کۆمپانیای ھۆڵەندی ڕۆژاوای ھیندستان
کۆمپانیای ھۆڵەندی ھیندستانی ڕۆژاوا کۆمپانیایەکی بەکرێگیراو بوو لە بازرگانانی ھۆڵەندی و ھەروەھا وەبەرھێنەرانی بیانی. لە دامەزرێنەرانیدا ویلێم ئوسێلینکس (١٥٦٧–١٦٤٧) و جێسی دی فۆڕێست (١٥٧٦–١٦٢٤) بوون.[١] لە ٣ی حوزەیرانی ١٦٢١دا، میساقێکی بۆ قۆرخکاری بازرگانی لە ھیندستانی ڕۆژاوای ھۆڵەندا لەلایەن کۆماری حەوت ھۆڵەندا یەکگرتووەوە پێدرا و دەسەڵاتی دادوەری پێدرا لەسەر بەشداریکردنی ھۆڵەندا لە بازرگانی کۆیلەکانی ئەتڵەسی، بەڕازیل، کاری بی و ئەمریکای باکوور.[٢]
ئەو ناوچەیەی کە کۆمپانیاکە دەیتوانی تێیدا کاربکات، پێکھاتبوو لە ڕۆژاوای ئەفریقا (لە نێوان گەرمی شێرپەنجە و کیپی ھیوای باش) و ئەمریکا کە زەریای ھێمن و بەشی ڕۆژھەڵاتی نیوگینیای لەخۆگرتبوو. ئامانجی مەبەستدار لە میساقەکەدا نەھێشتنی کێبڕکێ بوو، بە تایبەتی ئیسپانی یان پورتوگالی، لە نێوان ئەو شوێنە بازرگانییە جیاوازانەی کە لەلایەن بازرگانەکانەوە دامەزراون. کۆمپانیاکە لە سەدەی حەڤدەھەمدا بووە ڕۆڵی سەرەکی لە کۆلۆنیالیزەکردنی ھۆڵەندا کە تا ڕادەیەکی زۆر کاتی بوو لە ئەمریکا (لەوانەش نیو ھۆڵەندا).[٣]
لە ساڵی ١٦٢٤ تا ١٦٥٤ لە چوارچێوەی جەنگی ھۆڵەندا و پورتوگالدا، کۆمپانیای ھۆڵەندی ھیندستانی ڕۆژاوا خاکی پورتوگالی لە باکووری ڕۆژھەڵاتی بەڕازیل بەدەستەوە بوو، بەڵام دوای بەرخۆدانێکی توند لە بەڕازیل ھۆڵەندا دوورخرانەوە.[٤] دوای چەندین ھەڵوەشاندنەوە، کۆمپانیای ھۆڵەندیی ڕۆژاوای ھیندستان ڕێکخستەوە و لە ساڵی ١٦٧٥دا چارتەرێکی نوێ درا، کە زۆرتر لەسەر بەھێزی بازرگانی کۆیلەکانی ئەتڵەسی بوو. ئەم وەشانەی "نوێ" بۆ زیاتر لە سەدەیەک بەردەوام بوو، تا دوای جەنگی چوارەمی ئینگلیز-ھۆڵەندا، کە لەو ماوەیەدا زۆربەی سەروەت و سامانەکانی لەدەستدا.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Franklin J. Jameson (1887). Willem Usselinx, Founder of the Dutch and Swedish West India Companies. Ryan Gregory University, New York.
- ^ (بە ھۆلەندی)Binder, F. e.a. 2006-05-17 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە. (1979) Dirck Dircksz. Wilre en Willem Godschalk van Focquenbroch(?) Geschilderd door Pieter de Wit te Elmina in 1669. Bulletin van het Rijksmuseum 27, p.7–29.
- ^ Boxer, C.R. (1957) The Dutch in Brazil 1624 - 1654. Oxford, Clarendon Press. ISBN
- ^ Charles R. Boxer, 'The Dutch in Brazil, 1624-1654'. Oxford: Clarendon Press 1957.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە کۆمپانیای ھۆڵەندی ڕۆژاوای ھیندستان تێدایە. |