بواری کارەبایی
لە فیزیکدا، بواری کارەبایی تایبەتمەندییەکە وا چۆنیەتیی دەور و پشتی بارگە وردیلە ئەلەکتریکییەکان نیشان دەدات یان ئەوەی لە کاتی ھەبوونی کادێکی بەپێ کات-گۆڕی مەگنەتیسی[١]، درووست دەبێت. بواری ئەلەکتریکی ھێزێک دەخاتە سەر ئەو کەرستانەی ئەلەکتریکی بارگەکراون. مایکڵ فارادەی بۆ یەکەم جار، چەمکی بواری ئەلەلکتریکی ناساند.
بواری ئەلەکتریکی کادێکی ھەڵگرییە[٢] و یەکەی جیھانی SIی ھەیە: (N C−١) واتە نییۆتن[٣] لەسەر کوولام[٤]؛ یان ھاوتای ئەوە (V m−١) ڤۆلت لە سەر مەتر. توانای کاد لەھەر شوێنێکدا، بە دیاریکردنی ئەو ھێزەی کادەکە دەیخاتە سەر بارگەیەکی تاقیکردنەوەی پۆزیتیڤ بە بارگەیی ١ کوولام، کە لەو شوێنەدا بێت. ئاڕاستەی کادەکە بە ئاڕاستەی ھەمان ھێز دەستنیشان دەکرێت.
کادێکی ئەلەکتریکی کە بە پێی کات دەگۆڕێت، کاریگەریی ھەیە لەسەر کادی مەگنەتیسیی ئەو شوێنە. ھەر بۆیە کادی ئەلەکتریکی و مەگنەتیسی دوو چەمکی جیاواز لەیەک نین. کادی ئەلەکترۆمەگنەتیسی کە بە ھاوکێشەکانی مەکسوێڵ[٥] نیشان دەدرێت باسی ھەردوو کاد لە کاتێکدا دەکات.
پەراوێزەکان
دەستکاریئەم فیزیک وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە بواری کارەبایی تێدایە. |