دەروونناسی

دەروونناسی یان سایکۆلۆژی (بە ئینگلیزی: Psychology) لقێکی ئەکادیمی و کردارییە کە خوێندنی زانستی کردارەکانی مێشک و ھەڵسوکەوت لەخۆ ئەگرێت. دەروونناسی ئامانجی یەکەمی ئەوەیە کە لە تاک و گروپەکان تێ بگات بە دانانی پرەنسیپی گشتی و ھەروەھا توێژینەوەی تایبەت لەسەر تاکیش. لەم بوارەدا کەسی پیشەگەر یان توێژەرەوەی ئەم بوارە کە بە دەروونناس ئەناسرێن و ئەکرێ پۆلێن بکرێن بۆ شارەزای کۆمەڵایەتی، ھەڵسوکەوت یان تێگەیشتن (دەرک).

وشەی سایکۆلۆجی کە لە بنەچەدا لە یۆنانییەوە ھاتووە بە مانای «خوێندنی ڕۆح» دێت (ψυχή - پسوخە، بە مانای «ھەناسە»، «ڕۆح» یان «گیان» دێت و -λογος-لۆگۆس'یش بە مانای «خوێندنی»، «توێژینەوە» و یان پاشگری «ناسی» کوردی دێت.

چەند لقێکی دەروونناسی

• دەروونناسیی پزیشکی (clinical psychology)
• دەروونناسیی پرۆسە عەقڵییەکان (cognitive psychology)
• دەروونناسیی گەشە (development psychology)
• دەروونناسیی کۆمەڵایەتی (social psychology)
• دەروونناسیی دادوەری (forensic psychology)
• دەروونناسیی پەروەردەی (educational psychology)
• دەروونناسیی تەندروست (health psychology)
• دەروونناسیی ڕەنگ (color psychology)
• دەروونناسیی دەمار (neuro psychology)
• دەروونناسیی گونجان (Adjustment psychology)