ئەفڵاتوونیزمی نوێ (بەئینگلیزی: Neoplatonism)، قوتابخانەیەکی فەلسەفییە مێژووی درووستبوونی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی سێیەمی زایین لەسەر بنەمای فێرکردنەکانی ئەفڵاتوون و ئەفڵاتوونییەکان، لەگەڵ ئەوەشدا زۆرێک لەو لێکدانەوانە ھەڵدەگرێ کە وا لە لێکۆڵەرەوان دەکات بڵێن کە جیاوازە لە فەلسەفەی ئەفڵاتوونی سەرەکی. ھەرچەندە ئەفڵاتوونیزمە نوێیەکان خۆیان بە ئەفڵاتوونی داناوە و دەڵێن کە بەرگری لە بیروڕاکانی ئەفڵاتوون دەکەن، بەڵام زۆرێک ھەن کە بڕوایان کە ئەم فەلسەفەیە جۆرێکە لەھەوڵدان بۆ کۆکردنەوەی ھەردوو فەلسەفەی سەرەکی یۆنان: ئەفڵاتوونیزم و ئەرستۆنیزم.
شێوەی گشتی ئەم قوتابخانە فەلسەفییە لەسەر دەستی ئەفڵووتین داڕێژراوە کە دەڵێت گوایە فەلسەفەی ئەفڵاتوون و خوێندنەکەی لەسەر دەستی ئەمۆنیس ساکاس وەرگرتووە کە یەکێک لەگەورەترین فەیلەسووفەکانی ئەسکەندەرییە بووە. دواتر، فۆرفۆریۆس یەکێک لە قوتابییەکانی ئەفڵووتین ھەستاوە بە کۆکردنەوەی دواترین خوێندنەکان لە شەش بەشدا کە ناو دەبرێت بە: ھەشتینەکان (فەلسەفە)، چونکە ھەربەشێک لەو بەشانە پێک دێت لە ٨ وتار. گرنگی ئەو کارەی فۆرفۆریۆس لەوەدایە کە ئەگەر ئەو کۆکردنەوەیە نەبووایە، ئێستا ھەموو بەرھەمەکانی ئەفڵووتین دەفەوتا.[١]
ھەندێک لە بیروڕاکان وایە کە ئەفڵووتین ھەوڵی گوونجاندنی ئەفڵاتوونیزمی لەگەڵ ئاینی مەسیحییەت داوە. [٢]
- ^ ویکیپیدیاکانی تر
- ^ پەڕتووکی: مێژووی فەلسەفە
