ھەرێمی ئاناتۆلیای ڕۆژھەڵات

ھەرێمی ئاناتۆلیای ڕۆژھەڵات
ھەرێمی ئاناتۆلیای ڕۆژھەڵات
دامەزران	٣١ی ئایاری ١٩٤١
ناو بە زمانی فەرمی	Doğu Anadolu Bölgesi
ناونراوە لەدوای	ئاناتۆلیا
وڵات	تورکیا
پۆتانی شوێن	٤٠°٠′٠″N ٤٢°٠′٠″E
بەرزترین خاڵ	کێوی ئارارات
دانیشتووان	٦٬١٠٠٬٠٠٠
ڕووبەر	١٦٥٬٤٣٦ کیلۆمەتر چوارگۆشە
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ھەرێمی ئاناتۆلیای ڕۆژھەڵات یان ھەرێمی ڕۆژھەڵاتی ئەنادۆڵ (بە تورکی: Doğu Anadolu Bölgesi)‏ یەکێکە لە حەوت ناوچەی جوگرافیای کۆماری تورکیا. ڕووبەری ئەم ناوچەیە نزیکەی ١٧١ ھەزار کیلۆمەتر چوارگۆشە لە ڕووبەری تورکیا داگیر دەکات کە یەکسانە بە ٢١٪ی کۆی ڕووبەری تورکیا. لە ڕووی ڕووبەرەوە دووەم گەورەترین ناوچەی جوگرافیای وڵاتەکەیە. ناوچەی ڕۆژھەڵاتی ئەنادۆڵ ٥.٧٤ ملیۆن کەسی تێدایە (٢٠٠٨) کە بەسەر ١٧ پارێزگای تورکیادا دابەشکراون. ناوی «ھەرێمی ڕۆژھەڵاتی ئەنادۆڵ» بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٤١ لە یەکەمین کۆنگرەی جوگرافی کە لە ئەنقەرەی پایتەختی تورکیا بەڕێوەچوو دەرکەوت. لە ڕووی جوگرافیاوە ڕۆژھەڵاتی ئەنادۆڵ بەرزترین و گەورەترین و کەمترین چڕی دانیشتووانی تورکیایە.

ناوچە و سنوور

پارێزگاکانی ئەنادۆڵی ڕۆژھەڵات

ئەم ناوچەیە دەکەوێتە بەشی ڕۆژھەڵاتی تورکیا و لە ڕۆژاواوە لەگەڵ ناوچەی ئەنادۆڵی ناوەڕاست و لە باکوورەوە لەگەڵ ناوچەی دەریای ڕەش و لە باشوورەوە لەگەڵ عێراق و ناوچەی باشووری ڕۆژھەڵاتی ئەنادۆڵ و لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ ئێران و ئازەربایجان و ئەرمینیا و جۆرجیا ھاوسنوورە. ئەم ناوچەیە نزیکەی ١٧١ ھەزار کیلۆمەتر چوارگۆشە لە ڕووبەری تورکیا داگیر دەکات کە یەکسانە بە ٢١٪ی کۆی ڕووبەری تورکیا.

دانیشتووان

ژمارەی دانیشتووانی ناوچەکە نزیکەی ٦.١ ملیۆن کەسە (بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠٠٠). لە ڕووی نەتەوەییەوە کورد زاڵن لە ناوچەکەدا و نزیکەی ٨٥٪ی دانیشتووانەکەی پێکدەھێنن و تورکەکان نزیکەی ١٢٪، لە کاتێکدا ئەوانی دیکە سەر بە نەتەوە جیاوازەکانن، لەوانە ئازەرییەکان، ئەرمەنی، چەرکەس و جۆرجی. ئەم ناوچەیە لە دووھەمین زۆرترین ژمارەی خەڵکی گوندنشین کە کۆچیان کردووە بۆ ناوچەکانی تر، بەتایبەتی بۆ ناوچەی مەڕمەڕە کە چڕییەکی زۆری ھەیە لە تورکیا دوای ناوچەی دەریای ڕەش.