شەڕی تورکیا و ئەرمەنستان (بە ئەرمەنی : Հայ-թուրքական պատերազմ )، لە تورکیا بە بەرەی ڕۆژھەڵات ناسراوە (بە تورکی : Doğu Cephesi ) وەک بەشێک لە جەنگی سەربەخۆیی تورکیا و ململانێیەک لە نێوان کۆماری یەکەمی ئەرمینیا و بزووتنەوەی نیشتمانی تورکیا، دوای نەمانی پەیمانی سیڤەر لە ساڵی ١٩٢٠ ڕوویدا. دوای ئەوەی حکوومەتی کاتی ئەحمەد تەڤفیق پاشا نەیتوانی پشتیوانی بۆ پەسەندکردنی پەیماننامەکە بەدەست بھێنێت، پاشماوەی فەیلەقی پازدەی سوپای عوسمانی بە فەرماندەیی کازم کارابەکر ھێرشیان کردە سەر ھێزەکانی ئەرمینیا کە ناوچەی دەوروبەری قەرسیان کۆنترۆڵ کردبوو، لە کۆتاییدا زۆربەی خاکی قەوقازیان کۆنترۆڵ کردەوە کە پێش جەنگی ڕووسیا‒تورکیا (لە ١٨٧٧–١٨٧٨) بەشێک بوو لە ئیمپراتۆرییەتیی عوسمانی و دواتر لەلایەن ڕووسیای سۆڤیەت وەک بەشێک لە پەیمانی برێست‒لیتۆڤسک دەستی بەسەردا گیرا.
کارابەکر فەرمانی لە حکوومەتی ئەنقەرەوە ھەبوو کە لە ڕووی سەربازی و سیاسییەوە دەتوانێت ئەرمینیا لەناوببات،[ ١٥] [ ١٦] کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان دانیشتووانی ئەرمەنی بە ڕێژەیەکی بەرچاو کەم ببوونەوە.[ ١٧] [ ١٨] کۆمەڵکوژییەکی دیکەی ئەمەنییەکان کرد.[ ١٥]
^ "Andrew Andersen" . www.conflicts.rem33.com . Retrieved December 19, 2019 .^ (In Russian ) Turso Armenian Conflict
^ Robert H. Hewsen.
^ Andrew Andersen, Turkish-Armenian war: Sep.24 – Dec.2, 1920
^ Asenbauer, Haig E. (December 19, 1996). ^ Guaita, Giovanni (2001), 1700 Years of Faithfulness: History of Armenia and its Churches , Moscow: FAM, ISBN 5-89831-013-4 ^ Andersen, Andrew. ^ Kadishev, A.B. (1960), Интервенция и гражданская война в Закавказье [Intervention and civil war in the South Caucasus] , Moscow, p. 324 {{citation }}: CS1 maint: location missing publisher (link )^ (in French) Ter Minassian, Anahide (1989).^ Akçam, Taner (2007). ^ Armenia: The Survival of a Nation , Christopher Walker, 1980.^ These are according to the figures provided by Alexander Miasnikyan , the President of the Council of People's Commissars of Soviet Armenia, in a telegram he sent to the Soviet Foreign Minister Georgy Chicherin in 1921.
^ Christopher J. Walker , Armenia: The Survival of a Nation , Croom Helm, 1980, p. 310. ^ Pars Tuğlacı: Tarih boyunca Batı Ermenileri Archived 9 June 2022 at the Wayback Machine , Pars Yayın, 2004, ISBN 975-7423-06-8 , p. 794.
^ ئ ا Kévorkian، Raymond (2020). «The Final Phase: The Cleansing of Armenian and Greek Survivors, 1919–1922». Collective and State Violence in Turkey: The Construction of a National Identity from Empire to Nation-State (بە ئینگلیزی). Berghahn Books. pp. 164–165. ISBN 978-1-78920-451-3 ^ Nichanian، Mikaël [in فەرەنسی] (2015). Détruire les Arméniens. Histoire d'un génocide [Destroying the Armenians: History of a Genocide ] (بە فەرەنسی). Presses Universitaires de France . p. 238. ISBN 978-2-13-062617-6 ^ Korkotyan، Zaven (1932). Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) The population of Soviet Armenia in the last century (1831–1931) ] (PDF) (بە ئەرمەنی). Yerevan: Pethrat. pp. 164–184. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە 2 February 2022 ئەرشیڤ کراوە. ^ The Armenians: Past and Present in the Making of National Identity ISBN 0-203-00493-0 OCLC 229988654 .{{cite book }}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ئەوانی تر (بەستەر )
