فۆلکلۆر
ئەم وتارە بەزۆری یان بەتەواوی پشت بە تەنیا یەک سەرچاوە دەبەستێت. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
فولکلۆر (بە ئینگلیزی: Folk) بە بەشێک لە کولتووری ھەر نەتەوەیەک دەڵێن کە بەشێک لە فەرھەنگی ئەو نەتەوەیە.
فولکلۆری کوردی
دەستکاریکورد خاوەنی فولکلۆرێکی مەزنە. فولکلۆری کورد بریتییە لە :
وشەی فۆلکلۆر و واتاکەی
دەستکاریفۆلکلۆر، وشەیەکی لێکدراوە لە دوو وشەی (Folk+Lore) ی ئینگلیزییەوە ھاتووە ، کەیەکمیان مانای (خەڵک) یان (گەل) دەگرێتەوە و دووەمیان مانای (چیڕۆک ، ژیریی ، ھونەر ، زانست) دەگرێتەوە ، واتە سامان یان کەلەپووری خەڵک ، بەم پێیە فۆلکلۆر بە ھەموو ئەو سامان و کەلەپوورە کۆنانە دەڵێن کە بە درێژایی مێژوو دەست کرد و بەرھەمی خەڵک بوون و ماونەتەوە ، وەک: پاشماوەکانی جل و بەرگی میللی کۆن و ئێستا ، ڕایەخ و ھۆی تێدا خواردن (قاپ ، کاسە ، کەوچک) و گەلێک چەشنی پیشەسازی و نەقش و نیگار و جۆری خواردەمەنی و گەلێک شتی تر کە شەقڵی تایبەتی کۆتی میللەتێک لە بەرھەمێکی دەست کرد یا بەرھەمی بیردا بھێڵێتەوە.
ھەندێک جار لەناو فۆلکلۆردا بەشی بیر ، یا بەشی ئەدەب جیا دەکەونەوەو پێی دەڵێن (بەرھەمی سەرزاری خەڵک) ئەو بەرھەمەش ئەوەیە کە بەسەر زارەوەیە ، دەماو دەم و پشتاو پشت ، کوڕ لە باوکەوە ، منداڵ لە دایکەوە دەیبیستێت و دەمێنێتەوە ، لەبەر ئەمە ئەدەبی فۆلکلۆر بە بەرھەمی تاقە کەسێک دادەنرێت ، بەڵکو دەدرێتە پاڵ ھەموو میللەت ، بەرھەمێکە کە ھەموو گەل خوڵقاندوویەتی ، بەرھمی فۆلکلۆری شێوەیەکی سادەی وای ھەیە ، کە ھەموو گەل تێی بگات و شەقڵی تایبەتی ئەو گەلە یا ئەو زەمان و دەوری خۆی پێوەیە .
بەرھەمی فۆلکلۆر ئێجگار زۆر لە ناو خەڵک بڵاوە ، تا کاتی بڵاو بوونەوەی خوێندەواری و شارەزابوونی خەڵک و ڕاھێنانیان لەگەڵ ئەدەبیاتی نوسراودا ، کەم کەس ھەیە شتێک لە فۆلکلۆری گەلەکەی خۆی نەزانێت و لەبەری نەبێت و بە گووتن و گێڕانەوە دەری نەبڕێت.
ئەدەبیاتی فۆلکلۆر لەناو ھەر میللەتێکدا ، چەند بەش و جۆری ھەیە و ئەم بەش و جۆرانە ڕەنگە ھەندێکیان لە فۆلکلۆری ھەموو میللەتدا یا لە فۆلکلۆری چەند میللەتێکدا یەک بن و ڕەنگە ھەندێکیان جیا بن ، لەبەر ئەمە ھەر میللەتە دەتوانێت چەشنەکانی بەرھەمی ئەدەبی فۆلکلۆری خۆی دەست نیشان بکات.
ئەمانەش ببینە
دەستکاریسەرچاوەکان
دەستکاریکوردی پۆلی نۆیەمی بنەڕەتی
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە فۆلکلۆر تێدایە. |