نەبزوێن
نەبزوێن یان پیتی بێدەنگ (بە ئینگلیزی: consonant) جۆرێکە لە دەنگی قسەکردن کە بەھۆی سنووردارکردن یان ڕێگریکردن لە ڕۆیشتنی ھەوا بە جۆرێک لە جۆرەکان لەکاتی تێپەڕبوونی بە کۆئەندامی دەنگیدا بەرھەم دێت. ئەم بەربەستە دەتوانێت لە خاڵە جیاوازەکانی کۆئەندامی دەنگدا ڕووبدات، وەک لێو، ددان، زمان، یان قوڕگ. نە بزوێنەکان لەگەڵ بزوێنەکاندا بەراورد دەکرێن، کە بەبێ ھیچ بەربەستێکی بەرچاو لەبەردەم ڕۆیشتنی ھەوادا بەرھەم دەھێنرێن.
| نەبزوێن | |
|---|---|
 | |
| لقی | phone |
| بەشێکە لە | زمان |
| بابەتی لاوەکی | زمان |
| لە پێش | preconsonantal form |
| Depicted by | consonant letter |
| تاگی "ستەک ئێکسچەینج" | https://linguistics.stackexchange.com/tags/consonants |
| بەرامبەر | بزوێن |
نەبزوێنەکان ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕن لە پێکھێنانی وشە و داڕشتنی دەنگی زمانەکاندا. بە شێوەیەکی گشتی لەسەر بنەمای تایبەتمەندییە جیاوازەکان پۆلێن دەکرێن، وەک دەنگدان (ئایا تارەکانی دەنگ لە کاتی بەرھەمھێنانی دەنگەکەدا دەلەرزن)، شوێنی پەیوەندیکردن (کە لە کۆئەندامی دەنگدا بەربەستەکە ڕوودەدات).
لە سەرانسەری جیھاندا چەندین دەنگی نەبزوێنی جیاواز لە زمانە جۆراوجۆرەکاندا ھەیە و ھەر زمانێک کۆمەڵە بزوێنێکی تایبەتی خۆی ھەیە. دەتوانرێت نەبزوێنەکان لەگەڵ بزوێنەکاندا تێکەڵ بکرێت و ڕستە و وشە دروست بکرێت، ئەمەش ڕێگە بە ھەمەجۆریی دەوڵەمەندی دەنگ و مانا دەدات کە لە زمانی مرۆڤدا دەبینرێت.
پیتە نەبزوێنەکان
دەستکاری(ئ، ب ، پ، ت ، ج، چ ، ح، خ ، د، ڕ ، ڕ، ز ، ژ، س ، ش، ع ، غ، ف ، ڤ، ق ، ↵ ک، گ ، ل، ڵ ، م، ن ، و، ھ ، ی)
سەرچاوەکان
دەستکاری- بەشداربووانی ویکیپیدیا، «Consonant»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٤.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە نەبزوێن تێدایە. |