دڕێنەر (چەشن)

(لە سلاشەرەوە ڕەوانە کراوە)


چەشنی دڕێنەر یان بڕینکاری (بە ئینگلیزی: Slasher) ژێرچەشنێکە لە فیلمە ترسناکەکان کە بە کۆمەڵێک ڕێکەوتن و تەوەری دیاریکراو تایبەتمەندە. فیلمەکانی دڕێنەر بە شێوەیەکی گشتی بکوژێکی دەروونی تێدایە، زۆرجار چەکێکی بەدەستەوەیە، کە کۆمەڵێک قوربانی دەکوژێت و دەیانھاڕێت، بەزۆری بە شێوەیەکی توندوتیژ و گرافیکی.[١] ئەم فیلمانە بە زنجیرەی پڕ لە گرژی و پڕ لە ئاڵۆزی و ھەروەھا جەختکردنەوە لەسەر بەھای گۆر و شۆک ناسراون. یەکێک لە توخمە دیاریکەرەکانی فیلمەکانی چەشنی دڕێنەر، نیشاندانی «کچی کۆتای»ە، کە پاڵەوانێکی ژن کە زۆرجار وەک خاوەن ئیمکانات و خۆڕاگر وێنا دەکرێت، لە کۆتاییدا ڕووبەڕووی بکوژەکە دەبێتەوە و شکستی پێدەھێنێت.[٢] ئەم نیشاندانە بووەتە بابەتی شیکارییەکی زۆر، زانایان و ڕەخنەگران وەک ڕەنگدانەوەی ترسی کۆمەڵایەتی و داینامیکی جێندەری لێکیانداوە.[٣][٤][٥] چەشنی دڕێنەر لە کۆتایییەکانی حەفتاکان و سەرەتای ھەشتاکانی سەدەی ڕابردوودا بە فیلمە ئایکۆنییەکانی وەک "ھالۆوین"، "ھەینی ١٣" و "کابوسێک لە شەقامی ئێلم" ناوبانگێکی زۆری بەدەستھێنا. ئەم فیلمانە زۆرێک لەو نیشاندان و ڕێکەوتنانەیان دامەزراند کە لەو کاتەوە بوونەتە ھاوواتای ئەم چەشنە، لەوانە بەکارھێنانی بکوژە دەمامکدارەکان یان شێواوەکان، ڕێکخستنە گۆشەگیرەکان و ژمارەی بەرزی جەستە.[٦]

دڕێنەر
لقیفیلمی ترسێنەر

بە تێپەڕبوونی کات، چەشنی دڕێنەر پەرەی سەندووە، توخمە نوێیەکانی تێدایە و چاوەڕوانییە لاسایییەکانی تێکداوە. لەکاتێکدا فیلمە سەرەتایییەکانی دڕێنەر زۆرجار پابەند بوون بە پێکھاتەی فۆرمۆلەیی، نووسینە ھاوچەرخەکان بەدواداچوونیان بۆ گێڕانەوە و بابەتگەلێکی ئاڵۆزتر کردووە.[٧][٨] سەرەڕای ئەوەش، سینەماکاران تاقیکردنەوەیان کردووە بۆ تێکەڵکردنی چەشنی دڕێنەر لەگەڵ چەشنەکانی تر، لە ئەنجامدا فیلمی تێکەڵاو دروستکراون کە دیدگای نوێ لەسەر نیشاندانی ئاشنا پێشکەش دەکەن. سەرەڕای بەناوبانگبوونی بە توندوتیژی و ئیستغلالکردنی گرافیکی، چەشنەکە بەھۆی کاریگەرییە کولتوورییەکانی و جەماوەرییە بەردەوامەکەیەوە ستایشی زۆری لێکرا.[٩] زۆرێک لە فیلمە کلاسیکەکانی دڕێنەر بوونەتە کلاسیکی کولت و تا ئەمڕۆش کاریگەرییان لەسەر سینەمای ترسناک ھەیە. توانای ئەم چەشنە بۆ دەستخستنی ترس و دڵەڕاوکێ سەرەتایییەکان، سەرنجڕاکێشی بەردەوامی خۆی لەنێو بینەران مسۆگەر کردووە، ئەمەش وای کردووە ببێتە بەشێکی سەرەکی چەشنی ترسناک.[١٠]

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ Clayton، Wickham (2015). Style and form in the Hollywood slasher film. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-137-49647-8. OCLC 927961472.
  2. ^ «The History of Horror's Cult Following». Film School Rejects. October 24, 2017. لە May 14, 2018 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  3. ^ «The 30 Most Influential Slasher Movies of All Time». Vulture. لە 2 September 2023 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  4. ^ «Celebrating The Impact & Influence Of Michael Powell's "Peeping Tom" – Top 10 Films». www.top10films.co.uk. ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦. لە ١٤ی ئایاری ٢٠١٨ ھێنراوە.
  5. ^ Mark D. Eckel (2014). "When the Lights Go Down". p. 167. WestBow Press.
  6. ^ Anatomy of the Slasher Film: A Theoretical Analysis. North Carolina: McFarland. 2019. ISBN 978-1-4766-7431-5.
  7. ^ Clover، Carol J. (Fall 1987). «Her Body, Himself: Gender in the Slasher Film» (PDF). Representations (20): 187–228. doi:10.2307/2928507. JSTOR 2928507.
  8. ^ Grant، Catherine (٢٠ی ئایاری ٢٠٠٩). «Film Studies For Free: 'Final Girl' Studies». Film Studies For Free. لە ١٤ی ئایاری ٢٠١٨ ھێنراوە.
  9. ^ Vera Dika (1990). Games of Terror: Halloween, Friday the 13th and the Films of the Stalker Cycle. Fairleigh Dickinson University Press. ISBN 978-0-8386-3364-9.
  10. ^ «What Truly Was the First "Slasher Film"? A Paste Investigation». pastemagazine.com (بە ئینگلیزی). ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٠. لە ١٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.