بەرگەھەوا

بەرگەھەوا (لە یۆنانی ἀτμός "ھەڵم" و σφαῖρα "مەودا") چینێکە لە گاز کە ڕەنگە تەنێکی فیزیکی بە بارستەیەک کە بەسە بگرێتەوە، بە ھێزی کێشکردنی تەن. بۆ ماوەیەکی درێژتر دەپارێزرێن ئەگەر ھێزی کێشکردن بەرز بێت و پلەی گەرمی بەرگەھەوا کەم بێت. ھەندێک لە ھەسارەکان بە شێوەیەکی سەرەکی لە گازی جیاواز پێکھاتوون، بەڵام تەنھا چینە دەرەکییەکانیان بە بەرگەھەوا و پارێزەریان دادەنرێت.

دیمەنێک لە بەرگەھەوای چالاکانەی ھورمز، لەنێویاندا پەڵەی سووری گەورە.

بەرگەھەوای ئەستێرەیی زاراوەیەکە کە باس لە ناوچەیەکی دەرەکی دەکات بۆ ئەستێرە، بەزۆری ئەو بەشە دەگرێتەوە کە لە فۆتۆسفێرەوە دەست پێدەکات بەرەو دەرەوە، ئەستێرەکانی پلەی گەرمی تاڕادەیەک نزم لەوانەیە گەردیلەی پێکھاتوو لە بەرگەھەوای دەرەوەی خۆیاندا دروست بکەن.

بەرگەھەوای زەوی کە ئۆکسجینی تێدایە کە زۆربەی زیندەوەرە زیندووەکان بۆ ھەناسەدان بەکاریدەھێنن، ھەروەھا دووەم ئۆکسیدی کاربۆن کە ڕووەک و قەوزە و بەکتریا شینەکان بۆ فۆتۆسێنتێز بەکاریدەھێنن، ھەروەھا زیندەوەرە زیندووەکان لە زیانەکانی بۆماوەیی دەپارێزێت کە ڕەنگە لە ئەنجامی تیشکی سەروو وەنەوشەیی خۆرەوە بێت. پێکھاتەی ئێستای بەرھەمی بیلیۆنان ساڵ لە گۆڕانکارییە بایۆکیمیاییەکانی بەرگەھەوای کۆن لەلایەن زیندەوەرە زیندووەکانەوە.

پەستان

پەستانی بەرگەھەوا ھێزی ستوونییە بۆ ھەر یەکەیەکی ڕووبەر لەسەر ڕووبەرێک کە بەھۆی گازەکانی دەوروبەرەوە دروست دەبێت. بەھێزی کێشکردنی ھەسارەکە لەگەڵ کۆی بارستەی ستوونی ھەوای سەرووی شوێنەکە دیاری دەکرێت. یەکەکانی پەستانی بەرگەھەوا کە لە ئاستی نێودەوڵەتیدا ناسراون: پەستانی بەرگەھەوا (atm) کە بە ١٠١،٣٢٥ پاسکال (یان ١،٠١٣،٢٥٠ داین لە ھەر سانتیمەتر چوارگۆشەیەکدا) پێناسە کراوە.

پەستانی گاز لە بەرگەھەوادا لەگەڵ بەرزیدا کەم دەبێتەوە لە ئەنجامی کەمبوونەوەی بارستەی گاز بەسەر ھەر شوێنێکدا. ئەو بەرزییەی کە پەستانی بەرگەھەوا بە فاکتەری - E - ( ژمارەی نیبریا بە بەھای ٢.٧١٨٢٨) کەم دەبێتەوە پێی دەوترێت بەرزی ستاندارد. کاتێک پلەی گەرمی ھەوا ڕێک دەبێت، بەرزی پێوەرەکە ڕێژەیی ڕاستەوخۆیە لەگەڵ پلەی گەرمی و ڕێژەیی پێچەوانە دەبێت لەگەڵ بارستەی گەردیلەی تەنۆلکەکانی ھەوای وشک، کە چەند ھێندە دەکرێت بە خێرایی کێشکردنی ھەسارەکە. بۆ شێوەی بەرگەھەوای لەو جۆرە، پەستان بە شێوەیەکی ڕیزبەندی دادەبەزێت لەگەڵ زیادبوونی بەرزی. بەڵام بەرگەھەوا لە پلەی گەرمیدا ڕێک نییە، بۆیە دیاریکردنی وردی پەستانی بەرگەھەوا لە ھەر بەرزییەکی دیاریکراودا ئاڵۆزترە.