ئیبن ئەسیر جەزەری

عیزەدین ئەبولحەسەن، عەلی ئیبن محەممەد جەزەری شیبانی ناسراو بەعیزەدین ئیبن ئەسیر ١٨٨٦ی کوردی-١٩٣٣ی کوردی (١١٦٠ی زایینی–١٢٣٣ی زایینی). مێژوونووسی ئیسلامی جزیر. الکامل فی التاریخ و أسد الغابة فی معرفة الصحابھ بەناوبانگترین بەرھەمەکانین.

ژیاننامە

ئیبن ئەسیری جەزەری برای مەجدە دین و زیائەدین ئیبن ئەسیر بووە. ئەسیر ژیانێکی زانستی لە مووسڵ ژیاوە، زۆرجار سەردانی بەغدای کردووە و بۆ ماوەیەک لەگەڵ سوپای سەلاحەددینی ئەیووبی لە سووریا گەشت دەکات. دواتر لە حەلەب و دیمەشق ژیاوە. کارە سەرەکییەکەی مێژوویەکی جیھان بوو، کە ناوی الکامل فی التاریخ بوو. لە شاری مووسڵ کۆچی دوایی کرد.

سەردەمی مۆدێرن

بەگوێرەی ڕۆیتەرز، گۆڕەکەی لە مووسڵ لەلایەن ئەندامانی لقی ڕێکخراوی ئەلقاعیدە (داعش) لە مانگی خەرمانانی ٢٧١٤ی کوردی (٢٠١٤ی زایینی) چاوشکاندکرا.

کارەکان

• الکامل فی التاریخ
• جامع الوصول فی احادیث الرسول
• النھایة فی غریب الحدیث والأثر، بەرھەمێکی کلاسیکییە لەسەر لقی غەریب لە زاراوەی فەرموودە کە جەلالەدین سیوتی دەڵێت: «ئەمە باشترین کتێبە بە زاراوەی دەگمەن (غەریب)، تەواوترین و ناسراوترین و بەرفراوانترین کتێبە». بەکارھاتووە.
• القول الجمیل فی علم الجرح و التعدیل
• الطاریخ البحیر فی الدھولة الأطابکیة بی الموسیل
• اللوباب فی تەحدیب الانساب
• أسد الغابة فی معرفة الصحابە