کورد: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

 

له‌ هه‌زاره‌كانی چواره‌م و سێهه‌می پێش له‌ زاییندا خه‌ڵكانێك له‌ كوردستان ده‌ژیان كه‌ پێیان ده‌وترێ قه‌فقازییه‌كان یا ئاسیاییه‌كان و ئه‌مانه‌ بریتی بوون له‌ كۆمه‌ڵێ هۆز و تیره‌ی جۆربه‌جۆر وه‌كوو گۆتی، لۆلۆ، كاسی، نایری، میتانی، سۆباری و هتد. ئه‌مانه‌ زۆر جار له‌گه‌ڵ دانیشتوانی میسۆپۆتامی به‌ شه‌ڕ ده‌هاتن. له‌و شوێنه‌وار و پاشماوانه‌ی كه‌ له‌ سه‌رده‌می بابلییه‌كان به‌ده‌ست هاتووه‌ زۆر جار باسی ئه‌م هۆز و خه‌ڵكانه‌ هاتووه‌ و باسی شه‌ڕ و شووڕه‌كانیان له‌گه‌ڵ ئه‌واندا كراوه‌.

 

پاشتر له‌ ده‌وروبه‌ری هه‌زاره‌ی دووه‌می پێش له‌ زایین خه‌ڵكانێكی تر به‌ ناوی هیندوئورووپی یان ئاریایی كه‌ دانیشتووی باشووری قه‌فقاز و ده‌وروبه‌ری ده‌ریای ڕه‌ش بوون هاتنه‌ ناوچه‌كه‌. دوایی له‌و ئاریاییانه‌ خه‌ڵكانێكی نوێتر له‌ ناوچه‌كه‌دا سه‌ریان هه‌ڵدا به‌ ناوی ماد. به‌ سه‌رهه‌ڵدانی ماده‌كان له‌ ناوچه‌كه‌دا ته‌واوی خه‌ڵكانی ئه‌و ناوچه‌یه‌ له‌ ناو ئه‌واندا توانه‌وه‌. مه‌ڵبه‌ندی ماده‌كان له‌ باری جوگرافیای سیاییه‌وه‌ به‌ربڵاوییه‌كی گرنگی هه‌بوو كه‌ دوایی باسی لێوه‌ ده‌كرێ.

 

نزیكه‌ی ٢٠٠٠ ساڵ پێش له‌ زایین ناوی كورد به‌ شێوه‌ی جۆربه‌جۆر له‌ لایه‌ن دراوسێكانیه‌وه‌ له‌ مێژوودا هاتووه‌. تۆزێ دواتریش له‌ ساڵانی ٧٠٠ ـ ٨٠٠ی پێش له‌ زاییندا باسی ماد یان میدییه‌كان كراوه‌.

 

له‌ ‌ ٤٠١ی پ. ز. به‌ به‌ڵگه‌وه‌ ناوی كاردۆخ، كاردۆ، كاردوك، كاردوخ سه رچاوه مه کۆی خازر

 

=== کورد لە عێراق ===

=== کورد لە سووریا ===

 

 

=== کورد لە ئەوڕووپا ===

*{{ئاڵا|فەڕەنسا}} ٨٢،٠٠٠ کوردی کرمانجی

*{{ئاڵا|ھۆڵەندا}} ٧٢،٠٠٠ کوردی کرمانجی

 

=== کوردەکانی تر ===

*{{ئاڵا|ئۆسترالیا}} ١٧،٠٠٠ کوردی کرمانجی

*{{ئاڵا|کەنەدا}} ٦،٩٠٠ کوردی کرمانجی

{{کۆمنز|Category:Kurdish people|کورد}}

{{ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان|state=collapsed}}{{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|کوردستان|کۆمەڵگا|زمانی کوردی|پارێزگای ھەولێر|پارێزگای سلێمانی|پارێزگای دھۆک}}

[[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئەرمەنستان]]

[[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئێران]]