شێرپەنجەی سنگ
ئەم وتارە بۆ سەلماندن پێویستی بە ئاماژەی زیاتر بە سەرچاوەکان ھەیە. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
شێرپەنجەی سنگ شێرپەنجەیەکی زۆر باوە لە بەريتانيا. زۆربەى ئافرەت کە شێرپەنجەی سنگیان لێ دەرکەوتووە تەمەنىان ٥٠ ساڵ بەرەو سەرە، بەڵام ئافرەتانی گەنجیش ئەگەری تووشبوونیان بە شێرپەنجەی سنگ ھەیە. نزيكەى ١ لە ٨ ئافرەت دەستنيشان دەكرێن بە ھەبوونی شێرپەنجەی سنگ . ھەلێکی باشی چاکبوونەوە ھەیە ئەگەر لە قۆناغێکی زوو دەست نیشان بکرێت. لەبەر ئەم ھۆیە، گرنگە ئافرەتان پشکنینی سنگیان بکەن بەبەردەوامى بۆ ھەر گۆڕان کارییێک و هەميشە هەريەك لەم گۆڕانکارییانە سەرنج بدرێن لەلايەنێك گى پى. لە حالەتی دەگمەن، پياوانیش هەروەها دەتوانرێت دەستنيشان بكرێن بە شێرپەنجەی سنگ.
نيشانەى شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریشێرپەنجەی سنگ بر چەندین نیشانە دەردەکەوێت، بەڵام دیار ترین نیشانە گرێ یان ڕووبەري شانەی سنگ ئەستوور بوونە. زۆربەى گرێکان لە سنگدا بە نەخۆشى شێرپەنجە ھەژمار ناکرێن، بەڵام ھەمیشە پشکنینێکی پزیشک باشترە.
ئەگەر ھەر یەک لەم نیشانانەت بینی، ئەوا پێویستە پشکنینێکی گى پى بکەیت :
- گۆڕانێک لە قەبارە یان شێوەى یەك یان ھەردووك سنگ
- بەتاڵ بوونەوەی گۆى مەمك، كە لەوانەیە لەگەڵ خوێن بێت
- گرێ یان ئاوسان لە بن باڵ
- دیمپلینگ لەسە ر پێستی سنگ
- لیر لەسەر یان دەوروبە ری گۆى مەمك
- گۆڕان لە شێوەی گۆى مەمك، وەکو بچووک بوونەو بۆ ناو سنگ
ئازاری سنگ یەکێک نییە لە نیشانەکانی شێرپەنجەی سنگ.
هۆى شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریھۆىیە دروستەکانی شێرپەنجەی سنگ بەتەواوى ڕوون نەبوونەتەوە . بە ھەر حال ، چەندین ھۆی مسۆگەر ھەن بۆ ھەبوونی ئەگەری شێرپەنجە.
ئەمانە دەگرنەوە:
- تەمەن – مەترسىیەکە لەگەڵ زیادبوونی تەمەن زیاد دەبێت
- ھەبوونی شێرپەنجەی سنگ لە مێژووی خێزانەکەتدا
- دەستنیشان كردنێکی پێشووی شێرپەنجەی سنگ
- ھەبوونی گرێیکی سنگ پێشتر کە پەیوەندی بە نەخۆشى شێرپەنجە ی سنگ نە بووبێ
- درێژی باڵا، كێشى زیاد یان قەڵەو ی
- خواردنەوەی کحول
دەستنيشان کردنی شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریلەدوای پشکنینی سنگ، گى پىێک لەوانەيە ئاماژە بە پسپۆڕێکی پزیشکی شێرپەنجەی سنگ بدات بۆ زياتر تاقيكردنەوە. ئەمە لەوانەيە سنگ گەڕان بەدواى نەخۆشى بگرێتەوە (وێنەى تيشكى مەمك) يان نموونەىیەکی بچووکی شانەی سنگ وەرگرێت بۆ بۆ سەرنج دان لەژێر ميكرۆسكۆب ( پشكنينى شانەيى).
جۆرەکانی شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریشێرپەنجەی سنگ چەند جۆری جیاواز لە خۆ دەگرێت كە لە بەشی جیا جیای سنگ دەردەکەوێت. شێرپەنجەی سنگ زۆرجار بەسەر ئەمانەیا دابەش دەكرێت :
- شێرپەنجەی سنگی نا بریندارکەر (سندان لەجێگاى رەسەنى یان سرووشتى خوى) – کە لە لەكە جۆگەیەكانی سنگ دەدۆزرێتەوە (جۆگەى سندان لەجێگاى رەسەنى یان سرووشتى خوى، یان [ دى سى ئاى ئێس ]) كە بڵاو نابێتەوە بە ناو جۆگەکانی چواردەوری شانەی سنگ. شێرپەنجەی سنگی نا بریندارکە رعادەتەن لەكاتی مامەوگرام دەردەکەوێت و بەدەگمەن وەک گرێی سنگ دەردەکەوێت.
- شێرپەنجەی سنگی بریندارکەر – ئەو شوێنەیە کە خانەکانی شێرپەنجە بڵاو بوونەتەوە بە ناو بۆشاییەکانی جۆگەی سنگ و شانەکانی. ئەمە باوترین جۆری شێرپەنجەی سنگە.
ئەمانەش جۆرە کەمت ر باوەکانی شێرپەنجەی سنگ دەگرنەوە:
- شێرپەنجەی سنگی لۆبولاری بریندارکەر (و پرێ-ینڤاسیڤێ)
- شێرپەنجەی سنگی ھەوکردن
- نەخۆشیی پاجەتی سنگ
دەکرێت شێرپەنجەی سنگ بڵاو ببێتەو بە ناو ئەندامەکانی تری جەستەدا، عادەتەن بەناوەكە خوێندا یان بە بن باڵ یا بن قۆڵ پێشگرە: لیمف گرێى گیا. ئەمانە ڕژێنی لیمفى بچووکن كە بەكتریا و خانەکان فیلتەر دەکەن لە مامەرى ڕژێن. ئەگەر ئەمە ڕوو بدات، ئەوا ناسراوە بە شێرپەنجەی ڕێژەی دووەم یان تەشەنەكردوو .
گەڕان بەدواى نەخۆشى شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریگەڕانی [مامۆگرافیك] بەدواى نەخۆشى ، ئەو شتەیە کە تيشكى ئێكس وێنەی سنگ دەگرێت ، ئەمە باوترین ڕێگایە بۆ دۆزینەوەی گۆڕانکارییێک لە شانەی سنگ (نەخۆشی) ل قۆناغێکی سەرەتایی دا. لەگەڵ ئەوەشدا، دەبێت ئاگادار بیت کە پشکنینی مەمۆگرام ئەگەری ئەوەی ھەیە کە نەتوانێت ھەموو جۆرە شێ رپەنجەیێکی سنگ دەرنخات. ھەروەھا لەوانەیە تووشی تاقیكردنەوە و دەستێوەردانێکی زیادت بکات وەک نەشتەرگەرى، تەنانەت ئەگە ر شێرپەنجەی سنگت نەبێت.
ئەو ئافرەتانەی کە ئەگەری تووشبوونیان بەم نەخۆشییە زیاترە، داواییان لێ دەکرێت کە پشکنینی زیاتر بکەن بۆ بارودۆخەکەیان. چونکە مەترسیى شێرپەنجەی سنگ زیاد دەبێت لەگەڵ تەمەن، ھەموو ئافرەتێک كە تەمەنی
٥٠ بۆ ٧٠ ساڵە بانگهێشت دەكرێت بۆ پشکنینی شێرپەنجەی سنگ هەر ٣ ساڵ جارێک. ئەو ئافرەتانەش کە تەمەنیان سەرو ٧٠ ساڵە مافی ئەوەیان ھەیە پشکنین بکەن بەدواى نەخۆشى و دەتوانن بە گى پى يان ناوچەی گەڕان ئەم کارە بکەن. خزمەتگوزارى تەندروستى نيشتمانى لە پرۆسەی ئەوەدایە کە بەرنامەیێک درێژ بکاتەوە، ئەوەش ئەوەیە کە پشکنین بۆ ئەم نەخۆشییە پێشكەش دەكات بە هەندێك ئافرەتان لە تەمەنى ٤٧ بۆ ٧٣.
چارەسەرکردنی شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریئەگەر زوو بە شێرپەنجەی سنگ بزاندرێت، ئەوا دەتوانرێت چارەسەر بکرێت پێش بڵاوبوونەوەی بە ناو ئەندامەکانی تری جەستە.
شێرپەنجەی سنگ بە تێکەڵەییەک لەمانە دەتوانرێت مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت:
- نەشتەرگەرى
- چارەسەركردن بە مادەى كیمیاو
- چارەسەركردن بە تیشك
نەشتەرگەرى عادەتەن يەكەم جۆرى چارەسەرە، بە دوایدا چارەسەركردن بە مادەى كيمياوى يان چارەسەركردن بە تيشك يان، لە هەندێك حالەت، هۆرمۆن يان چارەسەری ئامانج پێکێنەر. دواتر، جۆری نەشتەرگەرى یان چارەسەر دەکەوێتەوە سەر جۆری شێرپەنجەی سنگت. پزیشکەکەت پێویستە باشترین ڕێگا و پلانی چارەسەرت پێ بڵێت. لە بەشێکی کەمی ئافرەتان، شێرپەنجەی سنگ لە دوای بڵاوبەەنەوەی بە ناو ئەندامەکانی تری جەستە دەدۆزرێتەوە. شێرپەنجەی دووەمی، هەروەها ناسراوە بە شێرپەنجەی تەشەنەكردوو، تواناى چارەسەرکردنی نيیە، بۆیە ئامانجى چارەسەر بۆ ئەوانە ئەوەیە کە نيشانەکان کەم بکرێنەوە.
ژیان لەگەڵ شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریھەبوونی شێرپەنجەی سنگ دەتوانێت كار لە ژيانی ڕۆژانەت بكات لە زۆر ڕووەوە، ئەمەش دەکەوێتەوە سەر جۆر و قۆناغی شێرپەنجەکەت. ڕەفتارکردن لەگەڵ نەخۆشییەکەدا لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی دیکە دەگۆڕێت. چەندين شێوەى پشتگيرى بۆ نەخۆشەکە بەردەستە ئەگەر پێویستی پێی ھەبێت.
شێوەى پشتگيرى ئەمانە دەگرێتەوە:
- خێزان و ھاوڕێ، كە دەتوانن سیستەمێکی پشتگیری بەھێز بن
- پەیوەندى کردی لەگەڵ خەڵکانێک کە ھەمان بارودۆخیان ھەیە
- ئەوەندەى بكرێت زیاتر بزانیت دەربارەی حالەتەکە
- ھەوڵ و فشا ری زیادە نەخەیتە سەر خۆت
- كات ڕێکخستن بۆ خۆت
ڕێگری کردنی شێرپەنجەی سنگ
دەستکاریچونکە تا ئێستە بەتەواوى لە ھۆیەکانی شێرپەنجەی سنگ تێ نەگەیشتوین، ناتوانین بزانین کە بە تەواوی ڕێگری لێ دەکرێت یان نا. ئەگەر مەترسيىێکی زيادت ھەیە بۆ تووشبوون بەم حالەتە، هەندێك چارەسەر بەردەستن بۆ کەمکردنەوەی ئەم مەترسىیە.
تێڕوانینەکان تەماشای پەيوەندی نێوان شێرپەنجەی سنگ و ڕێجيمیان کردووە. هەرچەندە ئەنجامی دڵنیا کەرەوە نييە، بەڵام سوودی هەيە بۆ ئافرەتانێک كە:
- كێشێکی دروست بهێڵەو
- ڕاھێنانی بەردەوام
- ڕێژەیێژی کەم چەورى بخوات
- كحول نەخواتەوە
پێشنيار کراوە کە ڕاهێنانی بەردەوام دەتوانێت مەترسى شێرپەنجەی سنگ کەم بکاتەوە بە ڕێژەی یەک لەسەر سێ. ڕاهێنانی بەردەوام و ھەبوونی ژیانێژی تەندروست دەتوانێت هەڵوێستی نەخۆشانی شێرپەنجەی سنگ باشتر بکات. ئەگەر تۆ بەم حاڵەتەدا تێپەڕ بووبیت، گرنگە هەوڵ بدەیت کێشێژی تەندروستت ھەبێت. ھۆی ئەمەش ئەوەیە کە كێشى زياد يان قەڵەوی وا دەکات هۆرمۆنى ژنانەی زیادە بەرهەم بێت، كە بوونی مەترسیی شێرپەنجەی سنگ زیاد دەکات.