ئیسحاق کوڕی حونەین
ئەبو یەعقوب ئیسحاق کوڕی حونەین کوڕی ئیسحاق عیبادی، پزیشکێکی عەرەبی زۆر بەناوبانگ لە سەردەمەکەیدا، لە وەرگێڕان و زانینی لە زماندا کە کتێبی یۆنانی وەردەگێڕا بۆ عەرەبی وەکو باوکی بوو، شیکردنەوەشی بۆ کتێبەکان دەکرد.
ئیسحاق کوڕی حونەین | |
---|---|
لەدایکبوون | ١ی کانوونی دووەمی ٠٨٣٠ بەغدا، عێراق |
مردن | ١ی کانوونی دووەمی ٩١٠ بەغدا، عێراق | (٨٠ ساڵ ژیاوە)
باوک | حونەین کوڕی ئیسحاق |
زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی عەرەبی |
پیشە | ماتماتیکزان، وەرگەڕ، نووسەر |
ئایین | ئیسلام |
دۆخی مافەکانی لەبەرگرتنەوە | مافەکانی لەبەرگرتنەوە بەسەرچوون |
ئیسحاق کوڕی حونەین لە خێزانێکی مەسیحی لەدایک بووە ساڵی ٨٣٠ زایینی لە بەغدا، بەڵام بووەتە موسڵمان، لە کۆتاییەکانی تەمەنیدا تووشی ئیفلیجی بوو و کۆچی دوایی کرد. لای باوکی خوێندویەتی و پێکەوە کاریان کردووە، زمانی سریانی و یۆنانیشی دەزانی، کتێبەکانی کە وەریگێڕاوە بە جیاواز بوون کە تێگەیشتنی ئاسان بوو، هەروەها لە دەستەواژە بێگانەکان تێدەگەیشت.[١] هەروەها بیرکاریزانیش بوو. لە ساڵی ٩١١ زایینی/٢٩٨ کۆچی هەر لە بەغدا کۆچی دوایی کردووە.
کارەکان
دەستکاریچەند نمونەیەک لە وەرگێڕانەکانی:
- وەرگێڕانی کتێبی (الأصول) و (المعطيات) نووسینی ئیقلیدس.
- وەرگێڕانی کتێبی (في كتب أبقراط الصحيحة وغير الصحيحة) نووسینی گالێن.
- وەرگێڕانی کتێبی (الكرة والأسطوانة) نووسینی ئارکیمیدز.
- وەرگێڕانی کتێبی (السفسطائي) نووسینی ئەفلاتوون.
وە چەند بەرهەمێکیشی هەبووە کە هەندێکیان لە کتێبەکەی ئیبن ئەبی ئوسەیبیعە (طبقات الأطباء) لەوانە:
- (تاريخ الأطباء والحكماء)
- (كتاب الأدوية المفردة)
- (كناش الخف كتاب ذكر فيه ابتداء صناعة الطب وأسماء جماعة من الحكماء والأطباء)
- (اإصلاح الأدوية المسهلة)
- (اختصار كتاب إقليدس)
- (كتاب المقولات)
- (إيساغوجي وهو المدخل إلى صناعة المنطق)
- (صلاح جوامع الإسكندرانيين لشرح جالينوس لكتاب الفصول لأبقراط)
- کتێبێک لە دەرمانە تاکەکان.
سەرچاوە
دەستکاریپەراوێز
دەستکاری- ^ إسحاق بن حنين العبادي ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.