ھەڵبژاردەی تۆپی پێی قرغیزستان

ھەڵبژاردەی تۆپی پێی قرغیزستان
ھەڵبژاردەی تۆپی پێی قرغیزستان
بە كرگیزی: Кыргызстандын улуттук футбол курамасы
وڵاتی وەرزش	قرغیزستان
پۆلی پێشبڕکێ	تۆپی پێی پیاوان
وەرزش	تۆپی پێ
وڵات	قرغیزستان
ڕاهێنەر	Maksim Lisitsyn
کاپتن	Vadim Kharchenko
خاوەن	Football Federation of Kyrgyz Republic
وێبگە	https://kfu.kg/
کۆدی وڵات لە فیفا	KGZ
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ھەڵبژاردەی تۆپی پێی قیرغیزستان (بە ڕووسی: Сборная Кыргызской Республики по футболу)، بە فەرمی لەلایەن فیفا و یەکێتی تۆپی پێی ئاسیا وەک کۆماری قرغیزستان ناسێنراوە، نوێنەرایەتی قرغیزستان دەکات لە تۆپی پێی نێودەوڵەتی و لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی قرغیزستانەوە سەرپەرشتی دەکرێت، کە ئەندامی یەکێتی تۆپی پێی ئاسیا و یەکێتیی تۆپی پێی ئاسیای ناوەندییە.^[١]^[٢]

مێژوو

ساڵانی سەرەتایی

تا داڕمانی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٩١، یاریزانانی تۆپی پێی قرغیزستان لە تیپی تۆپی پێی یەکێتیی سۆڤیەت یارییان دەکرد. دوای ئەوەی قرغیزستان لە ٣١ی ئابی ١٩٩١ سەربەخۆیی خۆی بەدەستھێنا، ھەڵبژاردەی نیشتمانی دروست بوو.^[٣]^[٤]قرغیزستان یەکەم یاری خۆی لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٢ بەرامبەر ئۆزبەکستان لە تاشکەند ئەنجامدا. یارییەکە بە بردنەوەی ئۆزبەکستان بە سێ گۆڵی بێ وەڵام کۆتایی ھات بڕیار بوو لە ١٦ی تەممووزی ساڵی ١٩٩٢ ھەڵبژاردەکە بەرامبەر تورکمانستان یاری بکات، بەڵام بەھۆی ئامادەنەبوونی ھەڵبژاردەی تورکمانستان یارییەکە ھەڵوەشایەوە. لە ساڵی ١٩٩٣ قرغیزستان بەشداری جامی ئیکۆی ساڵی ١٩٩٣ی ئێرانی کرد، بەڵام نەیتوانی قۆناغی کۆمەڵەکان تێپەڕێنێت. لە ساڵی ١٩٩٤ فیدراسیۆنی تۆپی پێی قرغیزستان وەک ئەندامێکی تەواوی یەکێتیی تۆپی پێی ئاسیا و فیفا وەرگیرا.^[٥] ئەو تیپە بەشداری جامی سەربەخۆیی ئۆزبەکستانی کرد، بەڵام لە پلەی کۆتایی ھات. تیپەکە لە ساڵی ١٩٩٥ ھیچ یارییەکی ئەنجام نەدا، و لە ساڵی ١٩٩٦، بەشداری لە پاڵاوتنەکانی جامی ئاسیای ساڵی ١٩٩٦ کرد، لە پلەی دووەمی کۆمەڵەکەیان کۆتایی ھات و نەیانتوانی پێشبکەون. لە ساڵی ١٩٩٧، قرغیزستان بەشداری لە پاڵاوتنەکانی مۆندیالی ١٩٩٨ کرد، بەڵام لە قۆناغی یەکەمدا دوای ئەوەی پلەی دووەمی بەدەستھێنا، دەرکرا. لە ساڵی ١٩٩٩ قرقیزستان لە پاڵاوتنەکانی جامی ئاسیای ٢٠٠٠ یاری کرد، بەڵام لە کۆتا پلەی کۆمەڵەکەیدا ھات. تیمەکە بەشداری لە پاڵەوانێتی WAFF 2000 کرد، بەڵام دیسانەوە لە پلەی کۆتاییان بەدەستھێنا. لە ساڵی ٢٠٠١ قرقیزستان بەشداری لە پاڵاوتنەکانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢ دا کرد، بەڵام لە قۆناغی یەکەمدا دوای ئەوەی پلەی سێیەمی لە کۆمەڵەکەیدا بەدەستھێنا دەرکرا. لە ساڵی ٢٠٠٢ ھیچ یارییەکی ئەنجام نەدا و لە ساڵی ٢٠٠٣ بەشدارییان لە پاڵاوتنەکانی جامی ئاسیای ٢٠٠٤ کرد و پلەی دووەمی کۆمەڵەکەیان بەدەستھێنا و نەیانتوانی پێشبکەون. ھەر لەو ساڵەدا بەشدارییان لە قۆناغی یەکەمی پاڵاوتنەکانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦ کرد، دوای ئەوەی لە ھەردوو یارییەکەدا لە پاکستانیان بردەوە، سەرکەوتنیان بۆ قۆناغی داھاتوو بەدەستھێنا. لە ساڵی ٢٠٠٤ قرغیزستان بەشداری قۆناغی دووەمی پاڵاوتنەکانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦ی کرد، بەڵام پلەی چوارەمی کۆمەڵەکەی بەدەستھێنا.

یەکەم یاری جامی نەتەوەکانی ئاسیا

پێکھاتەی سەرەکی قرغیزستان بەرامبەر فلیپین لە یاری کۆمەڵەی سێیەمی جامی ئاسیای ٢٠١٩ و یەکەم سەرکەوتنی لە مێژووی خۆیدا لە پاڵەوانێتییەکەدا بەدەستھێنا.

لە ساڵانی دوای ئەوە، قرغیزستان ھەندێک سەرکەوتنی بەخۆیەوە بینیوە، بەشداری لە خولی ٢٠١٠ و ٢٠١٤ و ٢٠١٨ی جامی چالێنجەکانی AFC کردووە، لە ساڵی ٢٠١٠ پلەی سێیەمی بەدەستھێناوە و لە ساڵی ٢٠١٤دا پلەی دووەمی بەدەستھێناوە. لە قۆناغی سێیەمی پاڵاوتنەکانی جامی ئاسیای ٢٠١٩، قیرغیزستان لەگەڵ ھیندستان و میانمار و ماکاودا کۆکرایەوە کە تێیدا ٤ بردنەوە و ١ یەکسانبوون و ١ دۆڕانیان بەدەستھێنا و قیرغیزستان بۆ یەکەمجار سەرکەوت جامی نەتەوەکانی ئاسیا لە خولی ٢٠١٩. لە جامی ئاسیای ٢٠١٩دا، قرقیزستان لە کۆمەڵەی سێیەمدا بوو لەگەڵ چین و فلیپین و کۆریای باشوور. بە چین دۆڕا و کۆریای باشوور پێویستی بە بردنەوەیەکی نائومێد بوو بەرامبەر فلیپین لە دوایین یاریدا بۆ ئەوەی لانیکەم سەرکەوتن بۆ قۆناغی کۆتایی کە ڤیتالیج لوکس ھاتریکی تۆمارکرد و یەکەم سەرکەوتنی قیرغیزستانی بەدەستھێنا لە مێژووی پاڵەوانێتییەکەدا بینینی ئەوان بۆ قۆناغی ١٦ کە ڕووبەڕووی ھەڵبژاردەی میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان دەبێتەوە. بەدرێژایی یارییەکە ھەڵبژاردەی میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان بە ئەنجامی ٢–١ پێشەنگی گرت و لە خولەکی ٩٠ی وەستانی یارییەکەدا، تورسنالی ڕوستامۆڤ لێدانێکی سەری لە لێدانی گۆشەیەکەوە تۆمارکرد و یارییەکەی بە ئەنجامی ٢–٢ یەکسانکردەوە و یارییەکەی نارد بۆ کاتی زیادکراو بەڵام بەختیان تەواو بوو ئەحمەد خەلیل لێدانی سزای تۆمارکرد و قرغیزستان لە پاڵەوانێتییەکە دەرکرد. ھەر لەو ساڵەدا قرغیزستان گەیشتە بەرزترین ڕیزبەندی فیفا کە لە پلەی ٧٥دایە. لە پاڵاوتنەکانی جامی ئاسیای ٢٠٢٣، سەرکەوتنیان بۆ جامی ئاسیای ٢٠٢٣ لە قەتەر بەدەستھێنا. لە ساڵی ٢٠٢٣دا، قرغیزستان شانبەشانی ئۆزبەکستان میوانداری یەکەمین جامی نەتەوەکانی کافای ٢٠٢٣ی کرد.

سەرچاوەکان

^ «FIFA». fifa.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «MEMBER ASSOCIATIONS — CENTRAL ASIAN FOOTBAL ASSOCIATION [CAFA]» (بە ڕووسی). لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو]}
^ «Kyrgyzstan - Club profile». www.transfermarkt.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «Kyrgyz Republic - Kyrgyz Republic - Results, fixtures, squad, statistics, photos, videos and news - Soccerway». int.soccerway.com. لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «FIFA». www.fifa.com (بە ئینگلیزی). لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.