پزیشکیی نەخۆشخانە
پزیشکیی نەخۆشخانە تایبەمەندییەکی پزیشکییە کە لە ھەندێک وڵات ھەیە وەک لقێک لە دەرمانی ناوخۆ یان خێزان، بەبایەخەوە گرنگی و چاودێری نەخۆشیی نەخۆشەکان دەکات. ئەو پزیشکانەی کە تەرکیزی پیشەیی سەرەتایییان گرنگی پێ دەدات بۆ نەخۆشە نەخۆشخانە کراوەکان ئەو پزیشکانەی ئەرکە سەرەکییەکەیان گرنگی پێدان و تیشک خستنە تەنھا سەر ئەو نەخۆشانەیە کە تەنھا لەکاتێکدا نەخۆشخانەدان پێیان دەوترێت نەخۆشخانەوان (پزیشکیی نەخۆشخانە)[١] لە ویلایەتە یەکگرتووەکاندا سەرچاوەی گرتوە، ئەم جۆرە ڕاھێنانە پزیشکییە بۆ ئوسترالیا و کەنەدا درێژبووەتەوە. زۆربەی پزیشکەکان کە خۆیان بە نەخۆشخانەوان (پزیشکیی نەخۆشخانە) ناودەبەن، ئەوا جەخت لە ڕاھێنانکردن دەکەنەوە لەسەر ئەو نەخۆشانەی لە نەخۆشخانەن. پزیشکانی نەخۆشخانە پێویست ناکات بڕوانامەی جیایان ھەبێت لە پزیشکیی نەخۆشخانە.
| پیشە | |
|---|---|
| ناوەکان |
|
جۆری پیشە | پسپۆڕی |
بەشە چالاکەکان | پزیشکی، نەشتەرگەری |
| دەربارە | |
خوێندنی داواکراو |
|
شوێنی کارکردن | نەخۆشخانەکان، کلینیکەکان |
زاراوەی پزیشکیی نەخۆشخانە بۆ یەکەم جار لەلایەن ڕۆبێرت واکتەر و لی گۆلدمان لە ساڵی ١٩٩٦ لە ڕۆژنامەی پزیشکی ئینگلاندی نوێ دا بڵاوکرایەوە. بواری پزیشکی نەخۆشخانەکە بریتییە لە چاودێری خێرای نەخۆش، وانە وتنەوە، توێژینەوە، و سەرکردایەتی جێبەجێکار کە پەیوەندی بە گەیاندنی چاودێری نەخۆشخانەکانەوە ھەیە. پزیشکی نەخۆشخانە، وەک پزیشکی فریاکەوتن، تایبەتمەندییەکە کە لە دەوروبەری شوێنی چاودێری (نەخۆشخانە) ڕێکدەخرێت، نەک ئەندامێک (وەک نەخۆشی دڵ)، نەخۆشی (وەک ئۆکۆلۆجی)، یان تەمەنی نەخۆش (وەک پزیشکی منداڵان). دەرکەوتنی دەرمانی نەخۆشخانە لە ویلایەتە یەکگرتووەکان دەکرێت بەراورد بکرێت و بە پێچەوانەی پەرەسەندنی ھاوتەریبی دەرمانی خێرا لە شانشینی یەکگرتوودا، ڕەنگدانەوەی جیاوازی سیستمی تەندروستی بێت.
فیرکاری
دەستکارینەخۆشخانەوان پزیشکن لەگەڵ دکتۆری پزیشکی (M.D.D)، دکتۆری پزیشکی ئۆستیۆپاتیک (D.O.)، یان بەکالۆریۆسی پزیشکی/بەکالۆریۆسی نەشتەرگەری (MBBS/MBChB) زۆربەی نەخۆشخانەوانەکان لە نەخۆشخانەکان لە ویلایەتە یەکگرتووەکان ڕاھێنان دەکەن و بڕوانامەی بۆردیان نییە لە پزیشکی نەخۆشخانە بۆ چارەسەرکردنی ئەمە، پرۆگرامەکانی نیشتەجێبوون دەست دەکەن بە پەرەپێدان بە ڕێگای نەخۆشخانە لەگەڵ خوێندنی گونجاوتر ھەروەھا چەندین زانکۆ دەستیان کردووە بە پرۆگرامی ھاوڕێیەتی بە تایبەتی بەرەو پزیشکی نەخۆ
شخانەکە.
بەپێی ئامارێکی دەوڵەتی پزیشکی نەخۆشخانەکە لەلایەن کۆمەڵەی بەڕێوەبردنی گرووپی پزیشکی و کۆمەڵەی پزیشکی نەخۆشخانەکان، ٨٩٫٦٠٪ ی نەخۆشخانەکان تایبەتمەندن بە پزیشکی گشتی ناوخۆ، ٥٫٥٪ لە بەشی تایبەتی منداڵان، ٣٫٧٪ لە ڕاھێنانی خێزانی و ١٫٢٪ لە پزیشکی ھەروەھا داتاکانی ڕاپرسییەکە ڕاپۆرتیانداوە کە ٥٣٫٥٪ ی نەخۆشخانەکان لەلایەن نەخۆشخانەکان/سیستەمی گەیاندنی یەکپارچە و ٢٥٫٣٪ لەلایەن گرووپە نەخۆشخانە سەربەخۆکانەوە دامەزراون.
بەپێی زانیارییەکانی ئەم دوایییە، زیاتر لە ٥٠٠٠٠ نەخۆشخانە ھەیە کە نزیکەی ٧٥٪ ی نەخۆشخانەکانی ئەمریکا ڕاھێنانیان کردووە، ھەموو ناوەندە پزیشکییە ئەکادیمییە پلە بەرزەکانیش دەگرێتەوە.
زاراوەی پەیوەندیدار
دەستکاریھەرچەندە دەرمانی نەخۆشخانە کێڵگەیەکی گەنجە، بەڵام ھەوڵ دراوە بۆ دابەشکردنی زیاتری کار لە کێڵگەکە.
- نۆکتۆرنیستێک نەخۆشخانەیەک کە بە شێوەیەکی ئاسایی شەوانە دوازدە کاتژمێری شیفتەکەی داپۆشیوە و دان بە نەخۆشەکان دەنێت و ھەروەھا پەیوەندییەکان دەربارەی نەخۆشە دانپێدراوەکان وەردەگرێت.
- بە شێوەیەکی گشتی پرۆسیجوالێست[تێبینی ١] بە نەخۆشخانەوان ناسێنراوە کە بە شێوەیەکی سەرەکی لە نەخۆشخانە کردارەکان ئەنجام دەدات وەک دانانەکانی کاثێتەری دەماری ناوەندی، پونکچەری لوولەیی، و پاراسێنتێس.
- پزیشکی دەماری مێشک گرنگی دەدات بە ئەو نەخۆشانەی کە لە نەخۆشخانەن و تووشی نەخۆشییە دەمارییەکان بوون یان مەترسی تووشبوونیان لەسەرە.
- نەشتەرگەرەکە نەشتەرگەریکەرێکە کە تایبەتە بە چاودێری نەشتەرگەری لە ناو نەخۆشخانەکەدا.
ئەمانەی خوارەوە نازناوەکانی تری (نەرێنی) بەکار دەھێنرێت:
- دانپێدانەر یان دانپێدانان، نەخۆشخانەوانێکە کە تەنھا دان بە نەخۆشەکان دەنێت و لە نەخۆشە دانپێدراوەکان دوور ناکەوێتەوە، یان نەخۆشە دانپێدراوەکان دەرناکەوێت.
- پسپۆری دەرکردن
- خولێنەرەکە نەخۆشخانەوانێکە کە تەنھا نەخۆشە دانپێنراوەکان دەبینێت.
تێبینییەکان
دەستکاری- ^ پرۆسیجوالێست: زاراوەییەکی پزیشکیە بۆ پزیشکێک، بە عادەتەن پسپۆرێک یان پسپۆرێکی لاوەکی کە کرداری جیاواز دەکات لە دەستنیشانکردنی نەخۆشی و ئەنجامدانی چارەسەرییەکان.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Pantilat، Steve (February 2006). «What is a Hospitalist?». The Hospitalist. The Society of Hospital Medicine. لە 1 March 2017 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=(یارمەتی)
* بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Hospital medicine»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢.
