بۆلیڤیا
بۆلیڤیا، بە ڕەسمی دەوڵەتی فرەنەتەوەییی بۆلیڤیا (بە زمانی ئیسپانی: Estado Plurinacional de Bolivia) وڵاتێکی کیشوەری ئەمەریکایە. پایتەختەکەی لاپازە.
Plurinational State of Bolivia Estado Plurinacional de Bolivia (ئیسپانی) Bulivya Mamallaqta (Quechua) Wuliwya Suyu (ئەیمارا) |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
دروشم: ¡La unión es la fuerza! "Unity is Strength!" (ئیسپانی) [١] |
||||||
سروود: Himno Nacional de Bolivia (ئیسپانی) | ||||||
Wiphala of Qollasuyu:[٢]![]() |
||||||
پایتەخت | Sucre (Constitutional Capital) لاپاز (Seat of Government) see below | |||||
گەورەترین شار | Santa Cruz de la Sierra 17°48′S 63°10′W / 17.800°S 63.167°W | |||||
زمانە فەرمییەکان | Spanish Quechua Aymara and 34 other native languages[٣][٤] |
|||||
گرووپە ڕەگەزییەکان | 55% Amerindian (Quechua, Aymara and 34 other ethnic groups) 30% Mestizo 15% White[٥] |
|||||
ناوی هاووڵاتی | Bolivian | |||||
دەوڵەت | Unitary presidential constitutional republic | |||||
- | President | Evo Morales | ||||
- | Vice President | Álvaro García Linera | ||||
یاسادانەر | National Congress | |||||
- | ئەنجومەنی باڵا | Senate | ||||
- | ئەنجومەنی خواروو | Chamber of Deputies | ||||
Independence | from ئیسپانیا | |||||
- | Declared | 6 August 1825 | ||||
- | Recognized | 21 July 1847 | ||||
- | Current constitution | 7 February 2009 | ||||
ڕووبەر | ||||||
- | سەرجەم | ١,٠٩٨,٥٨١ کیلۆمەتری چوارگۆشە (28th) ٤٢٤,١٦٣ مایلی چوارگۆشە |
||||
- | ئاو (%) | 1.29 | ||||
ژمارەی دانیشتوان | ||||||
- | بەراوردی 2010 | ![]() |
||||
- | سەرژمێریی 2001 | 8,280,184 | ||||
- | چڕی | 8.9 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (220th) ٢٣کەس لە مایلی چوارگۆشە |
||||
GDP (PPP) | بەراوردی 2011 | |||||
- | سەرجەم | $50.904 billion[٧] | ||||
- | سەرانە | $4,789[٧] | ||||
GDP (nominal) | بەراوردی 2011 | |||||
- | سەرجەم | $24.604 billion[٧] | ||||
- | سەرانە | $2,314[٧] | ||||
Gini (2009) | 58.2[٨] (high) | |||||
HDI (2011) | ![]() |
|||||
دراو | Boliviano (BOB ) |
|||||
ناوچەی کاتی | BOT (UTC−4) | |||||
لای لێخوڕین | right | |||||
پاوانی ئینتەرنێت | .bo | |||||
کۆدی تەلەفۆن | +591 |
![]() | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
- ^ "Central Bank of Bolivia". The Bolivian coin. لە ڕەسەنەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٢٨ی نیسانی ٢٠٠٧. لە ڕێکەوتی ٠٤ی ئابی ٢٠٠٦ ھێنراوە.
- ^ Article 6, section II of the new Bolivian constitution establishes the Wiphala as a national symbol of Bolivia (along with the flag, national anthem and coat of arms). See "Bandera indígena boliviana es incluida como símbolo patrio en nueva Constitución", 21 October 2008, United Press International.
- ^ Bolivian Constitution, Article 5-I: Son idiomas oficiales del Estado el castellano y todos los idiomas de las naciones y pueblos indígena originario campesinos, que son el aymara, araona, baure, bésiro, canichana, cavineño, cayubaba, chácobo, chimán, ese ejja, Guaraní, guarasu'we, guarayu, itonama, leco, machajuyai-kallawaya, machineri, maropa, mojeño-trinitario, mojeño-ignaciano, moré, mosetén, movima, pacawara, puquina, quechua, sirionó, tacana, tapieté, toromona, uru-chipaya, weenhayek, yawanawa, yuki, yuracaré y zamuco.
- ^ "Kids Encyclopedia". Kids.britannica.com. 8 February 2009. لە ڕێکەوتی ٣٠ی ئابی ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ "The World Factbook – Bolivia". CIA. لە ڕێکەوتی ٣٠ی ئازاری ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ "Bolivia". World Gazetteer. لە ڕەسەنەوە ئەرشیڤ کراوە لە ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣. لە ڕێکەوتی ٠٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ ی ا ب پ "Bolivia". International Monetary Fund. لە ڕێکەوتی ١٧ی نیسانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ "Distribution of family income – Gini index". The World Factbook. CIA. لە ڕێکەوتی ٣١ی ئابی ٢٠١١ ھێنراوە.
- ^ "Human Development Report 2010" (PDF). United Nations. 2011. لە ڕێکەوتی ٠٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ ھێنراوە.