ھایپەرلووپ
هایپەرلووپ هایپەرلۆپ: چەمکێکە لە سیستەمێکی گواستنەوەی خێرا کە بۆرییە پەستانی نزم و بێ هەوا تێکەڵ دەکات و دوو وێستگە بەیەکەوە دەبەستێتەوە، لەناو ئەم بۆریەدا کەپسولی سەرنشین هەیە کە بە خێراییەکی زۆر لەسەر کوشنی هەوای پاڵەپەستۆکراو دەجوڵێت و بەر دیوارەکانی بۆریەکە ناکەوێت بەهۆی کێڵگەیەکی موگناتیسی کە لە لایەن ماتۆڕێکی کارەباییەوە دروست دەبێت کە هێزەکەی لە وزەی خۆرەوە وەردەگرێت. [١]
بنەمای کارکردنی
دەستکاریهەر کەپسولێک دەتوانێت نزیکەی ٢٠ سەرنشین هەڵبگرێت، هەروەها دەتوانرێت هەر ٣٠ چرکە جارێک کەپسولێکی سەرنشین لەسەر یەک هێڵ بخرێتە خوارەوە بەبێ ئەوەی هیچ کێشەیەک یان مەترسی بەریەککەوتنی کەپسولەکان لەگەڵ یەکتر یان لادان لە ڕێگاکەدا هەبێت، هەروەها مەودای سەلامەت لە نێوان هەر کەپسولێک پێنج میلە.
خێرایی “هایپەرلوپ” لە خێرایی دەنگ زیاترە و بە خێرایی ١٢٢٠ کم لە کاتژمێرێکدا دەڕوات، واتە دەتوانێت لە ماوەی دوو کاتژمێردا مەودای نێوان نیویۆرک لە ئەمریکا و پەکینی پایتەختی چین ببڕێت و لە نێوانیاندا لۆس ئانجلەس و سان فرانسیسکۆ لە ٣٥ خولەکدا.
تێکڕای خێرایی ٥٩٨ میل لە کاتژمێرێکدا (٩٦٢ کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدا)، لەگەڵ بەرزترین خێرایی ٧٦٠ میل لە کاتژمێرێکدا (١،٢٢٠ کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدا). مەودای نێوان سانفرانسیسکۆ و لۆس ئەنجلۆس نزیکەی ٦١٥ کیلۆمەترە، گەشتکردن بە ئۆتۆمبێل لە نێوان ئەو دوو شارەدا نزیکەی ٥ کاتژمێر و ٣٥ خولەکی دەوێت کاتێک کورتترین ڕێگای نێوان ئەو دوو شارە دەگیرێتەبەر، لەکاتێکدا گەشتکردن بە فڕۆکە نزیکەی کاتژمێرێک و ٢٠ خولەکی دەوێت.
ئەندازیاری ئەمریکی ئیلۆن ماسک ڕوونی کردەوە کە “هایپەرلوپ” تێکەڵەیەک لە نێوان فڕۆکەی کۆنکۆرد و مووشەک هەڵگر و مێزی هۆکی ئاسمانی، بەو پێیەی ئامرازەکانی ڕێبەرەکان بە کەپسولی سەرنشین کاردەکەن کە بە بۆرییەکی زەبەلاحی بێ هەوادا دەڕوات کە دوو وێستگە بەیەکەوە دەبەستێتەوە.
ئەندازیارە ئەمریکییەکە بیرۆکەی ماتۆڕی کارەبایی بە وزەی خۆر بەکارهێناوە، کە لە کاتی دروستکردنی ئۆتۆمبێلی کارەبایی تێسلا مۆدێل ئێسدا بەکاریهێناوە، کە وەک یەکەم ئۆتۆمبێلی کارەبایی سەلامەتی بەکارهێنراو پۆلێن دەکرێت.
ئیلۆن مەسک جەختی لەوە کردەوە کە ئامرازی گواستنەوەی “هایپەرلوپ” سەلامەتتر و خێراتر و کەمتر تێچووی و ئاسوودەترە لە هەموو ئامرازەکانی گواستنەوەی ئێستا، ئەندازیارەکەش دیزاینەکانی بۆ پڕۆژەکە لە بلۆگەکەیدا بڵاوکردەوە کە شێوەی ئەو کەپسولانەی نیشان دا کە بریتین لە ئا دوکانی جانتا و شوێنی دانیشتن بۆ سەرنشینەکان کە کورسی ئارام لەخۆدەگرێت لەگەڵ شاشەی تەلەفزیۆن لە پێشیانەوە.
ئامرازە نوێیەکانی گواستنەوە دەتوانێت سەنتەرە گەورەکانی نیشتەجێبوون لە جیهاندا بەیەکەوە ببەستێتەوە بۆ دابینکردنی ئەو گەشتانەی کە کاتێکی کەمتریان دەوێت، بەو پێیەی دەتوانرێت لە ئەمریکاوە بۆ چین گەشت بکرێت لە گەشتێکدا کە تەنها دوو کاتژمێری دەوێت، هەروەها ماسک پێشبینی دروستکردنی یەک بۆری دەکات بۆ ئەوەی نزیکەی ٪١٠ی تێچووی شەمەندەفەرێکی خێرا و چارەکێک لە تێچووی ڕێگا وشکانییە قیرتاوکراوەکان بێت.
دیارترین بەربەستەکانی بەردەم پڕۆژەکە بریتین لە پەسەندکردنی حکومەت و دارایی و خواستی ماسک بۆ سەرپەرشتیکردنی جێبەجێکردنی پڕۆژەکە خۆی. ئەم دووەمیان پێشنیاری ئەوەی کرد کە پڕۆژەی "هایپەرلۆپ" بەدیلێک بێت بۆ ئەو هێڵی ئاسنی خێرا کە لە ئەمریکا دروست دەکرێن.
پرۆژەی هایپەرلوپ کاتێکی کەمتری دەوێت بۆ جێبەجێکردن، لە ماوەی نێوان حەوت یان دە ساڵدا، تێچووی نزیکەی شەش ملیار دۆلاری ئەمریکی دەبێت، لەبری ٦٨ ملیار دۆلاری ئەمریکی، کە تێچووی پڕۆژەی شەمەندەفەرە خێراکانە لە ئەمریکا .
ڕاستییەکان دەربارەی هایپەرلۆپ
دەستکاری- کاریگەری بارودۆخی کەش و هەوا یان بارودۆخی لەسەر نییە، چونکە کەپسولەکان لە با و سەهۆڵ و تەم و باران لەناو بۆریەکانی گواستنەوەدا سەلامەت دەبن، ئەمەش سەلامەتی زیاتر بۆ سەرنشینەکان دابین دەکات بە بەراورد بە ئامرازەکانی تری گواستنەوە.
- بەهۆی پچڕانی کارەباوە کاریگەری لەسەر نابێت، هەر کەپسولێک دوو پاتری لیتیۆم ئایۆن یان زیاتری هەڵگرتووە، ئەمەش دڵنیای دەدات لەوەی کەپسولەکە دەگاتە شوێنی مەبەست.
- تێچووی دروستکردنی هایپەرلۆپ زۆر کەمترە لە تێچووی دروستکردنی شەمەندەفەرێکی خێرا و ئاسایی.
سەرچاوە
دەستکاریبەستەری دەرەکی
دەستکاری- "یەکەم تراکی تاقیکردنەوەی Hyperloop لە ئەوروپا لە TU Delft دەردەکەوێت".
- ڤیدیۆی یەکەم سواربوونی تاقیکردنەوەی سەرکەوتوو.
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ھایپەرلووپ تێدایە. |