کۆچی (ھیندستان)

کۆچی
کۆچی
بە مالایالام: കൊച്ചി
ناو بە زمانی فەرمی	കൊച്ചി
وڵات	ھیندستان
دابەشکاریی کارگێڕی	Ernakulam district
ناوچەی کاتی	UTC+05:30
پۆتانی شوێن	٩°٥٨′٠″N ٧٦°١٧′٠″E
دەسەڵات	Cochin Municipal Corporation
دانیشتووان	٦٧٧٬٣٨١
بەرزی لە ئاستی دەریا	٠±١ مەتر
خوشکەشارەکان	Pyatigorsk، فرێزنۆ، کالیفۆڕنیا
ڕووبەر	٩٤٫٨٨ کیلۆمەتر چوارگۆشە
کۆدی پۆستە	682
وێبگە	https://cochinmunicipalcorporation.kerala.gov.in/
Geography of topic	geography of Kochi
ئابووری بابەت	economy of Kochi
کۆدی تەلەفۆن	0484
کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل	KL 7
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

کۆچی (بە ئینگلیزی: Kochi) کە بە کۆچی نیش ناسراوە، شارێکی پڕ لە ژیان و قەرەباڵغە و دەکەوێتە ویلایەتی کێرالا لە باشووری ھیندستان. یەکێکە لە شارە گەورەکانی بەندەری ھیندستان و مێژوویەکی دەوڵەمەندی ھەیە کە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی کۆن. کۆچی بەھۆی تێکەڵبوونی میراتی کولتووری و جوانی سروشتی و ژێرخانی مۆدێرن وەک شوێنێکی گەشتیاری بەناوبانگ دەرکەوتووە. یەکێک لە شوێنەوارە ناسراوەکانی کۆچی ناوچەی فۆرت-کۆچییە. ئەم گەڕەکە مێژوویییە تێکەڵەیەکی ناوازەی تەلارسازی کۆلۆنیالی ھۆڵەندی و پورتوگالی و بەریتانیا پیشان دەدات. تۆڕە بەناوبانگەکانی ماسیگرتنی چینی بەدرێژایی کەناراوەکان دیمەنێکە بۆ بینین و بوونەتە ھێمایەکی ناسرای کۆچی.^[١] گەشتکردن بە شەقامە تەسکەکانی فۆرت-کۆچیدا دەتباتە سەر کافێ و پێشانگا ھونەرییەکان و دوکانی بوتیک و کڵێسا کۆنەکانی وەک کڵێسای سانت فرانسیس کە بە یەکێک لە کۆنترین کڵێساکانی ھیندستان کە لەلایەن ئەورووپییەوە دروست کراوە دادەنرێت.

یەکێکی دیکە لە گرینگترین شتەکانی شاری کۆچی، ئاوەکانی پشتەوەیە. ئەم ڕێڕەو ئاوییە ئارامانە لە تۆڕێکی کەناڵ و تاڤگەی بەیەکەوە بەستراوەوە دروست دەبن کە بەسەر ناوچەکەدا درێژدەبنەوە. سواربوونی بەلەمێک بەناو ئاوەکانی پشتەوەدا ڕێگە بە سەردانکەران دەدات شاھیدی دیمەنە وێنەکێشەکان و ژیانی نەریتی گوندەکان و سەوزایی گەشاوە بن.^[٢] ھەروەھا کۆچی شانازی بە چەندین شوێنی سەرنجڕاکێشی کولتوورییەوە دەکات وەک مۆزەخانەی فۆلکلۆری کیرالا، کە سەردانکەران دەتوانن لەو شوێنەوارانەدا بگەڕێن کە میراتی دەوڵەمەندی کولتووری کیرالا نیشان دەدەن. کۆشکی ماتانچێری (کە بە کۆشکی ھۆڵەندیش ناسراوە) دیوارە سەرسووڕھێنەرەکانی تێدایە کە ئەفسانەی ھیندۆسی و ڕووداوە مێژوویییەکان نیشان دەدەن.^[٣]

بۆ خۆراک، کۆچی ئەزموونێکی خۆشی چێشتلێنان پێشکەش دەکات بە خواردنە ھەمەچەشنەکانی کە لەژێر کاریگەری کولتوورە جیاوازەکاندان. لە تامکردنی خواردنە دەریایییە تازەکان لە خواردنگە ناوخۆیییەکان تا چێژوەرگرتن لە ژەمە تەقلیدییەکانی کیرالا کە لەسەر گەڵای مۆز لە چێشتخانەکان کە پێیان دەوترێت «دوکانی تۆدی» پێشکەش دەکرێن. لە ساڵانی ڕابردوودا، کۆچی بە میوانداریکردنی فێستیڤاڵە ھونەرییە جۆراوجۆرەکانی وەک بییەناڵی کۆچی-موزیریس – پێشانگایەکی نێودەوڵەتی ھونەری ھاوچەرخ – ناسراوە. ئەمەش ناوبانگی کۆچی زیاتر چەسپاندووە وەک ناوەندێکی گەشەسەندوو بۆ ھونەر و کولتوور.^[٤]

سەرچاوەکان

بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Kochi»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٣.

^ «Urban Sector Kerala» (PDF). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٣ی ئازاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
^ «GCDA - Greater Cochin Development Authority». لە ڕەسەنەکە لە ٢٨ی ئازاری ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی نیسانی ٢٠١٥ ھێنراوە.
^ «Indian Census 2011 list of cities» (PDF). لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە (PDF). لە ٥ی حوزەیرانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ "Muziris, at last?" R. Krishnakumar, www.frontline.in Frontline, 10–23 April 2010.

[1] «Urban Sector Kerala» (PDF). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٣ی ئازاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.

[2] «GCDA - Greater Cochin Development Authority». لە ڕەسەنەکە لە ٢٨ی ئازاری ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی نیسانی ٢٠١٥ ھێنراوە.

[3] «Indian Census 2011 list of cities» (PDF). لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە (PDF). لە ٥ی حوزەیرانی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[4] "Muziris, at last?" R. Krishnakumar, www.frontline.in Frontline, 10–23 April 2010.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]