کۆلێژی پەروەردەی ئیبن ڕوشد (زانکۆی بەغدا)

کۆلێژی پەروەردەی ئیبن ڕوشد یەکێکە لە کۆلێژەکانی زانکۆی بەغدا، لە ساڵی ١٩٢٣ دامەزراوە

زانیاری
شوێنی جوگرافی
إحداثیات	33°٢١′١٤″N 44°٢٣′٢٧″E
وڵات	عێراق
ماڵپەر	https://ircoedu.uobaghdad.edu.iq/

مێژوو

کۆلێژەکە بۆ یەکەمجار بە ناوی خانەی باڵای مامۆستایان (دار المعلمین العالیة) لە تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٢٣ کرایەوە، کاتێک وەزارەتی پەروەردە (المعارف) پێشنیاری بۆ ئەنجومەنی وەزیران کرد بۆ دامەزراندنی بەھۆی ھەستکردن بە پێویستی مامۆستایان بۆ پەرەپێدانی قۆناغی ناوەندی پەروەردە، بەو مەرجەی دوو بەشی لەخۆ گرتبێت: زانستە سروشتییەکان و زانستە مرۆییەکان، دواتر بەشی بیرکارییان بۆ زیادکرا، و وەرگیرا بۆ ناوی. دەرچووانی قۆناغی سەرەتایی و دەرچووانی ئامادەیی. لێکۆڵینەوەکە لەوێ لە ئێواراندا بووە، توێژینەوەکەش لە ئێواراندا ماوەتەوە تا ساڵی ١٩٢٩، دوای ئەوە گۆڕا بۆ خوێندنی بەیانیان، و بەشێکی ناوخۆی بۆ زیاد کراوە و ماوەی توێژینەوەکەش دوو ساڵ بووە و لەسەر حیسابی ئەو… حکوومەت.

لە ساڵی ١٩٣١ قوتابخانەکە لەلایەن وەزارەتی پەروەردەوە ھەڵوەشایەوە و لە ساڵی ١٩٣٥ دووبارە کرایەوە، ماوەی خوێندن لەوێ دوو ساڵ بوو، لە ساڵی ١٩٣٧ ماوەی خوێندن بوو بە سێ ساڵ. لە ساڵی ١٩٣٧ کچان وەرگیران و خوێندەکە بوو بە تێکەڵاو. لە ساڵی ١٩٣٩، ڕێسای ژمارە ٥٥ی قوتابخانەی مامۆستایانی ئامادەیی ساڵی ١٩٣٩ دەرچوو، کە ماوەی خوێندن تێیدا چوار ساڵ بوو.

لە ساڵی خوێندنی ١٩٤١–١٩٤٢ پەیوەندی بە لقێکەوە کرد بۆ فێرکردنی زمانە بیانییەکان. لە ساڵی خوێندنی ١٩٤٢–١٩٤٣، ماوەی خوێندن لەوێ بوو بە پێنج ساڵ، وەک ساڵێکی ئامادەکاری بۆی زیادکرا بە ئامانجی ئامادەکردنی خوێندکاری نوێ بۆ قۆناغەکانی دواتر و خوێندنی تێدا دابەشکرا بۆ دوو لق:

• یەکەم: لقی ئاداب: بابەتەکانی زمانی عەرەبی، زمانی ئینگلیزی، جوگرافیا، و مێژوو لەخۆدەگرێت.
• دووەم: لقی زانستەکان: توێژینەوەکە بابەتەکانی: بایۆلۆجی، فیزیا و بیرکاری لەخۆدەگرێت.

لە ساڵی ١٩٤٥–١٩٤٦ ماوەی توێژینەوەکە گەڕایەوە بۆ چوار ساڵ. لە ساڵی ١٩٤٩ وانەی ئایین خرایە ناو پرۆگرامی خوێندنی ئامادەیی.

لە ساڵی ١٩٥٨ی زایینی ناوەکەی گۆڕدرا بۆ (کۆلێژی پەروەردە) و لە ھەمان ساڵدا لکێنرا بە زانکۆی بەغداد، دوای دەرچوونی یاسای ژمارە (٢٨)ی ساڵی ١٩٥٨ ئامانجی سەرەکی کۆلێژەکە بوو بە ئامادەکاری مامۆستای نێر و مێ بۆ خوێندنی ناوەندی و ئامادەکاری.

بەشەکانی کۆلێژ

کۆلێژەکە حەوت بەشی زانستە مرۆییەکان لەخۆ دەگرێت:

• بەشی زمانی کوردی
• بەشی زمانی عەرەبی
• یەشی زمانی ئینگلیزی
• بەشی مێژوو
• بەشی جوگرافیا
• بەشی زانستە پەروەردەیی و دەروونزانییەکان
• بەشی زانستەکانی قورئان و پەروەردەی ئیسلامی

دیارترین دەرچووانی کۆلێژەکە

• عاتکة الخزرجی، شاعرة ومعلمة عراقیة
  عاتیکە خەزرەجیشاعیر و مامۆستای عێراقی
• 
  بەدر شاکیر سەییاب، شاعیری عێراقی
• نازک الملائکة، شاعرة عراقیة
  نازک مەلائیکە، شاعیری عێراقی
• عبد الوھاب البیاتی، شاعر عراقی
  عەبدولوەھاب بەیاتی، شیعری عێراقی
• لمیعة عباس عمارة، شاعرة عراقیة
  لەمیعە عەباس عمارە، شیعری عێراقی
• کاظم نعمة التمیمی، شاعر عراقی
  کازم نیعمە تەمیمی، شیعری عێراقی
• 
  سەعدی یووسفشاعیر و نووسەر و وەرگێڕی عێراقی.
• 
  عیماد عەبدولسەلام ڕەئووف، میژوونووس، لێکۆڵەر و بێرمەندی عێراقی