فڕگە[١](بەئینگلیزی:Runway) بەپێی ڕێکخراوی فڕۆکەوانی شارستانی نێودەوڵەتی (ئایک ئۆ)، فڕگە «ڕێڕەوێکە کە ناوچەیەکی لاکێشەیی دیاری کراوە لەسەر بەشێکی فڕۆکەخانەیە کە بۆ نیشتنەوە و فڕینی فڕۆکەکان ئامادەکراوە». ڕاڕەوەکە لەوانەیە ڕووکەشێکی دروستکراوی مرۆڤ بێت (زۆرجار قیرتاو، کۆنکریت، یان تێکەڵەیەک لە ھەردووک)یان ڕووکەشێکی سروشتی (گیا، گڵ، سەھۆڵ، لم یان خوێ). فڕگەکان، ھەروەھا ڕێگای تەکسی و گشتی ترومبێلیش بەکاردێت لەکاتی تەنگەتاویدا،[٢] ھەندێک جار بە «ھەیوانی ھەوایی» ناودەبرێت. ھەندێک لە فڕگەکان ئاوین کە لەسەر ڕووی ئاو دروست کراون بۆ فڕۆکەی دەریایی بە گشتی بە فڕگەی ئاوی ناودەبرێت. درێژی فڕگەکانی ئێستا بە شێوەیەکی گشتی بە مەتر دیاری دەکرێت لەسەر ئاستی جیھان، جگە لە ئەمریکای باکوور کە پێ دەپیورێت.[٣]

فڕگە
لقیairport infrastructure، Q121084961
بەشێکە لەaerodrome، maneuvering area
بەکارھێنانlanding، takeoff
کۆدی خشتە2304

لە ساڵی ١٩١٦ لە چوارچێوەی ھەوڵی جەنگی جیھانی یەکەم، یەکەم ڕێگای کۆنکریتی قیرتاوکراو لە کلێرمۆنت-فێراند لە فەرەنسا دروست کرا، کە ڕێگەی بە ھاوبەشگای ناوخۆیی میشێلن دا فڕۆکەی سەربازی بۆرگێت ئۆنزیۆن دروست بکات تا بەکاری بھێنێت.[٤]

لە کانوونی دووەمی ١٩١٩، ئۆرڤیل ڕایت، پێشەنگی فڕۆکەوانی پێویستی بە "شوێنی نیشتنەوە بە شێوەیەکی دیاریکراو و بە وردی ئامادەکراو ھەبوو؛ بەڵام ئامادەکردنی ڕووکەشی زەوییەکی تەختی گونجاو لەم شێوەی داوای کردبوو گرانبەھا بوو بەڵام دواتر دروست کرا.[٥]

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «وشەدان». bradost.net. لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  2. ^ «Page Not Found | Aviation Week Network». aviationweek.com. لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە. {{cite web}}: Cite uses generic title (یارمەتی)
  3. ^ https://aerosavvy.com.dream.website/metric-imperial/ ٢١ی ئەیلوولی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  4. ^ «Enviroware - Blog». www.enviroware.com. لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  5. ^ «airport - When and why was runway 07/25 at Kai Tak removed?». Aviation Stack Exchange. لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ ھێنراوە.