A

A (وەکوو ئەی دەخوێنرێتەوە) یەکەم پیتی ئەلفوبێی ستانداردی لاتینی و ھەروەھا ئەلفوبێی لاتینیی کوردییە کە ڕێنووسی فەرمی ھەردوو شێوەزاری کورمانجی و زازاکییە و پیتێکی دەنگدار (بزوێن)ە. ئەم پیتە ھاوتای پیتی (ا) (بزوێنی درێژ)ی ئەلفوبێی عەرەبیی زمانی کوردی (سۆرانی)یە. نموونە: (سیروان: SÎRWAN). ئەگەر لە سەرەتای وشەدا بێت ئەوا دەبێتە ھاوتای دوو پیتی ڕێنووسی سۆرانی کە بریتین لە (ئ) (ھەمزە) و (ا) (بزوێنی درێژ) کە بە ئا دەخوێندرێتەوە، نموونە: (ئاکۆ : AKO).

پیتی A لەگەڵ شێوەی کێشانەوەی

جۆرەکانی

1. بە شێوەی پیتی گەورە (گردەک) A
2. بە شێوەی پیتی بچووک (ھوورەک) a

بەکارھێنانەکانی

1. بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ نووسین بەکاردێت.
2. لە پزیشکیشدا بۆ ئاماژەکردن بە جۆری خوێن بەکاردێت نموونە: (A+ و A- و AB+ و AB-)

قۆناغەکانی دروستبوونی

پیتی A مێژوویەکی کۆنی ھەیە و لە چەندین قۆناغدا تێپەڕییوە تا ئەم شێوازەی ئێستای وەرگرتووە:

ھیرۆگلیفی میسری کە وەکو سەری مانگایە، ٣٠٠٠ پ.ز.

سامی کۆن کە شێوەکەی وەک سەری مانگایە، ١٥٠٠ پ.ز.

A بە شێوەی فینیقی، ١٠٠٠ پ.ز

A بە شێوەی یۆنانی کە ناویان لێنا ئەلفا، ٦٠٠ پ.ز.

A بە شێوەی ڕۆمی، ١١٤

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «A»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٢ی حوزەیرانی ٢٠٢١.