جوھەیمان عوتەیبی
جوھەیمان بن محەممەد ئەلسەقەری ئەلحافی ئەلرووقی ئەلعوتەیبی (١٦ی ئەیلوولی ١٩٣٦ / ١ی ڕەجەب ١٣٥٥ - ٩ی کانوونی دووەمی ١٩٨٠)، یەکێکە لە ناوە دیارەکان و سەرکردەی ئۆپەراسیۆنی دەستبەسەرداگرتنی مزگەوتی پیرۆزی مەککە لە ساڵی ١٩٧٩. جوھتیمان بۆ ماوەی ھەژدە ساڵ ڕەقیب بوو لە پاسەوانی نیشتمانیی سعوودیە، دواتر خانەنشین بوو، و خوێندوویەتی تا پۆلی چوارەمی سەرەتایی، پاشان ڕووی لە زانکۆی ئیسلامی کردووە لە مەدینە و لەوێ چاوی بە محەممەد بن عەبدووڵڵا ئەلقەحتانی کەوت، یەکێک لە خوێندکارانی شێخ عەبدولعەزیز بن باز. جوھەیمان ھاوسەرگیری لەگەڵ خوشکی محەممەد ئەلقەحتانی کرد، دوای ئەوەش ڕووداوە بەناوبانگەکەی مزگەوتی حەرامی مەککە لە یەکەم ڕۆژی موحەڕەم لە ساڵی ١٤٠٠ی کۆچی دەستی پێکرد، کە ئەنجامدەرانی بە بەدیھاتنی ھاتنی کەسێکی نوێ (مجدد) لە ھەموو سەد ساڵێکدا، و بە بەیعەتدان بە محەممەد عەبدوڵڵای ئەلقەحتانی دا وەک خەلیفەیەک بۆ موسڵمانان و ئیمامێک وەک مەھدی.[١] [٢] [٣] [٤]
| جوھەیمان عوتەیبی | |
|---|---|
| بە عەرەبی: جهيمان الخول | |
 | |
| لەدایکبوون | ١٦ی ئەیلوولی ١٩٣٦ ساجیر، عەرەبستانی سعوودی |
| مردن | ٩ی کانوونی دووەمی ١٩٨٠ (٤٣ ساڵ ژیاوە) مەککە، عەرەبستانی سعوودی |
| ھۆی مەرگ | سەر بڕین |
| زمانی زگماکی | عەرەبی |
| زمانەکانی ئاخاوتن | عەرەبی |
| سزا | سزای مەرگ |
| پیشە | چالاکوان |
| شوێنی کارکردن | وەزارەتی پاسەوانی نیشتمانی |
| دەستپێکی چالاکی | ١٩٦٥ |
| ئایین | ئیسلام |
| پلەی سەربازی | master sergeant |
| ناکۆکی | دەستبەسەرداگرتنی ١٩٧٩ی مزگەوتی حەرام |
| لقی سەربازی | سوپای سعوودیە |
پەروەردە دەستکاری
جوھەیمان لە شاری ساجیر گەورە بووە، کە یەکێکە لەو شوێنە نیشتەجێبوونانەی بەدەوییەکان کە عەبدولعەزیز بن سعوود دایمەزراندووە و ناوی لێنراوە ئەلھوجر و دانیشتوانەکەی پێیان دەگوترێت ئیخوان یان «برای ئەوانەی گوێڕایەڵی خودان». ئەوان لە سێیەمی یەکەمی سەدەی بیستەمدا لەگەڵ شا عەبدولعەزیز ھێزێکی سەربازییان پێکھێنا. لەگەڵ مەلیک عەبدولعەزیز بە سەرکردایەتی پیاوێک بە ناوی سوڵتان بن بەجاد (سوڵتانەدین) شەڕیان کرد تا ناکۆک بوون بەھۆی ئەو ڕێبازە نوێکارییەی کە عەبدولعەزیز پەیڕەوی دەکرد و خواستی ئیخوان بۆ بەردەوامبوون لە جیھاد و داگیرکردنی ناوچەکانی کوەیت و عێراق کە لە ژێرفەرمانی ئینگلیزدا بوون و لە شەڕی سەبلەدا ڕووبەڕووی یەکتر بوونەوە، کە تێیدا ئیخوانەکان شکستیان ھینا و بن بەجاد زیندانی کرا تا مردنی.
پەروەردەی جوھەیمان لە ساجر کینەی لە ڕژێمی دەسەڵاتدار بەجێھێشت ھەروەھا باوکی جوھەیمان ھاوڕێیەکی نزیکی سوڵتان بن بەجاد بووە، و ئامۆژگاری کردووە کە خۆی ڕادەستی شا عەبدولعەزیز نەکات. جوھەیمان دڵسۆزی ڕژێمی دەسەڵاتدار نەبووە و ھیچ زیانێکی بە یاخیبوون لە دژی نەبینیوە.
ئازادکردنی مزگەوتی حەرام و دەستگیرکردنی جوھەیمان دەستکاری
یەکەم ھێز کە ھەوڵی ڕزگارکردنی مزگەوتی پیرۆزی مەککەیان دا ھێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ بوون، بەڵام بەھۆی خەمی سەلامەتی نوێژخوێنانەوە شکستیان ھێنا. داوای پێداویستییەکان لەلایەن ھێزەکانی پاسەوانی نیشتمانییەوە کرا، کە بە ئۆتۆمبێلی زرێپۆش دەستێوەردانیان کرد و لە ڕێگەی تیمەکانی پیادە.
لە دادگای بەپەلەدا دادگایی کران، دادگا بڕیاری تۆڵەسەندنەوە (قەساس)ی لەسەر ٦١ ئەندامی ئەو گرووپە دەرکرد وەک سزایەک لە ھەموو شارە گەورەکانی شانشینەکە و جوھەیمانیش لە لیستی ئەو کەسانەدا بوو کە سزای مەرگی بەسەردا سەپێندرا.
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ عتيبي، (2004). رسائل جهيمان العتيبى، قائد المقتحمين للمسجد الحرام بمكة : وثائق تنشر لأول مرة /. Maktabat Madbūlī. ISBN 977-208-463-5. OCLC 123014289. Archived from the original on 25 أبريل 2022.
{{cite book}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ^ "جهيمان العتيبي". www.aljazeera.net (بە عەرەبی). Archived from the original on 8 سبتمبر 2021. Retrieved 2022-03-19.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ^ "حول السّياقات التّاريخيّة لعمليّة اقتحام الحرم المكّيّ سنة 1979 جون فرانسوا ماير ترجمة: محمّد الحاج سالم". جمعية الأوان (بە عەرەبی). 2008-10-31. Archived from the original on 11 ديسمبر 2019. Retrieved 2019-06-29.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ^ ناصر الحزيمي في مقابلة مع برنامج في الصميم لە یووتیووب
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە جوھەیمان عوتەیبی تێدایە. |