مۆنتینیگرۆ وڵاتێکە لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، لە نیمچە دوورگەی باڵکان.[کۆی ژمارەی دانیشتووانی 633,158 کەسە لە ڕووبەری 13,812 کیلۆمەتر چوارگۆشە (5,333 میل چوارگۆشە).  لە باکووری ڕۆژئاوا هاوسنوورە لەگەڵ بۆسنە و هەرزەگۆڤینا، لە باکووری ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ سربیا، لە ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ کۆسۆڤۆ، لە باشووری ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ ئەلبانیا، لە ڕۆژئاوا لەگەڵ کرواتیا و لە باشووری ڕۆژئاواشەوە کەنار دەریایەکی هەیە بەدرێژایی دەریای ئادریاتیک. پایتەخت و گەورەترین شارەکەی پۆدگۆریکایە، لە کاتێکدا سێتینجە پایتەختی شاهانەی کۆن و ناوەندی ڕۆشنبیریی.

Montenegro
Црна Гора
Crna Gora
سروود: Oj, svijetla majska zoro
Montenegrin Cyrillic: Ој, свијетла мајска зоро
"Oh, Bright Dawn of May"

ھەڵکەوتەی  مۆنتینیگرۆ  (Green) لە ئەورووپا  (Dark Grey)  —  [ڕێنوێن]
ھەڵکەوتەی  مۆنتینیگرۆ  (Green)

لە ئەورووپا  (Dark Grey)  —  [ڕێنوێن]

ھەڵکەوتەی  مۆنتینیگرۆ  (Green)

لە ئەورووپا  (Dark Grey)  —  [ڕێنوێن]

پایتەخت
و گەورەترین شار
پۆدگۆریسا1
42°47′N 19°28′E / 42.783°N 19.467°E / 42.783; 19.467
زمانە فەرمییەکان Montenegrin
زمانە ناوچەییەکان (Serbian, Bosnian, Albanian and Croatian also in the official use)[١]
گرووپە ڕەگەزییەکان (2011) 44.98% Montenegrins,
28.73% Serbs,
8.65% Bosniaks,
4.91% Albanians,
3.31% Muslims,
0.97% Croats, 8.45% others and unspecified[٢]
ناوی هاووڵاتی Montenegrin
دەوڵەت Parliamentary republic
 -  President Filip Vujanović
 -  Prime Minister Igor Lukšić
 -  Speaker of the Parliament Ranko Krivokapić
یاسادانەر Parliament
Events
 -  Founding of Principality 1 January 1852 
 -  Recognition by the دەوڵەتی عوسمانی 1878 
 -  Proclamation of Kingdom 28 August 1910 
 -  Independence from Serbia and Montenegro 3 June 2006 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ١٣,٨١٢ کیلۆمەتری چوارگۆشە (161st)
٥,٠١٩ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) 1.5
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی 2009 ٦١٧٬٢١٣ لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە (164th)
 -  سەرژمێریی 2011 625,266 
 -  چڕی 50 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (121st)
١١٥٫٦کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی 2011
 -  سەرجەم $7.157 billion[٣] 
 -  سەرانە $11,545[٣] 
GDP (nominal) بەراوردی 2011
 -  سەرجەم $4.536 billion[٣] 
 -  سەرانە $7,316[٣] 
HDI (2011) 0.771[٤] (high) (٥٤th)
دراو Euro ()2 (EUR)
ناوچەی کاتی CET (UTC+1)
 -  ھاوین (DST) CEST (UTC+2)
لای لێخوڕین right
پاوانی ئینتەرنێت .me
کۆدی تەلەفۆن 382
1Constitution names Cetinje as the traditional old capital (prijestonica) of Montenegro.
2 Adopted unilaterally; Montenegro is not a formal member of the Eurozone.
مۆنتینیگرۆ یان سرناگۆرا (کێوی ڕەش)، بە ڕەسمی کۆماری مۆنتینیگرۆ (بە زمانی مۆنتینیگرۆیی: РепубЛика Црна Гора) وڵاتێکە لە کیشوەری ئەورووپا.

[٥]

ناوی وڵات

دەستکاری

بە زمانی مۆنتینیگرۆیی بەم وڵاتە دەڵێن «سرناگۆرا» کە بە مانای کێوی ڕێشە. وشەی «مۆنتینیگرۆ» لە زمانی ئیتالییەوە چووەتە نێو زمانە ڕۆژاوایییەکانەوە کە ھەر بە مانای کێوی ڕەشە. لەوانەیە لە زمانەکانی تردا ناوی ئەم وڵاتە وەربگێڕدرێتەوە. (بۆ نموونە ئەڵبانی: Mali i Zi، بولگاری: Черна гора، ڕۆمانی: Muntenegru، سلۆڤاکی: Čierna Hora، تورکی: Karadağ)[٦]

دانیشتوان

دەستکاری

بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی مۆنتینیگرۆ ٦٢١,٥٤٢ کەس بووە کە دەکاتە ٠.٠١ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مام‌ناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٣٧.٣ ساڵە. ھەروەھا ٦٤ لەسەدی دانیشتوانی ئەم وڵاتە لە شارەکان دەژین.[٧]

ئایینەکان لە مۆنتینیگرۆ
ئایینەکان ڕێژە
پرۆتێستانت
  
٧٠٫٠٪
سوننە
  
٢٢٫٠٪
کاتۆلیک
  
٤٫٠٪
بێ ئایین
  
٤٫٠٪

پێشانگا

دەستکاری
 
مۆزەخانەیک لە مۆنتینیگرۆ
 
پارەی فەرمی مۆنتینیگرۆ یۆرۆیە
 
شارەوانیەکانی مۆنتینیگرۆ

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «Language and alphabet Article 13». Constitution of Montenegro. WIPO. 19 October 2007. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  2. ^ «Census of Population, Households and Dwellings in Montenegro 2011» (PDF). Monstat. لە 12 July 2011 ھێنراوە. {{cite web}}: دەقی «2011census» چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
  3. ^ ئ ا ب پ «Montenegro». International Monetary Fund. لە 19 September 2012 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
  4. ^ «Human Development Report 2011» (PDF). United Nations. 2011. لە 5 November 2011 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
  5. ^ بەختیاری، سەعی (١٣٩٣ هەتاوی). جوگرافیا. تاران: ڕێکخراوی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی. pp. ١١١. ISBN 978-964-342-431-2. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |year= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ساڵ (بەستەر)
  6. ^ http://en.wikipedia.org/wiki/Montenegro#Etymology
  7. ^ «Countries in the world (ranked by ٢٠١٤ population)» (بە ئینگلیسی). ماڵپەڕی Worldometers. لە ‏١٥ی ئایاری ٢٠١٥ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)