منارە (/ˌmɪnəˈrɛt, ˈmɪnəˌrɛt/;[١] بە عەرەبی: منارة، یان مِئْذَنة) جۆرێکە لە تاوەر کە بە شێوەیەکی گشتی لەناو مزگەوتەکاندا دروست کراوە یان تەنیشت مزگەوتەکان. منارەکان بەگشتی بەکاردەھێنرێن بۆ بانگکردن و بانگەوازی موسڵمانان بۆ نوێژکردن (بانگ) ھەروەھا وەک ھێما و سیمبولێکی ئیسلام داندراوە.[٢][٣] دەتوانرێت شێوە و شێوازی جۆراوجۆریان ھەبێت، لە تاوەری ئەستوور و بچووکەوە تا دەگاتە تاوەرە بەرز و تەنکە قەڵەمییەکان.[٤][٥][٦][٧]

منارەی مزگەوتێکی ئومەوییەکان لە دیمەشق

وشەناسی

دەستکاری

دوو وشەی عەرەبی بۆ دیاریکردنی تاوەری منارە بەکاردێت: manara و manār. بە بێژە کردنی ئینگلیزی "minaret"، وشەکە لە ڕێگەی وشەی تورکی (minare)[٨][٩] و وشەی عەرەبی (manārāt) کە لە بنەڕەتدا بە واتای «وەستان» دێت، سەرچاوەی گرتووە؛ کە ھاوتای (menorahعیبرییە.[١٠][١١]

بەستەرە دەرەکییەکان

دەستکاری

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «minaret». Random House Webster's Unabridged Dictionary.
  2. ^ «Miranet Function, Design & Importance». Britannica. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  3. ^ Bloom، Jonathan M.، ed. (2009). «Minaret». The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture. Oxford University Press. pp. 530–533. ISBN 978-0-19-530991-1.
  4. ^ «Miranet Function, Design & Importance». Britannica. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  5. ^ «Miranet». World History Encyclopedia. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  6. ^ «Definition of MINARET». www.merriam-webster.com (بە ئینگلیزی). ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  7. ^ «The Architectural, Cultural, and Religious Significance of Minarets». ArchDaily (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  8. ^ Bloom، Jonathan M. (2013). The minaret. Edinburgh: Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-3725-6. OCLC 856037134.
  9. ^ Hillenbrand، Robert (1994). Islamic Architecture: Form, function, and meaning (بە ئینگلیزی). New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-10133-2.
  10. ^ Centre، UNESCO World Heritage. «Minaret and Archaeological Remains of Jam». UNESCO World Heritage Centre (بە ئینگلیزی). لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  11. ^ Balashon. «minaret and menorah» (بە ئینگلیزی). لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.