پێگاسۆس (مانگی دەستکرد)

پڕۆژەی پێگاسۆس دەستپێشخەرییەکی ناسا بوو بۆ لێکۆڵینەوە لە فرێکوێنسیی کاریگەرییەکانی مایکرۆمیتیۆرۆیدەکان لەسەر کەشتییە ئاسمانییەکان بە ڕێگەی کۆمەڵەیەکی مانگی دەستکرد کە سێ مانگی دەستکرد بوو لە ساڵی ١٩٦٥دا ڕەوانەی ئاسمان کرا ^[١] هەر سێ مانگە دەستکردەکەی پێگاسۆس لەلایەن موشەکی ساتورنی یەکەمەوە ڕەوانەی بۆشایی ئاسمان کران, و بە پەیوەست بوون بە قۆناغەکانی سەرەوەیانەوە مانەوە.

مانگە دەستکردەکانی پێگاسۆس ناوی ئەسپی باڵدارە لە ئەفسانەی یۆنانی ناونراوە و بۆ یەکەمجار لە ١٦ی شوباتی ١٩٦٥ لەلایەن موشەکێکی ساتورنی یەکەمی سەر بە ئاژانسی فرینناسی ئەمریکی (ناساوە) بەرزکرایەوە بۆ بۆشایی ئاسمان. مانگی دەستکردی پێگاسۆس وەک هاوناوەکەی بەهۆی "باڵەکانی"ەوە دیار بوو، کە جووتێک باڵەکانی ٩٦ پێ (٢٩ m) -درێژی، ١٤ پێ (٤٫٣ m) -ڕیزبەندی فراوانی 104 پانێڵ کە هەستەوەریان تێدایە بۆ دیاریکردنی کونەکان لەلایەن مایکرۆمیتیۆرۆیدەکانەوە لە بەرزاییە بەرزەکاندا، بۆ پشتگیریکردن لە پرۆگرامی ئەپۆلۆ بۆ ناردنی ئەرکی نیشتنەوەی تیمی مانگ کە تا ساڵی ١٩٧٠ هەوڵدەدرێت، پێدەچوو مایکرۆمیتیۆرۆیدەکان ئەگەری مەترسیدار بن بۆ تیمی ئەپۆلۆ ئەگەر بتوانن لاشەی کەشتییە ئاسمانییەکە کون بکەن. هەستەوەرەکان بە سەرکەوتوویی فرێکوێنسی، قەبارە، ئاراستە و چوونە ناوەوەی دەیان جار کاریگەرییەکانی مایکرۆمیتیۆرۆیدیان پێوانە کرد. هەروەها مانگی دەستکردەکە قەڵغانی پارێزەری نمونەیی هەڵگرتبوو کە لەسەر ڕیزبەندییەکان دانرابوو.

سەنتەری فڕینی بۆشایی ئاسمانی مارشال ناسا بەرپرسیار بوو لە دیزاینکردن و بەرهەمهێنان و کارپێکردنی سێ مانگی دەستکردی پێگاسۆس کە لەلایەن فڕینەکانی تاقیکردنەوەی موشەکی ساتورنی یەکەمەوە لە ساڵی ١٩٦٥دا هەڵدرانە بۆشایی ئاسمان، لە کاتی هەڵدانیدا مۆدیۆلی فەرماندەیی/خزمەتگوزاری ئەپۆلۆی بۆیلەرپلێت و تاوەری سیستەمی هەڵهاتنی هەڵدانی لە سەرووی ساتورن I بوون، لەگەڵ تاقیکردنەوەی پێگاسۆس کە لەناو مۆدیۆلی خزمەتگوزاریدا چەمابووەوە، دوای جیاکردنەوەی قۆناغی یەکەم و ئیگنیشنی قۆناغی دووەم، سیستەمی هەڵهاتنی هەڵدانی فڕۆکەکە فڕێدرا، کاتێک قۆناغی دووەم گەیشتە خولگە، مۆدیولەکانی فەرماندەیی و خزمەتگوزاری بۆیلەرپلێتی ئەپۆلۆ کە کێشیان ١٠ هەزار پاوند بوو، فڕێدرانە ناو خولگەیەکی جیاوازەوە. پاشان ئامێرێکی بەهێز بە ماتۆڕ پانێڵە باڵدارەکانی سەر پێگاسۆسی درێژکردەوە بۆ درێژایی ٩٦ پێ (٢٩ m) . باڵەکانی پێگاسۆس وەک پلانی بۆ دانرابوو، بە قۆناغی دووەمی زوحەل یەکەمەوە مانەوە.

کامێرای تەلەفزیۆنی کە لەسەر ناوەوەی ئەداپتەری مۆدیۆلی خزمەتگوزاری دانرابوو، وێنەی مانگی دەستکردی بڵاوکردەوە کە لە بۆشایی ئاسمان جێگیربوو و وەک مێژوونووس ڕۆجەر ئی باسی لێوەکرد. ^[٢] مانگی دەستکردەکە زیاتر لە ٢٬٣٠٠ square feet (٢١٠ m²) ی بەرکەوتووە لە ڕووی ئامێردار، بە ئەستووری دەگۆڕێت تا ٠٫٠١٦ ئینچ (٠٫٤١ mm) .

ئێرنست ستولینگەر، بەڕێوەبەری ئەوکاتەی تاقیگەی پڕۆژەکانی توێژینەوەی MSFC، ئاماژەی بەوەدا کە هەر سێ ئەرکەکەی پێگاسۆس زیاتر لە داتاکانی چوونە ناوەوەی مایکرۆمیتیۆرۆیدەکان دابینکردووە. هەروەها زانایان توانیان زانیاری کۆبکەنەوە سەبارەت بە جووڵەی ژیرۆسکۆپی و تایبەتمەندیەکانی خولگەی تەنە ڕەقەکان لە بۆشایی ئاسمان، تەمەنی پێکهاتە ئەلیکترۆنییەکان لە ژینگەی بۆشایی ئاسمان، و سیستەمی کۆنترۆڵکردنی گەرمی و کاریگەرییە تێکدەرەکانی بۆشایی لەسەر پۆشینی کۆنترۆڵی گەرمی. مێژوونووسی بۆشایی ئاسمان ڕۆجەر بیلشتاین ڕاپۆرتی دا کە بۆ فیزیازان ئەرکەکانی پێگاسۆس زانیاری زیاتریان سەبارەت بە ژینگەکانی تیشکی بۆشایی ئاسمان و پشتێنەی تیشکی ڤان ئالن و دیاردەی دیکە دابین کردووە.

خولگە

پێگاسۆس 1
- دەستی بەکارەکانی کردووە: ١٦ی شوباتی ١٩٦٥
- ئۆتۆمبێلی هەڵدانی: A-103
- مەیلی خولگەیی: ٣١.٧ پلە.
- پێریجی : ٥١٠ کم
- ئاپۆجی: ٧٢٦ کم
- کێشی هەڵدانی ئۆتۆمبێل: ١٠.٥ تۆن.
- کێشی وشک: ١٤٥١.٥ کیلۆگرام
- خراپبوو: ١٧ی ئەیلوولی ١٩٧٨
- دەستنیشانکەری نێودەوڵەتی : 1965-009A
پێگاسۆس 2
- دەستی بەکارەکانی کردووە: ٢٥ی ئایاری ١٩٦٥
- ئۆتۆمبێلی هەڵدانی: A-104
- مەیلی خولگەیی: ٣١.٧ پلە.
- پێریجی : ٥٠٢ کم
- ئەپۆجی: ٧٤٠ کم
- کێشی هەڵدانی ئۆتۆمبێل: ١٠.٤٦ تۆن.
- کێشی وشک: ١٤٥١.٥ کیلۆگرام
- خراپبوو: ٣ی تشرینی دووەمی ١٩٧٩
- دەستنیشانکەری نێودەوڵەتی: 1965-039A
پێگاسۆس 3
- دەستی بەکارەکانی کردووە: ٣٠ی تەمموزی ١٩٦٥
- ئۆتۆمبێلی هەڵدانی: A-105
- مەیلی خولگەیی: ٢٨.٩ پلە.
- پێریجی : ٤٤١ کم
- ئاپۆجی: ٤٤٩ کم
- کێشی هەڵدانی ئۆتۆمبێل: ١٠.٥ تۆن.
- کێشی وشک: ١٤٥١.٥ کیلۆگرام
- خراپبوو: ٤ی ئابی ١٩٦٩
- دەستنیشانکەری نێودەوڵەتی: 1965-060A

سەرچاوەکان

^ Johnson، W. G. (November 1966). «The meteoroid satellite project Pegasus First summary report». NASA Technical Reports Server (بە ئینگلیزی). لە ٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
^ Bilstein، Roger E. Bilstein (1996). Stages to Saturn: A Technological History of the Apollo/Saturn Launch Vehicle. Washington, DC: NASA History Office.

بەستەری دەرەکی

ئینسایکلۆپیدیای ئەسترۆنۆتیکا هاتنە ژوورەوە

دەروازەی گەردوون

[NASA_Technical_Reports_Server_(NTRS)-1] Johnson، W. G. (November 1966). «The meteoroid satellite project Pegasus First summary report». NASA Technical Reports Server (بە ئینگلیزی). لە ٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە.

[2] Bilstein، Roger E. Bilstein (1996). Stages to Saturn: A Technological History of the Apollo/Saturn Launch Vehicle. Washington, DC: NASA History Office.

[١]

[٢]