جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

{{پاڵاوتنی وتاری باش|١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}

جامی پاڵەوانییەتی [[جامی جیھانیی فیفا]]، جامێکی زێرینە و خەڵاتی براوەی پاڵەوانییەتییەکەیە، تا ئێستا دوو جۆری لێ بەرھەم ھێنراوە، جامی ژۆل ڕیمێی لە ١٩٣٠ تا ١٩٧٠ و جامی جیھانی لە ١٩٧٠ تا ئێستا. یەکەم جام ناوی (جامی سەرکەوتن) بوو بەڵام دواتر وەک ڕیزلێنانێک لە سەرۆکی پێشووی فیفا ناوەکەی گۆرا بۆ جامی ژۆل ڕیمێنت کە خاوەنی بیرۆکەی جێبەجێکردنی پاڵەوانییەتییەکە بوو. بەڵام دوای ئەوەی لە ساڵی ١٩٧٠ بەڕازیل نازناوەکە بۆ جاری سێیەم بەدەست دەھێنێت ، جامەکەی بۆ ھەمیشە پێشکەش کرا و بووە موڵکی خۆیان. بۆیە فیفا بیری لە دروستکردنی جامێکی نوێ کردەوە. لە ساڵی ١٩٧٤ ئەو جامەی ئێستا ھەیە دروست کرا. بەڵام ئەو جامەی کە پێشکەشی بەڕازیل کرا لە ١٩٨٣دا دزرا و تا ئێستایش نەدۆزراوەتەوە، وابیردەکرێتەوە ئەم جامە لەلایەن دزەکانەوە توانرابێتەوە و لە ناوبرابێت. [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی بەڕازیل]] ، زۆرترین جار نازناوەکەی بەدەست ھێناوە لە سالەکانی: [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢|٢٠٠٢]]. ھەروەھا [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ھەڵبژاردەی ئیتالیا]] لە ساڵەکانی: [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦|٢٠٠٦]]. لەگەڵ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا]] لە ساڵەکانی  :[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]] چوارجار نازناوەکەیان بەدەست ھێناوە. جگە لە چەند هەڵبژاردەیەکیھەڵبژاردەیەکی دیکەش.دواین دوایین پاڵەوانییەتیش لە [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|ڕووسیا]] بوو کە ھەڵبژاردەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] بوو بە پاڵەوان.<ref>{{Cite web|date=2018-07-17|title=Pussy Riot claims responsibility as four invade World Cup field|url=https://web.archive.org/web/20180717143612/https://nypost.com/2018/07/15/pussy-riot-claims-responsibility-as-four-invade-world-cup-field/|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref>

[[مێژووی جامی جیھانیی فیفا|بیرۆکەی]] ئەنجامدانی پاڵاوانێتی [[جامی جیھانیی فیفا|جامی جیھانی فیفا]] دەگەڕێتەوە بۆ یەکەم کۆبوونەوەی یەکێتی تۆپی پێی جیھان لە ساڵی ١٩٠٤ بەشداری ٧ وڵات کە ھەریەکە لە: [[سویس|سویسرا]]، [[بەلجیکا]]، [[دانمارک|دانیمارک]]، [[فەڕەنسا]]، [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]]، [[ئیسپانیا]] و [[سوێد]] بوون. لەو کۆبوونەوەیە گفتوگۆی لەسەرکرا،<ref>{{Cite web|title=كأس العالم انطلقت بفكرة (جولجوول ريميه) في العام 1930|url=https://www.alriyadh.com/151606|url-status=live}}</ref> پاش ئەوەی یاری تۆپی پی لە کۆتایییەکانی سەدەی نۆزدە و سەرتاکانی سەدەی بیستەم ھاندەرێکی زۆری لە خۆی کۆکردەوە و بووە ھۆکار بۆ ئەوەی ئەو یارییە بە شێوەیەکی فەرمی بچێتە ناو نێو پێشبڕکێی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠ـەوە، بەڵام زیاتر یارییەکی نماییشسازی بوو، نەک ڕکابەری. بەڵام کاتێکی زۆری ویست تا ئەوەی ڕێکەوتنی لەسەر بکرێت بەھۆی ئەو ئاستەنگ و بەربەستانەی لە بەردەمیاندا بوو. بە تایبەت ڕازینەبوونی لیژنەی ئۆڵۆمپیاتی جیھانی، بەھۆی ترسیان لە دانانی کاریگەری لەسەر یارییەکانی ئۆڵمپیاد و کۆنتڕۆڵکردنی یارییە بەناوبانگەکان لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی جیھانییەوە. جارێکی دیکە لە ساڵَی ١٩٢١ بیرۆکەی ئەنجامدانی پالاوانێتی جامی جیھانی فیفا لەلایەن پارێزەری فەرەنسی ژۆل ڕیمێی یان جوولی ڕیمی باسکرایەوە، کەدواتربووە سەرۆکی فیفا ھەوڵی زۆریدا بۆ ئەوەی ئەم پالاوانێتییە ئەنجام بدرێت، دواجار دوای حەوت ساڵ لە سەرۆکایەتی فیفا لە کۆبوونەوەیەکی مێژوویدا لە ٢٥ی ئایاری ١٩٢٨ ڕەزامەندی لەسەر ئەنجامدامی ئەم پاڵەوانێتییە درا.<ref>{{Cite web|title=كأس العالم انطلقت بفكرة (جوول ريميه) في العام 1930|url=https://www.alriyadh.com/151606|url-status=live}}</ref>شەش ولات داوای مافی میوانداریکردنی یەکەم جامی جیھانیان کرد، لەناویاندا داواکاری ولاتی ئۆروگوای پالاوانی دوو خولی ئۆڵمپیاد پەسەندکرا، ئاسانکاری بۆ ھەڵبژاردە بەشداربووەکان کرد، و فیفا خەرجی ھاتوچۆی ھەڵبژاردەکان لە ئەستۆ گرت.<ref>{{Cite web|last=Staff|first=History com|title=World Cup Fast Facts You Might Not Know|url=https://www.history.com/news/80-years-of-world-cup-facts|access-date=2021-08-26|website=HISTORY|language=en}}</ref> دووساڵ پێش ئەنجامدانی پالاوانێتییەکە ڕێنمایی بڵاوکرایەوە کە دەبێت خەلاتی شایستە بۆ ھەڵبژاردەی براوەی پاڵەوانییەتییە کە دابین بکرێت ھەر ئەمەش بووە ھۆی دروستبوونی جامی سەرکەوتن (ژۆل ڕیمێی). یەکەم پاڵەوانییەتیی لە ساڵی ١٩٣٠ دەستی پێکرد.<ref>{{Cite web|last=Ltd|first=Not Panicking|title=h2g2 - The Football World Cup - An Introduction - Edited Entry|url=https://h2g2.com/edited_entry/A565148|access-date=2021-08-26|website=h2g2.com}}</ref>سەرتاکانی پاڵەوانییەتییەکە زۆر گران بوو بەھۆی کێشەی ھاتوو چۆوە ھەربۆیە ھۆکاری کەمی ھەڵبژاردە بەشداربووەکان بۆ شوێنی ئەنجامدانی پاڵەوانێتییەکە دەگەرێتەوە کە ئۆروگوای بوو، چونکە ماوە و تێچووی گەشتەکە بەسەر ئۆقیانووسی ئاتلانتیک بۆ وڵاتە ئەورووپییەکان زۆر دژوار بوو، ھەربۆیە بەکرداریش تا دوومانگ پێش یارییەکان ھیچ وڵاتێکی ئەورووپی ھەڵبژاردەکەی خۆی نەناردبوو، بەڵام لە کۆتایدا ژۆڵ ڕیمیێ توانی بەلجیکا، فەڕەنسا، ڕۆمانیا، یوگسلاڤیا ڕازی بکات بۆ ئەنجامدانی گەشتەکە و بەشداریکردن لە جامەکە؛ و ھەروەھا بەھەمان شێوە لە ساڵەکانی لە ١٩٣٤ و ١٩٣٨ـدا بەشێکی کەم لە ھەڵبژاردەکانی ئەمریکای باشوور گەشتی ئەورووپایان کرد. ھەروەھا ھەردوو پاڵەوانییەتیی ١٩٤٢ و ١٩٤٦ بەھۆی شەڕەوە ڕێک نەخرا. لە دوای ئەوەی وڵاتانی بریتانیا لە ١٩٢٠ـەوە لە فیفا کشابوونەوە و ڕەتیان کردبووەوە لەگەڵ ئەو تیپانەدا یاری بکەن کە لە جەنگی یەکەمی جیھاندا لە بەرەی شەڕەکەیاندا بوون. بەڵام لە ساڵی ١٩٥٠ بەدواوە ھەتا ئێستا ھەرچوار ساڵ جارێک ئەنجام دەدرێت،<ref>{{Cite web|last=Staff|first=History com|title=World Cup Fast Facts You Might Not Know|url=https://www.history.com/news/80-years-of-world-cup-facts|access-date=2021-09-11|website=HISTORY|language=en}}</ref> ٣٢ ھەڵبژاردە لە سەرجەم کیشوەرەکانەوە بە سیستەمی پاڵاوتن دەگەنە پاڵەوانییەتییەکە بۆ بەدەست ھێنانی جامەکە.<ref>{{Cite web|last=Ltd|first=Not Panicking|title=h2g2 - The Football World Cup - An Introduction - Edited Entry|url=https://h2g2.com/edited_entry/A565148|access-date=2021-09-11|website=h2g2.com}}</ref>

== جامی ژۆل ڕیمێنت ==

[[پەڕگە:The Queen presents the 1966 World Cup to England Captain, Bobby Moore. (7936243534).jpg|وێنۆک|[[ئێلیزابێتی دووەم]]، لەکاتی پێدانی جامی ژۆل ڕیمێنت (کە ئەوکات ناوی جامەکەبوو) بە [[بۆپی مۆر]] کاپتنی ھەڵبژاردەی ئینگلترا دوای بردنەوەیان بە ئەنجامی ٤–٢ لە ھەڵبژاردەی ئەڵمانیای ڕۆژاوا]]

جامی [[ژۆل ڕیمێنت]] یەکەم جامی پاڵەوانییەتییەکە بوو، لەسەرتادا ناوی (جامی سەرکەوتن) بوو بەڵام دواتر لە ساڵی ١٩٤٦ وەک ڕێزلێنانێک لە سەرۆکی پێشووی فیفا ناوەکەی گۆرا بۆ جامی [[ژۆل ڕیمێنت]] کە خاوەنی بیرۆکەی جێبەجێکردنی پاڵەوانییەتییەکە بوو.<ref>Monnig ص 18</ref><ref name="Sports Trophies of the World">Sports Trophies of the World: [https://www.mapsofworld.com/pages/trophies/soccer/the-fifa-world-cup-jules-rimet-trophy/ The FIFA World Cup / Jules Rimet Trophy | Sports Trophies of the World] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180614194948/https://www.mapsofworld.com/pages/trophies/soccer/the-fifa-world-cup-jules-rimet-trophy/|date=14١٤ يونيویونیو 2018}}</ref><ref name="Atherton ص7">Atherton ص7</ref>

[[پەڕگە:Albert Lebrun presents 1938 FIFA Cup to Giuseppe Meazza 1974 stamp of Nicaragua.jpg|وێنۆک|کاپتنی ئیتاڵی [[جوزێپێ میاتزا]] جامی ژۆل ڕیمێی وەردەگرێت لە ئەلبێرت لیبرۆن یەکێک لە سەرۆک کۆمارەکانی [[فەڕەنسا]] لە دوای ئەوەی لە یاری کۆتایی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|جامی جیهانیجیھانی فیفای ١٩٣٨]] بە ئەنجامی ٤-٢٤–٢ لە ھەڵبژاردەی هەڵبژاردەیھەنگاریا هەنگاریابردەوە، بردەوە ،بۆبۆ جاری دووەم لە سەرلەسەر یەک نازناوەکەیان بەدەست هێناھێنا . ]]

لە ٢١ی حوزەیرانی ١٩٣٠ بە کەشتییەکی نەفەر ھەڵگر کە لەھەمانکاتدا شاندی یاریزانانی فەڕەنسا و بەلجیکا و ڕۆمانیای تێدابوو جامەکە لە فەڕەنساوە بۆ ئۆروگوای گواشترایەوە، و لە یەکەم پاڵەوانییەتیدا ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆروگوای جامەکەی بەرزکردەوە.<ref>{{Cite web|title=History of the birth to the creation of the Football World Cup|url=http://football-en.footforever.com/CM/Divers_CM/historique_div_cm.php|url-status=live}}</ref> بەھۆی جەنگی جیھانیی دووەمە بۆ ماوەی ١٢ ساڵ پاڵەوانیتییەکە ئەنجام نەدار. ھەڵبژاردەی ئیتالیا بۆماوەی ١٦ ساڵ وەک پاڵەوان و ھەڵگری نازناوە جیھانییەکە (١٩٣٤–١٩٥٠) مایەوە ئەمەش درێژترین ماوە بوو. ھەر بەھۆی جەنگەوە نیگەرانی لەسەر ئەو جامە بەنرخە پەیدا بوو ھەربۆیە جێگری سەرۆکی ئەوکاتەی فیفا و سەرۆکی یەکێتی تۆپی پێی ئیتالیا دکتۆر ئۆتۆرینۆ پاراسی لەناو سندوقی پێلاوەکانی ژێر جێگای خەوتنەکەی بە درێژای جەنگەکە پاراستی لە کەوتنە دەست ھێزە داگیرکەرەکان.<ref>{{Cite web|date=2006-07-14|title=WorldFIFA|url=https://web.archive.org/web/20060714160338/http://www.ddinews.com:80/FIFA/FIFA%20World%20Cup%20history|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> دوای دووساڵ لە تەواوبوونی جەنگەکە جامەکە ھێنرایە دەرەوە، ڕەوانەی بەڕازیل کرا بەھۆی میوانداریکردنی پاڵەوانییەتییەکە لە ساڵی ١٩٥٠ لەو وڵاتە . پێنج هەڵبژاردەیھەڵبژاردەی تۆپی پێ بوونە خاوەنی جامی جامی ژۆل ڕیمێی، هەڵبژاردەیھەڵبژاردەی بەڕازیل سێ جار ئەم جامەی بەدەست هێناوە ،ھێناوە،<ref>{{Cite web|date=2012-09-07|title=migrationid:060703fr_archive01{{!}} Search : The New Yorker|url=http://archive.is/xwHD|access-date=2021-09-11|website=archive.is}}</ref> ئەویش لە ساڵەکانی( [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] ) لە دوای ئەو هەریەکەھەریەکە لە هەڵبژاردەکانیھەڵبژاردەکانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئۆروگوای]] <ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref>( [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] -[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]]) و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] ( [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]])<ref>{{Cite web|date=2017-11-17|title=Planet World Cup - 1934 - Final|url=https://web.archive.org/web/20171117165857/http://www.planetworldcup.com/CUPS/1934/wc34final.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=Planet World Cup - 1938 - Final|url=http://www.planetworldcup.com/CUPS/1938/wc38final.html|access-date=2021-09-11|website=www.planetworldcup.com}}</ref> دووجار جامەکەیان بردەوە ،بردەوە، پاشان هەڵبژاردەیھەڵبژاردەی ئەلمانیان ڕۆژئاواڕۆژاوا لە ( [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]]) <ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref>وەو [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|هەڵبژاردەیھەڵبژاردەی ئینگلتەرا]] لە ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|١٩٦٦]] ) <ref>{{Cite web|title=PA Images|url=https://www.paimages.co.uk/collections/2690|access-date=2021-09-11|website=paimages.co.uk}}</ref>بۆ یەکەم جار لە مێژووی خۆیان بەدەست هێنا ھێنا. ئەم جامە تا ساڵی ١٩٧٠ بەو شێوەیە ماوەیە. دوای ئەوەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] بۆ جاری سێیەم نازناوەکەی بەدەست ھێنا بۆ ھەمیشە جامەکەی پێ بەخشرا.<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions - FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref>

[[پەڕگە:Picklesfeature.jpg|224x224px|وێنۆک|چەپ|پیکلز ئەو سەگەی جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦ی دۆزییەوە.]]

[[پەڕگە:Djalma Santos.jpg|وێنۆک|وێنەی یاریزانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیلی]] دژالما سانتۆس براوەی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|جامی جیهانیجیھانی فیفای ١٩٥٨]] ، لەگەڵ کۆپیەکۆپییە دروستکراوەکەی جامی ژۆل ڕێمی پاش ئەوەی لە ساڵی ١٩٨٣ دزرا .]]

جامی ژۆل ڕیمێنت دووجار دزرادزرا، ،دواینیاندوایینیان نەتوانرا بدۆزرێتەوە . ساڵی ١٩٦٦ چەند مانگێک پێش دەستپێکردنی جامی جیھانی فیفای ١٩٦٦ جامامەکە لەلایەن کەسێکەوە دزرا. ئەمەش دوای ئەوەی یەکێتی تۆپی پێی بەریتانیا بڕیاریدا جامەکە لە یەکێک لە پێشانگاکانی لەندەن دابنێت بەمەبەستی لە نزیکەوە بینینی لەلایەن سەردانیکەران و ھەوادارانی تۆپی پێ. ئەم کارەش کاردانەوەی ناوخۆی و جیھانی لێکەوتەوە. پۆلیس و ھێزەکانی بەریتانیا بە ھەموو شێوەیەک کەوتە گەران و پشکنین بەمەبەستی دۆرزینەوەی جامەکە بەڵام بێ ئەنجام بوو تا ئەو کاتەی کەسێک کە بەمەبەستی پیاسەکردن ڕووی کردبووە دەرەوە لەگەڵ سەگە ڕەنگ سپی و ڕەشەکەی کە ناوی لێنابوو پیکلز جامەکە دەدۆزێتەوە لە یەکێک لە گەڕەکەکانی باشوریباشووری لەندەن لە پەنا دیوارێکدا کە لە پەڕەی ڕۆژنامەیەکدا پێچرابوو. دواتر خاوەنی سەگەکە جامەکە ڕادەستی یەکێک لە بنکە نزیکەکانی خۆیان دەکات. بەمەش دوای چوار هەفتە ھەفتە دۆزرایەوە، بەھۆی ئەمە لەلایەن حکومەتحکوومەت و خەڵکەوە ستایشێکی زۆری سەگەکە و خاوەنەکەی کراچەند خەڵاتێکیان پێ بەخشرا. ئەو کەسەی ھەڵسابوو بە دزینی جامەکە دەستگیرکرا و بە دووساڵ زیندانی کرد سزادرا.<ref>{{Cite web|date=2020-10-16|title=في ذكرى وفاته.. سرقة كأس "جول ريميه" مرتين حتى عثر عليه الكلب|url=https://www.elbalad.news/4535511|access-date=2021-09-11|website=صدى البلد|language=ar-eg}}</ref><ref>{{Cite web|last=Dean|first=Jon|date=2016-03-18|title=How my dog found the stolen World Cup trophy - and put me in the frame|url=http://www.mirror.co.uk/news/uk-news/how-dog-found-stolen-world-7540928|access-date=2021-09-11|website=mirror|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2007-02-24|title=The New Yorker : archive : content|url=https://web.archive.org/web/20070224033726/http://www.newyorker.com/archive/content/articles/060703fr_archive01|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref>

پاش ئەوەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|هەڵبژاردەیھەڵبژاردەی بەڕازیل]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] بۆ سێیەم جار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەدەست هێناھێنا بە پێیبەپێی یاسایەکی [[فیفا]] کە تییدا هاتبووھاتبوو هەرھەر هەڵبژاردەیەکھەڵبژاردەیەک سێ جار ببێتە پاڵاوان ئەوە جامەکەی پێ دەدرێت لەسەر ئەو بنەمایە جامی ژۆل ڕیمێنت بۆ هەمیشەھەمیشە بە هەڵبژاردەیھەڵبژاردەی بەڕازیل بەخشرا ،بەخشرا، ڕەوانەی بەڕازیل کرا لە ئۆفیسی یەکێتی تۆپی پێی بەرازیل دانرا . بەڵام لە ١٩ی دیسەمبەریکانوونی یەکەمی ١٩٨٣ بۆ جارێکی دیکە جامی ژۆل ڕیمێنت دزرایەوە ،دزرایەوە، لە ئۆفیسی یەکێتی تۆپی پێی بەرازیل لە ڕیۆدی ژانیرۆ بەرازیل بەڵام نەتوانرا بدۆزرێتەوە ،بدۆزرێتەوە، واگومان دەکرێت جامەکە توانرابێتەوە . لەگەڵ ئەوەی ساڵی ٢٠١٥ پۆلیسی بەڕازیل بنکەی جامەکەی دۆزییەوە کە ناوی هەڵبژاردەھەڵبژاردە براوەکانی تێدا نەخشێنرابوو . یەکێتی تۆپی پێی جیهانیجیھانی (فیفا) بۆ جارێکی دیکە کۆپیەکیکۆپییەکی جامەکەی دروستکردەوەدروست کردەوە و پێشکەشی بەرازیلیان کردەوە ،کردەوە، لە ئێستادا لە گەنجینەی یەکێتیەکەیەکێتییەکە بە شێوەیەکی توند پارێزگاری لێدەکرێت .<ref>{{Cite web|last=Gadsby|first=Paul|date=2014-06-13|title=World Cup mystery: what happened to the original Jules Rimet trophy?|url=http://www.theguardian.com/football/2014/jun/13/world-cup-mystery-what-happened-jules-rimet-trophy|access-date=2021-09-11|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|last=Bellos|first=Alex|url=http://archive.org/details/futebolbrazilian0000bell|title=Futebol : the Brazilian way of life|date=2002|publisher=New York : Bloomsbury|others=Internet Archive|isbn=978-1-58234-250-4}}</ref><ref>{{Cite news|title=Piece of original World Cup found|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/30792514|newspaper=BBC Sport|access-date=2021-09-11|language=en-GB}}</ref>

لە یاری کۆتایی جامی جیھانی فیفا کە لە نێوان ھەڵبژاردەی ئیسپانیا و ھەڵبژاردەی ھۆڵەندا لە یاریگای شاری تۆپی پێ لە جۆھانسبێرگ بەڕیوەچوو پێش دەستپێکدنی یارییەکە لەلایەن یەکێک لە ھاندەرانی ئیسپانیاوە کە خۆی ناساندبوو بە "جیمی جامپ "ھەوڵی دزینی جامەکەی دا، بەلام سەرکەوتوو نەبوو ھەر زوو دەستگیر کرا. ئەمەش یەکەم جاربوو دوای ٢٧ ساڵ لە دزینی جامی ژۆل ڕێمی. لە دواتردا ئەو کەسانەی ناسیبوویان ڕایان گەیاند کە مەبەستی دزیکردنەکە نەبووە پارە و زێڕی نەویستووە تەنھا ویستوویەتی لەو ڕیگایەوە ناوبانگ پەیدا بکاتبکات، ،دواتریشدواتریش خۆی ڕایگەیاندڕای گەیاند کە تەنهاتەنھا مەبەستی بووە کڵاویکی ئیسپانی بکاتە سەر جامەکە . دواتر لەسەر ئەم کارەی بە ٢٦٠ دۆلار سزادرا.<ref>{{Cite web|date=2010-07-13|title=World Cup 2010: Pitch invader fined for attempt to steal trophy|url=http://www.theguardian.com/football/2010/jul/13/world-cup-2010-pitch-invader-fined|access-date=2021-09-11|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Driver|first=Carol|date=2010-07-12|title=Fan punched to ground by security guard after storming pitch to cover World Cup trophy with a hat|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-1293953/Fan-punched-ground-security-guard-storming-pitch-cover-World-Cup-trophy-hat.html|access-date=2021-09-11|website=Mail Online}}</ref>

'''براوەکانی جامی جیهانیجیھانی فیفا'''<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions - FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref>

[[پەڕگە:World cup winners.png|وێنۆک|464x464پیکسڵ|وڵاتە براوەکانی جامی جیهانیجیھانی فیفا لە ساڵی ١٩٣٠ تا ٢٠١٨ ]]

!وڵات

!'''جامی جیهانیجیھانی فیفا'''

!گشتی

|۳٣

|۲٢

|۱١

|۳٣

|۲٢

|۲٢

|۲٢

|۰٠

|۲٢

|۰٠

|۲٢

|۲٢

|۰٠

|۲٢

|۲٢

|۱١

|۰٠

|۱١

|۰٠

|۱١

|۱١

|'''گشتی'''