ئیتۆریکۆکسیب

ئیتۆریکۆکسیب پێکهاتەیەکی کیمیایی خۆکاری ئەنزیمی کۆکسە(COX-2) لەلایەن هاوبەشگای میرک بۆ دەرمان بەرهەم دەهێنرێت،لەکاتی ئێستای دا لەلایەن زیاتر لە ۸۰وڵاتەوە دانیپدانراوە جگەلە وڵاتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا نەبێت،دەزگای خۆڕاک و دەرمانی جیهانی (FDA) چەندین ڕێنمایی بڵاو کردۆتەوە لەبارەی ساخلەمی پێکهاتەکەو چۆنیەتی بەرهەم هێنان و ڕێپێدانی.

بەکارهێنانی وەک دەرمان

پێکهاتەی ئیتۆرکۆکسیب وەک دەرمان بەکاردێت بۆ ئازارە توندەکان،وەک هەوکردنی جومگەکان و هەوکردنی جومگەتووشبوەکانی بە گڵاوپێستی و هەوکردنی ئێسکەپەیکەر و هەوکردنی بڕبڕەکانی پشت و ئازارەکانی کەمەر و خواڕەوەی پشت .هەروەها بۆ پێگەیشتوان لەدوای نەشتەرگەری بۆ کەمکردنەوەی ئازار بەکاردێت، ^[١] توێژینەوەکان دەریانخستوە زۆڕ چاڵاکە بۆ لەناوبردنی ئازاری دوای نەشتەرگەریەکان, بەیەکێک لە دەرمانە هەرە بەهێز و هێورکەرەکان دادەنرێت.

چۆنیەتی کارکردنی

ئاوێتەکانی (COX2)کە کری سەرەکیان بریتیە لە لابردن و لاوازکردنی هەوکردنەکان بەشێوەیەکی زۆڕ چاڵاک و کاریگەر کاردەکات ،ئەم چاڵاکیەی بۆتە هۆکارێکی لاوەکی بۆ کەمکردنەوە ڕێژەی پرۆستاگڵاندینات لە ترشەکانی ئەراکیدۆنیک لەگەڵ سەرجەم چاڵاکی و کارێگەریەکانی پرۆستاگڵاندینات کە هۆکارن بۆ درووست بوونی هەوکردن لەگەڵ ئەوش پێویستن بۆ لەش،هەروەها ڕۆڵی کۆکس یەک کەم دەکاتەوە کە دژەهەوکەری ناستیرۆدیدی ئاسایین [[{{{1}}}]] () [[{{{1}}}]] () (NSAIDs) , کەمکردنەوەی ڕۆڵی ئەمانە دەبێتە هۆی کێشەنانەوە لە گەدە و کەناڵەکانی هەرسی خۆڕاک ،هەموو ئەمانە لە ئەنجامی توێژینەوەی وورد و پشکنینی پزیشکی دڵنیاکراونەتەوە بۆ هەموو کۆکسیبەکان بەگشتی (Coxib).^[٢]^[٣]

کاریگەریە لاوەکیەکانی

هەروەک هەموو دژەهەوکەرە نا ستیرۆیدیەکان ( COX-2) کاریگەری خڕاپی هەیە وەک سووربونەوەی پێست و هەوکردنی پێست و پەیدابوونی زیپکە بە ڕووی پێست دا و خوڕیشتێکی زۆڕ پەیدادەکات(AGEP)^[٤]،داڕێژە:وصلة إنترويكي

مێژووی درووست بوونی

ناوە بازڕگانیەکانی

ئەرۆکسیا(Arcoxia) لەهەریەکە لە وڵاتانی سوێد و فینلەند و ئەڵمانیا و بەڕازیل و سەنگافوڕە و تایڵەند و بولگاریا و ڕۆمانیا .هەروەها لەژێڕناوی ئەلگیکس و تۆوکسیب ( Algix) (Tauxib ) لە ئیتاڵیا بەکاردێن،وە بەناوەکانی ئەتۆریکس و ڤارگوس (Etorix) (Vargus) لە بەنگڵادش بانگ دەکرێن ،بەڵام لە پاکستان بە بێریکا ((Berrica )) و لە پورتوگاڵیش بە ئێکسیڤ (Exxiv) دەناسرێت،لە هندستانیش بە ئێتۆزۆکس (Etozox) .

بەکارهێنانە پزیشکیەکانی

بەکاردێت بۆ چاڕەسەری هەوکردنی جومەگەیی رۆماتیۆدی(Rheumatoidarthritis)، جومگە پەیکەریەکان (Osteoarthritis) ،بۆ هێورکردنەوەی ئازاڕەکانی هەوکردن و دوای نەشتەرگەری لە پێگەیشتوان.

ناوە بازڕگانیەکانی

etoria - Ezact - Coxyveen - Algix - Tauxib - Etorix - ARCOXIA- Starcox

شێوازەکانی دەرمان

بەشێوەی پەپکە(حەب)بەڕێژەکانی : ٦۰ -۹۰ - ۱۲۰ ملگم

سەرچاوە

^ Clarke R, Derry S, Moore RA (2014). «Single dose oral etoricoxib for acute postoperative pain in adults». Cochrane Database Syst Rev. 5 (5). doi:10.1002/14651858.CD004309.pub4. PMID 24809657. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە فرەکان: authors list (بەستەر)
^ «Comparison of Upper Gastrointestinal Toxicity of Rofecoxib and Naproxen in Patients with Rheumatoid Arthritis». New England Journal of Medicine. 343 (21). 2000. doi:10.1056/NEJM200011233432103. PMID 11087881. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)
^ «Cardiovascular outcomes with etoricoxib and diclofenac in patients with osteoarthritis and rheumatoid arthritis in the Multinational Etoricoxib and Diclofenac Arthritis Long-term (MEDAL) programme: A randomised comparison». The Lancet. 368 (9549). 2006. doi:10.1016/S0140-6736(06)69666-9. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)
^ «Etoricoxib-induced acute generalized exanthematous pustulosis». Acta Derm Venereol. 88. 2008. doi:10.2340/00015555-0381. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)

بەستەرە دەرەکیەکان

[Cochrane-1] Clarke R, Derry S, Moore RA (2014). «Single dose oral etoricoxib for acute postoperative pain in adults». Cochrane Database Syst Rev. 5 (5). doi:10.1002/14651858.CD004309.pub4. PMID 24809657. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە فرەکان: authors list (بەستەر)

[2] «Comparison of Upper Gastrointestinal Toxicity of Rofecoxib and Naproxen in Patients with Rheumatoid Arthritis». New England Journal of Medicine. 343 (21). 2000. doi:10.1056/NEJM200011233432103. PMID 11087881. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)

[3] «Cardiovascular outcomes with etoricoxib and diclofenac in patients with osteoarthritis and rheumatoid arthritis in the Multinational Etoricoxib and Diclofenac Arthritis Long-term (MEDAL) programme: A randomised comparison». The Lancet. 368 (9549). 2006. doi:10.1016/S0140-6736(06)69666-9. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول3= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول4= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول5= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)

[4] «Etoricoxib-induced acute generalized exanthematous pustulosis». Acta Derm Venereol. 88. 2008. doi:10.2340/00015555-0381. {{cite journal}}: پارامەتری نەناسراوی |الأخير1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأخير2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول1= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الأول2= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |الصفحات= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]