خەرتک ئانچیما تۆکا
خەرتک ئانچیما تۆکا (بە ڕووسی: Хертек Амырбитовна Анчимаа-Ток؛ بە توڤانی: Анчимаа-Тока Хертек Амырбит уруу؛ لە دایکبووی ١ی کانوونی دووەمی ١٩١٢[١] - مردووی ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٨) کەسایەتی سیاسیی سۆڤیەتی/توڤانی بوو، ئەو لە ماوەی ١٩٤٠ بۆ ١٩٤٤ بووە سەرۆکی کورالی بچووک لە کۆماری گەلیی توڤان. خەرتک بەیەکەم ژنە سەرۆک دەوڵەت دادەنرێت لە مێژوودا کە بەپێی میرات پۆستەکەی وەرنەگربێت.[٢] ئەو ژنی سالچاک تۆکا بوو، یەکێک لە ڕابەرە باڵاکانی وڵاتی کۆماری گەلیی توڤان لە ماوەی ١٩٣٢ بۆ ١٩٧٣.
| خەرتک ئانچیما تۆکا | |
|---|---|
| بە ڕووسی: Хертек Амырбитовна Анчимаа-Тока | |
| لەدایکبوون | ١ی کانوونی دووەمی ١٩١٢ Kyzyl-Dag، ڕووسیا |
| مردن | ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٨ (٩٦ ساڵ ژیاوە) Kyzyl، ڕووسیا |
| ھاوسەر | Salchak Toka |
| پیشە | سیاسەتوان |
| پەروەردە | Communist University of the Toilers of the East |
| ئەندامی حیزبی | Tuvan People's Revolutionary Party، پارتی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت |
خەرتک ئانچیما تۆکا لە ساڵی ١٩٧٢ خانەنشین بوونی خۆی لە کار و چالاکییەکانی ڕاگەیاند، لە ساڵی ١٩٧٣ هاوسەرەکەی مرد. هەموو ئەمانەش وایانن کرد کە ئەو ژیانێکی بێدەنگ بەسەربەرێت تاکوو مردنی لە ڕۆژی ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٨.
سەرەتای ژیان
دەستکاریخەرتک ئانچیما تۆکا لە ١ی کانوونی دووەمی ١٩١٢ لە ناوچەی بای-تایگینسکی لە توڤا لە دایکبوو، ئەوکاتە ئەم ناوچەیە لە ژێر دەسەڵاتی چین بوو، ئەمڕۆ ئەم ناوچەیە دەکاتە شاری کیزل لە ڕۆژهەڵاتی ڕووسیا. ئەو سێیەمین منداڵی خێزانەکەی بوو، خێزانەکەی لادێ نشینێکی ڕاوچی بوون. وێڕای ئەوەی لەگەڵ دامەزراندنی یەکێتیی سۆڤیەت، کار ئاسانی زیاتر کرا بۆ فێربوون و خوێندەواری، بەڵام هێشتا لەناوچەکەی ئەوان بەمجۆرە نەبوو بە دیاریکراویش بۆ کچان، بەڵام خەرتک کە تەمەنی گەیشتە ١٨ ساڵان ئەوا توانی خۆی فێری خوێندنەوە و خوێندەواری بکات بە زمانی مەنگۆلی.[٣]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Women Leaders of Africa, Asia, Middle East, and Pacific: A Biographical Reference. 2009-08-20. ISBN 9781469113531.
- ^ "Khertek Anchimaa Toka: the world’s first female head of state". Times Online. 2 October 2008. Retrieved 11 November 2020.
- ^ Jackson، Guida (2009). Women leaders of Africa, Asia, Middle East and Pacific : a biographical reference. Bloomington, IN: Xlibris Publishing. p. 158. ISBN 9781441558435.داڕێژە:Self-published inline
