جزدان (بە ئینگلیزی: Wallet) بریتییە لە جانتایەکی بچووک کە بۆ ھەڵگرتنی پارە بەکاردێت. ئەم جۆرە جانتایانە بەزۆری شوێنێکیان ھەیە بۆ ھەموو جۆرە کارتێک لەوانەش کارتی بانکیی و ناسنامە.[١]

جزدان
لقیدەفر، bag، جانتا

مێژوو دەستکاری

 
مۆدێلی جزدانی ڕۆمانی

لە یۆنانی کۆن خەڵک جانتای تاریان وەک جزدان بەکاردەھێنا. ئارچیباڵد یۆنگ کامپبێل، یەکێک لە زانا و شاعیرەکانی ئەو سەردەمە، ئەو تیۆرییەی ھەبوو کە جزدان ئامرازێکە بۆ مانەوەی مرۆڤ کە پڕ دەکرێتەوە و بەتاڵ دەکرێتەوە بۆ ئەوەی بتوانرێت بۆ ئامادەکردنی خۆراک و مانەوە بەکاربھێنرێت. ئەو جزدانی بە «پاکەتێکی مانەوە» وەسف کردووە.

جزدانەکان دوای ھێنانەکایەی دراوی کاغەزی لە ڕۆژاوا لە ساڵانی ١٦٠٠ پەرەی سەند. (یەکەم دراوی کاغەزی لە جیھانی نوێدا لەلایەن کۆڵۆنی ماساشوستس بەی لە ساڵی ١٦٩٠ ناسێندرا) پێش ھێنانەکایەی دراوی کاغەزی، کیسی دراو (بەزۆری کیسی چەرم کە تەوقێکی سادەی ھەبوو) بۆ ھەڵگرتنی دراو بەکاردەھێنرا. جانتای سەرەتایی زیاتر لە چەرمی مانگا یان ئەسپ دروست دەکرا.

سەدەی ١٩یەم دەستکاری

لە سەدەی نۆزدەھەمدا جگە لە پارە یان دراو، جزدان بەکاردەھێنرا بۆ ھەڵگرتنی گۆشتی وشککراوە، خواردن، گەنجینەکان و ئەو شتانەی کە نابێت ئاشکرا بکرێن. لە سەدەی نۆزدەھەمی ئەمریکادا، ھەڵگرتنی جانتا لەسەر پشتێنەی گواستنەوە بە نیمچە شارستانی دادەنرا. لەو سەردەمەدا ھەڵگرتنی کەلوپەل یان پارە لە گیرفانی خۆتدا بە ناشارستانی و نائاسایی دادەنرا.

لە سەدەی نۆزدەھەمی ئیسپانیادا، جانتاکە بۆ کەلوپەلی جگەرەکێشان بەکاردەھێنرا، بەجۆرێک ھەر پیاوێک پارچە کاغەزێکی سپی لەگەڵ جزدانێکی بچووکی چەرمدا ھەڵدەگرت.

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ "انواع کیف و دسته بندی و کاربرد آنها" (بە فارسی). 2021-09-22.