خڕۆکەی سوور: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب زیادکردنی دەروازەی پزیشکی
تاگ: دەستکاریی تووڵی دەروازە
+تاگ +پۆلی کۆمنز +کۆلکە +باشترکردن
تاگ: دەستکاریکەری ویکیدەقی ٢٠١٧
ھێڵی ١:
{{خاوێنکردن}}
{{بێسەرچاوە}}
[[پەڕگە:Redbloodcells.jpg|وێنۆک|خڕۆکەی سوور]]
 
'''خڕۆکەی سوور''' (بە [[ئینگلیزی]]: Red blood cell) . ئە‌م جۆرە‌جۆرە [[خانە]]یە‌یە لە‌لە نێو [[خوێن]]دایە‌دایە لە‌لە بڕبڕە‌دارە‌کان، فرمانی سە‌رە‌کی گواستنە‌وە‌یگواستنە‌وی ئۆکسجین(o2) لە‌لە سیە‌کانە‌وە‌سییە‌کانە‌و بۆ شانە‌کانی لە‌ش. خڕۆکە‌خڕۆکە سوورە‌کان وە‌کووکو سکە‌سکە وایە‌وایە لە‌لە ھە‌ردوودیوە‌ھە‌ردوودیوە چوونە‌تە‌ناوە‌چوونە‌تە‌ناوە، ،ناوکیانناوکیان نیە‌،لە‌بارینییە، ئاسایە‌لە‌باری ئاسایە قةبارةیان (٧٫٥)مایکرۆنە‌مایکرۆنە. ئە‌گە‌ر قە‌بارە‌ی لە‌لە(٦)مایکرون بچووکتربێت ئە‌واپێ دە‌ڵێن microcyte ئە‌گە‌ر گە‌ورە‌تر بوون لە‌لە ۹٩ مایکرۆن ئە‌وا پێ یان دە‌ڵێن macrocyte . ئە‌گە‌ر خرۆکە‌خرۆکە سوورە‌کان بە‌ئە‌ندازە‌ی جیاواز لە‌لە خوێندا بوون ئە‌وا پێ یان دە‌ڵێن (Anisicytosis) وە‌وە ئە‌گە‌ر بە‌شێوە‌ی جیاواز لە‌لە خوێندا ھە‌بوون ئە‌وا پێیان دە‌ڵێن (Poikilocytosis) کە‌لە‌کاتی نە‌خۆشیدا دە‌بینرێت. ژمارە‌ی خرۆکە‌سوورە‌کان لە‌خوێندا لە‌باری ئاسایدا لە‌لە خوێنی ئافرە‌تدا٣،٤ئافرە‌تدا٣٬٤ تا ٥،٥٥٬٥ ملێونە‌ملێونە لە‌لە پیاودا ٤،١٤٬١ تا ٦ ملێونە‌لە‌ھە‌ر میکرولیترێکدا. سیتۆپلاسمی خڕۆکە‌خڕۆکە سورە‌کان ئسفە‌نجیە‌وئسفە‌نجییە‌و بە‌پە‌ردە‌ی پلاسما دە‌ورە‌دراوە‌دە‌ورە‌دراوە ۆێگە‌ۆێگە ئە‌دات کە‌کە خانە‌کە‌خانە‌کە شێوە‌ی خۆی بگۆری لە‌شوێنە‌لە‌شوێنە باریککە‌کان تە‌سکە‌کاندا بچێتە‌بچێتە ژوورە‌وە‌ژوورە‌و. لە‌ناو سایتۆپلاسمی دا ھیمۆگڵۆبین ھە‌یە‌ھە‌یە کە‌لە‌کە‌لە پرۆتین و ئاسن پێک ھاتووە‌ھاتووە. خرۆکە‌خرۆکە سوورە‌کان بە‌ ھۆی بەھۆی ھیمۆگڵۆبینە‌وە‌ھیمۆگڵۆبینە‌و لە‌وشوێنە‌ی کە‌کە ئۆکسجین زۆرە‌زۆرە ئاسنە‌کە‌ی لە‌گە‌ڵ ئۆکسجین یە‌ک دە‌گرێت ئۆکسی ھیمۆگڵبین پیک دە‌ھینن لە‌لە شوێنێک کە‌کە ئۆکسجین کە‌م بێت لیک ھە‌ڵدە‌وە‌شێھە‌ڵدە‌وشێ و ئۆکسجین ئازاد دە‌کات. ئە‌م سیفە‌تی ھیمۆگلوبین لە‌لە گواستنە‌وە‌گواستنە‌و ئۆکسجین لە‌لە سیە‌کانە‌وە‌سییە‌کانە‌و بۆ شانە‌کان زۆر سوود مە‌ندە‌مە‌ندە. تە‌مە‌نی ھە‌ر خڕۆکە‌یە‌کی سوور نزیکە‌ی چوار مانگە‌ مانگە.
 
== ھاوبابەت ==
[[خڕۆکەی سپی]]
{{کورت}}
 
== بەستەرە دەرەکییەکان ==
{{پۆلی کۆمنز}}
 
{{تووڵی دەروازە|پزیشکی}}
{{پزیشکی-کۆلکە}}
 
[[پۆل:پزیشکی]]