دەشتی سیبیریای ڕۆژاوا
دەشتی سیبیریای ڕۆژاوا (بە ئینگلیزی: West Siberian Plain) دەشتێکی فراوانە کە بەشی ڕۆژاوای سیبیریا لە چیاکانی ئۆڕاڵ لە ڕۆژاوا تا ڕووباری یەنیسێی لە ڕۆژھەڵات و چیاکانی ئەڵتای لە باشووری ڕۆژھەڵات دەگرێتەوە. بەشێکی زۆری ئەم دەشتە گەورەترین تاڵاو و دەشتی لافاو لە جیھاندا لەخۆدەگرێت. ئۆمسک، نۆڤۆسیبیرسک، تۆمسک و چێلیابینسک شارە گرنگەکانی دەشتی سیبیریای ڕۆژاوان. زستانەکانی دەشتی سیبیریای ڕۆژاوا سەخت و درێژن. کەش و ھەوای زۆربەی ناوچە دەشتییەکان یان ژێر جەمسەری باکوورە یان کیشوەرە. دەشتەکە یەدەگی گەورەی نەوت و گازی سروشتی ھەبوو. زۆربەی بەرھەمی نەوت و غازی ڕووسیا لە ماوەی ساڵانی حەفتا و ھەشتاکانی سەدەی ڕابردوودا لەم ناوچەیە دەرھێنراوە.[١]
دەشتی سیبیریای رۆژاوا دەکەوێتە رۆژھەڵاتی چیای ئۆراڵ و زۆربەی ئەو دەشتە دەکەوێتە ناو خاکی رووسیا. ئەم دەشتە بە گەورەترین زەوییە نزمە بەردەوامەکان ناسراوە کە زیاتر لە ٥٠%ی کەمتر لە ١٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە و ڕووبەرەکەی ٢.٦ بۆ ٢.٧ ملیۆن کیلۆمەتر چوارگۆشەیە، کە دەکاتە یەک لەسەر سێی تەواوی سیبیریا.[٢] ئەم دەشتە لە باکوورەوە بۆ باشوور درێژ دەبێتەوە بۆ ماوەی ٢٤٠٠ کم لە زەریای جەمسەری باکوورەوە تا چیای ئەلتای و لە ڕۆژھەڵاتەوە بۆ ڕۆژاوا بۆ ماوەی ١٩٠٠ کم لە چیای ئورالەوە تا ڕووباری یەنیسێی درێژ دەبێتەوە.[٣]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Западно-Сибирская равнина, Great Soviet Encyclopedia, in 30 vols. / Ch. ed. A.M. Prokhorov - 3rd ed. 1969-1978.
- ^ «Western Siberian Plain». Columbia Encyclopedia. لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٦ ھێنراوە.
- ^ «Russia». Encyclopædia Britannica. لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٦ ھێنراوە.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە دەشتی سیبیریای ڕۆژاوا تێدایە. |