فەرموودەی موڕسەل

فەرموودەی موڕسەل ئەو فەرمودەیەیە کە لە کۆتایی ڕشتەکەی دوای تابیعی(شوێنکەوتوو) پچڕانێک هەبێت. شێوەکەی ئەوەیە کە تابیعی (شوێنکەوتوو) بڵێ پێغەمبەر وایگوت یان وایکرد یان واکرا. ئەمە شێوەکەیەتی لەلای فەرموودەناسان بەڵام فەرموودەی موڕسەل لای شەرعزان و ئوسوڵیەکان گشتگیرترە و بریتییە لەوەی کە ڕشتەکەی پچڕابێ پچڕانەکە لە هەر شوێنێبێت.

حوکمی فەرموودەی موڕسەل

    1.کاری پێناکرێ لەلای زۆربەی فەرموودەناسان و زۆرێک لە شەرعزانان بەڵگەشیان ئەوەیەکە ڕاوی لابراو ناناسرێ لەوانەیە یەکێک نەبێ لە هاوەڵان.

    2.کاری پێدەکرێ لەلای سێ ئیمامەکە ئەبو حەنیفە، مالیک، ئەحمەد. بەمەرجێک ئەوەی ئیڕسالەکە دەکا جێی متمانە بێت و ئەوەی لێشی دەگێڕێتەوە بەڵگەشیان ئەوەیە کە تابیعی جێی متمانە ئەستەمە بڵێ پێغەمبەر وایگوت تەنها ئەگەر لە کەسێکی جێی متمانەوە گوێی لێ بوبێت.

    3.کاری پێدەکرێ بە چەند مەرجێک لای ئیمامی شافیعی و هەندێک لە زانایان

    أ.ئەو کەسەی ئیڕسالەکە دەکا لە گەورە تابیعیان بێت.

    ب.ئەگەر ناوی کەسێکی هێنا ناوی کەسێکی جێی متمانە بێنێ.

    ج.ئەگەر زانا گەورەکان هاوڕابوون لە گێڕانەوەی.

    لەگەڵ ئەو سێ مەرجە یەکێک لەو مەرجانەشی تێدا بێت.

    ●فەرموودەکە بەجۆرێکی تر بە موسنەدی گێڕدرابێتەوە.

    ●بە جۆرێکی تری موڕسەل گێڕدرابێتەوە لەلایەن کەسێکی ترەوە.

    ●هاوڕایی هەبێ لەگەڵ وتەی هاوەڵێکدا.

    ●زۆربەی زانایان فەتوایان پێدابێ.                 

موڕسەلی هاوەڵ(سەحابە) ئەوەیە کە هاوەڵێک باسی وتەیەک یان کارێکی پێغەمبەر بکات بەڵام گوێی لێنەبووە یان ئامادەی کارەکە نەبووە. بەهۆی بچوکی تەمەنی یان درەنگ مسوڵمان بونی یان ئامادە نەبونی وەک هاوەڵان ئیبن عەباس و ئیبن زوبەیر و عائیشە و ئەبو هورەیرە.

حوکمی موڕسەلی هاوەڵ(سەحابە):

ئەوەی زۆرینەی زانایانی لەسەرە ئەوەیە کە موڕسەلی هاوەڵ سەحیحە و کاری پێدەکرێ.

ناسراوترین ئەو کتێبانەی لەسەر فەرموودەی موڕسەل نوسراون

    1.المراسيل. أبو داود

    2.المراسيل. ابن أبي حاتم

    3.جامع التحصل لأحكام المراسيل. العلائي