وێژەی عیبری
وێژەی عیبری یان ئەدەبیاتی عیبری لە نووسینە کۆن و سەدەی ناوەڕاست و مۆدێرن بە زمانی عیبری پێکدێت. یەکێکە لە فۆرمەکانی سەرەتایی وێژەی جوولەکەکان، ھەرچەندە دۆخی وێژە ھەبووە کە بە زمانی عیبری لەلایەن کەسانی نا جوولەکەکانەوە نووسراوە.[١] ئەدەبیاتی عیبری بە درێژایی سەدەکانی ناوەڕاست و سەردەمی نوێ لە زۆر شوێنی جیاوازی جیھان بەرھەم ھێنراوە، لەکاتێکدا وێژەی عیبری ھاوچەرخ تا ڕادەیەکی زۆر ئەدەبی ئیسرائیلە. لە ساڵی ١٩٦٦ ئەگنۆن خەڵاتی نۆبڵی لە وێژە بەدەستھێنا بەھۆی ئەو ڕۆمان و کورتە چیرۆکانەی کە تێکەڵەیەکی ناوازەی زمانی ئینجیلی و تەلموودی و عیبری مۆدێرن بەکاردەھێنن، ئەمەش بووەتە یەکەم نووسەری عیبری کە ئەم خەڵاتە وەربگرێت.
| وێژەی عیبری | |
|---|---|
| لقی | وێژە، academic discipline، oriental studies |
| زمان | زمانی عیبری |
| بەکاردەھێنێت | زمانی عیبری |
سەردەمی کۆن
دەستکاریوێژە بە زمانی عیبری بە ئەدەبیاتی زارەکی لەشۆن ھاکۆدێش (לֶשׁוֹן הֲקוֹדֶשׁ)، «زمانی پیرۆز»، لە سەردەمی کۆنەوە و بە فێرکارییەکانی ئیبراھیم، یەکەم لە پیاوسالاری ئینجیلی ئیسرائیل، ٢٠٠٠ پێش زایین.[٢] لە دەرەوەی بەراوردکردن، گرنگترین بەرھەمی وێژەی عیبری کۆن پەرتووکی پیرۆزی عیبرییە (تەناخ).
میشنا کە لە دەوروبەری ساڵی ٢٠٠ی زایینی کۆکراوەتەوە، کۆدکردنی سەرەتایی حاخامە بۆ یاساکان وەک ئەوەی لە تەوراتەوە وەرگیراوە. بە زمانی عیبری میشنای نووسراوە، بەڵام شرۆڤەی سەرەکی لەسەری کە گێمارایە، تا ڕادەیەکی زۆر بە زمانی ئارامیی نووسراوە. زۆرێک لە بەرھەمەکانی میدراشی کلاسیکی بە زمانی عیبری نووسراون.[٣]
ئەمانەش ببینە
دەستکاریسەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Modern Palestinian literature and culture, by Ami Elad, 37ff
- ^ Shea 2000, p. ٢٤٨.
- ^ «Literature, Modern Hebrew». JewishEncyclopedia.com. لە ٥ی ئایاری ٢٠١٤ ھێنراوە.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە وێژەی عیبری تێدایە. |
