شووشە (شار)

شووشە
شووشە
بە ئازەربایجانی: Şuşa
دامەزران	١ی کانوونی دووەمی ١٧٥٢
ناو بە زمانی فەرمی	Şuşa
زمانی فەرمی	زمانی ئازەربایجانی
وڵات	ئازەربایجان
پایتەختی	Shusha District
دابەشکاریی کارگێڕی	Shusha District
ناوچەی کاتی	UTC+04:00
پۆتانی شوێن	٣٩°٤٥′٣٧″N ٤٦°٤٥′١″E
سەرۆک	Bayram Safarov
ئەندامی	League of Historical Cities
دانیشتووان	٤٬٤٤٦
بەرزی لە ئاستی دەریا	١٬٤٢٠ مەتر
خوشکەشارەکان	Gyöngyös
ڕووبەر	٥٫٥ کیلۆمەتر چوارگۆشە
وێبگە	http://www.shusha-ih.gov.az
کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل	58
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

شووشە (بە ئازەربایجانی: Şuşa). (بە ئەرمەنی: Շուշի) شارێکە لە ئازەربایجان، لە ناوچەی ناگۆرنۆ قەرەباغە کە کێشە لەسەرە. شارەکە لە بەرزایی ١٤٠٠–١٨٠٠ مەتر (٤٦٠٠–٥٩٠٠ پێ) لە چیای قەرەباغ ھەڵکەوتووە، لە سەردەمی سۆڤیەتدا ھاوینەھەواری شاخاوی بووە.

شارەکە لە کاتی شەڕی قەرەباغدا تووشی وێرانکاری و کەمبوونەوەی دانیشتووانی بەرچاو بووە. دوای گرتنی شوشا لە ساڵی ١٩٩٢ لەلایەن ھێزەکانی ئەرمینیا لە کاتی جەنگی یەکەمی ناگۆرنۆ و قەرەباغدا، دانیشتووانی ئازەربایجانی شارەکە ھەڵھاتن و زۆربەی شارەکە وێران کرا^[١] لە نێوان مانگی ئایاری ١٩٩٢ تا تشرینی دووەمی ٢٠٢٠، شووشە لەژێر کۆنترۆڵی دیفاکتۆی کۆماری ئارتساخی دابڕاودا بووە و وەک ناوەندی پارێزگای شوشی خۆی بەڕێوەدەبرێت. لە ٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠دا، ھێزەکانی ئازەربایجان لە جەنگی قەرەباغی ٢٠٢٠دا دوای شەڕێکی درێژخایەنی سێ ڕۆژە، شارەکەیان کۆنترۆڵکردەوە^[٢]^[٣] دانیشتووانی ئەرمەنی شارەکە ھەڵھاتن و چەندین ڕاپۆرت سەریان ھەڵدا کە میراتی کولتووری ئەرمەنی شارەکە لەناو دەبرێت.^[٤]^[٥]^[٦]

سەرچاوەکان

^ «Language Removal, Commodification and the Negotiation of Cultural Identity in Nagorno-Karabakh». Conflict, Exclusion and Dissent in the Linguistic Landscape. Palgrave Macmillan UK. 2016. ISBN 978-1-137-42627-7.
^ «Azerbaijan, Armenia and Russia sign peace deal over Nagorno-Karabakh». edition.cnn.com. CNN. ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠. لە ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
^ «Президент Арцаха прокомментировал мир с Азербайджаном». www.mk.ru (بە ڕووسی). لە ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
^ «Caucasus Heritage Watch: Monitoring Report #1». Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Cornell University. June 2021. p. 19. لە ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە. In sum, there are real and present threats to the integrity of the heritage landscape of Nagorno Karabakh that result from a range of factors from development work undertaken without sufficient attention to heritage sites to intentional acts against Armenian monuments.
^ «Azerbaijan: Attack on Church Possible War Crime». Human Rights Watch. ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠. لە ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ Kucera، Joshua (٧ی ئایاری ٢٠٢١). «Azerbaijan begins controversial renovation of Armenian church». Eurasianet. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[1] «Language Removal, Commodification and the Negotiation of Cultural Identity in Nagorno-Karabakh». Conflict, Exclusion and Dissent in the Linguistic Landscape. Palgrave Macmillan UK. 2016. ISBN 978-1-137-42627-7.

[confirmation-2] «Azerbaijan, Armenia and Russia sign peace deal over Nagorno-Karabakh». edition.cnn.com. CNN. ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠. لە ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.

[3] «Президент Арцаха прокомментировал мир с Азербайджаном». www.mk.ru (بە ڕووسی). لە ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.

[4] «Caucasus Heritage Watch: Monitoring Report #1». Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Cornell University. June 2021. p. 19. لە ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە. In sum, there are real and present threats to the integrity of the heritage landscape of Nagorno Karabakh that result from a range of factors from development work undertaken without sufficient attention to heritage sites to intentional acts against Armenian monuments.

[5] «Azerbaijan: Attack on Church Possible War Crime». Human Rights Watch. ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠. لە ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[6] Kucera، Joshua (٧ی ئایاری ٢٠٢١). «Azerbaijan begins controversial renovation of Armenian church». Eurasianet. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]