سەماکردن لەگەڵ گورگەکان (فیلم)
سەماکردن لەگەڵ گورگەکان (بە ئینگلیزی: Dances With Wolves) داستانێکی ١٩٩١ی فیلمی ئەمریکی ڕۆژئاوایییە، کێڤن کۆستنەر کاری دەرھێنان و بەرھەمھێنانی بۆ کردووە، ئەو فیلمەی لە کتێبی ساڵی ١٩٨٨ بە ھەمان ناو لەلایەن مایکڵ بلەیکەوە سازکراوە، کە چیرۆکی ئەفسەری سوپای ئیتیحادی جۆن جەی لاکۆتا دەگێڕێتەوە.
| سەماکردن لەگەڵ گورگەکان | |
| دەرھێنەر | کێڤن کۆستنەر |
|---|---|
| بەرھەمھێنەر | جیم وێڵسۆن، کێڤن کۆستنەر |
| مۆسیقا | ژۆن باری |
| دەستکاری | نیڵ ترەیڤس |
| کۆمپانیای بڵاوکەرەوە | ئۆریۆن پیکچەرز |
| ڕێکەوتی دەرچوون | ٩ی تشرینی دووەمی ١٩٩٠ |
| ماوەی فیلم | ١٨١ خولەک |
| وڵات | ئەمریکا |
| زمان | ئینگلیزی |
| تێچوون | ٢٢ ملیۆن دۆلار |
| داھات | ٤٢٤،٢ ملیۆن دۆلار |
کۆستنەر بە بودجەی سەرەتایی ١٥ میلیۆن دۆلار فیلمەکەی پەرەپێدا.[١] زۆربەی دیالۆگەکان لە لاکۆتا بە ژێرنووسی ئینگلیزی قسە دەکەن. لە مانگی حەوتەوە تا تشرینی دووەمی ١٩٨٩ لە داکۆتا و وایۆمینگ لەلایەن ئەلبێرت وایتھات سەرۆکی بەشی خوێندنی لاکۆتا لە زانکۆی سنتی گلیسکا کاری وەرگێڕانی بۆ کراوە. فیلمەکە پێداچوونەوەی ئەرێنی لەلایەن ڕەخنەگران و بینەرانەوە وەرگرت، کە ستایشی دەرھێنان و نمایش و سیناریۆ و بەھاکانی بەرھەمھێنانی کۆستنەریان کرد،[٢][٣] فیلمەکە سەرکەوتنی بۆکس ئۆفیسی گەورەی بەدەست ھێنا و لە سەرتاسەری جیھاندا ٤٢٤٬٢ میلیۆن دۆلاری کۆکردەوە، کە بووە چوارەم بەرزترین فیلم لە ساڵی ١٩٩٠، کە پڕداھاتترین فیلمە بۆ ئۆریۆن پیکچەرز. فیلمەکە لە ٦٣یەمین خەڵاتی ئەکادیمیدا بۆ ١٢ خەڵاتی ئۆسکار کاندید کراوە و حەوت خەڵاتی بەدەستھێناوە، کە بریتین لە باشترین وێنە، باشترین دەرھێنەر بۆ کۆستنەر، باشترین سیناریۆیەکی گونجاندن، باشترین ئامادەکردنی فیلم، باشترین سینەماتۆگرافی، باشترین ستوندتراک و باشترین میکسینگ ئەم فیلمە خەڵاتی گۆڵدن گلۆب بۆ باشترین فیلمی درامایی بەدەستھێنا.
چیرۆک دەستکاری
ساڵی ١٨٦٣ ملازم جۆن جەی دەنبار لە شەڕێکدا لە مەیدانی سانت دەیڤد لە تێنیسی بریندار بوو، بە ھەڵبژاردنی مردن لە جەنگدا بۆ ئەوەی پێی بڕمێت، ئەسپێک دەبات و بە درێژایی ھێڵی کۆنفیدرالی سوار دەبێت ھێزەکانی کۆنفیدرالی بەردەوام تەقەیان لێکردووە و بەھەڵە دەیبەن، دواتر سوپای ئیتیحادی ئەو پەرتەوازییە دەبەزێنێت، بۆ ئەوەی ھێرشێکی سەرکەوتوو ئەنجام بدات.
ڕۆڵەکان دەستکاری
- کێڤن کۆستنەر: وەک جۆن جەی دەنبار
- گراھام گرینی: وەک کیکینگ بێرد
- ڕۆدنی ئەی گرانت: وەک ویند
- تانتۆ کاردیناڵ: وەک بلاک شاوڵ
- مایکڵ سپێرس: وەک ئۆتەر
بەرھەمھێنان دەستکاری
لە بنەڕەتدا وەک دەقی تایبەت لەلایەن مایکڵ بلەیک نووسراوە، لە ناوەڕاستی ساڵانی ١٩٨٠ دا نەفرۆشراوە. لەگەڵ ئەوەشدا کێڤن کۆستنەر لە تاکە فیلمی پێشووی بلەیک، «سوارچاکی ستاسی ١٩٨٣» ئەستێرەی کردووە، لە سەرەتای ساڵی ١٩٨٦ ھانی بلەیک دەدات، کە دەقی ڕۆژئاوایی بکات بە ڕۆمانێک بۆ پێشخستنی دەرفەتەکانی بەرھەمھێنان. ڕۆمانەکە لەلایەن زۆرێک لە بڵاوکەرەوەکان ڕەتکرایەوە، بەڵام دواجار لە کاغەزێکی ساڵی ١٩٨٨ دا بڵاوکرایەوە، کۆستنەر بەمەبەستی دەڕبرین ئەو مافەی کڕێوە.[٤] کۆستنەر و ھاوکارە ھاوبەشەکەی جیم ویلسن، زەحمەتی بەرزکردنەوەی پارەیان ھەبوو بۆ فیلمەکە، پڕۆژەکە لەلایەن زۆرێک لەستۆدیۆکان ڕەتکرایەوە چونکە ژانری خۆراوا چیتر بەو جۆرە بەناوبانگ نییە، کە لەماوەی دەیەی ١٩٨٠ لەدوای ئەو سندوقە کارەساتبارانەی نووسینگەی سکای دەروازە ١٩٨٠وە، جگە لەدرێژی یدەقەکەی.[٥] دوای ئەوەی پڕۆژەکە لەھەردوو کۆمپانیای نێڵسۆن ئینتەرتێمێنت و ئایسلاند پیکچەرز لاوازبوو بەھۆی ھۆکاری بودجەوە، کۆستنەر و ویلسن بەرھەمھێنەری دامەزراوی جەیک ئیبێرتسیان بۆ بەڕێوەبردنی مافە بیانییەکان لەزۆربەی وڵاتاندا بۆ ئەوەی کۆستنەر بتوانێت مافی کۆتایی بەشەکان بھێڵێتەوە. پاشان ئەم دووانە لە ڕێکەوتێک لەگەڵ ئۆریۆن پیکچەرزدا، کە ستۆدیۆکە فیلمەکەی لە ئەمریکای باکوور دابەش دەکات.
پێشوازی دەستکاری
بەرەنگاری پێشبینییەکان، سەماکردن لەگەڵ گورگەکان یەکسەر جەماوەری سەلماند و لە کۆتایدا لێدانێکی گەورەی لە ڕەخنەگران بردەوە، بە وھۆیە ١٨٤ میلیۆن دۆلاری لە بۆکس ئۆفیس لە ئەمریکا و ٤٢٤ میلیۆن دۆلار لە سەرتاسەری جیھاندا بە دەست ھێنا.[٦] تا ١٣ی تەممووزی ٢٠١٩، فیلمەکە ڕێژەی ڕەزامەندیی ٨٣٪ی بۆ ڕۆتن تۆمەیتۆز، لەسەر بنەمای ٧٥ پێداچوونەوە وەرگرت، کە ڕێژەی مامناوەندیی ٧٬٨/١٠ بووە.[٧] کۆدەنگی ڕەخنەیی سایتەکە ئەوە دەخوێنێتەوە، "داستانێکی گەورە و گشتگیر بە نیازە نۆبێکە نەگونجاوو سینەماکارییە مشتومڕلەسەرەکان، بەڵام بەوبێ مشتومڕە تەرکیزی خۆی ئەوەندەی پێویست نییە ". مێتاڕەخنەگر لە ١٠٠ نمرەی ٧٢ لە ١٠٠ بە پشت بەستن بە ٢٠ پێداچوونەوە، پێشنیاری "پێداچوونەوەی ئەرێنی بە گشتی" کرد سینەماکۆرس ڕاپۆرتیداوە کە بینەران نمرەیەکی دەگمەنی "A+" یان بە فیلمەکە داوە.[٨]
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ "Dances with Wolves: Overview" (plot/stars/gross, related films), allmovie, 2007, webpage: amovie12092
- ^ "Librarian of Congress Announces National Film Registry Selections for 2007". Library of Congress, Washington, DC 20540 USA. Retrieved 2020-06-04.
- ^ "Complete National Film Registry Listing | Film Registry | National Film Preservation Board | Programs at the Library of Congress | Library of Congress". Library of Congress, Washington, DC 20540 USA. Retrieved 2020-06-04.
- ^ "Dances with Wolves". Southdakota Midwest Movies. Archived from the original on 15 February 2006. Retrieved 1 August 2018. ١٥ی شوباتی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ Dutka, Elaine (1990-11-04). "COSTNER TAKES A STAND: He's Made a Western. It's Three Hours Long. It Has Subtitles. And He Likes It Like That". Los Angeles Times (بە ئینگلیزی). Retrieved 2020-07-04.
- ^ Commercial statistics for "Dances with Wolves" at imdb.com
- ^ "Dances with Wolves (1990)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. Retrieved 2020-03-28.
- ^ "Dances with Wolves Reviews". Metacritic. CBS Interactive. Retrieved 2018-03-01.
