ڕەنگ: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو
ڕەنگەکانی شێواز نابێت بکرێنە کوردی، left to right، شائەمراز، تاگی یەک سەرچاوە
ھێڵی ١:
{{یەک سەرچاوە}}
[[پەڕگە:Colouring pencils.jpg|چەپ|300px|وێنۆک|ڕەنگ بەشێکی گرنگە لە پێکھاتەی دەربڕینەکانی مرۆڤایەتی.]]
'''رەنگ''' لێکدانەوەی بیناییی [[مرۆڤ]]ە بەرامبەر جیاکردنەوەی [[شەبەنگ]]ەکان وناوێکە بۆ سەرجەم تیشکە بینراوەکان سوور، زەرد، شین و ئەوانی دیکە. ڕەنگەکان بەگوێرەی بەرز و نزمی لەرەلەری شەپۆلی کارۆموگناتیسی جیادەکرێنەوە، چاوی مرۆڤ توانای ھەیە ئەو شەپۆلانەی ڕووناکی کە لەرینەوەکانیان لە نێوان ٣٩٠ ھەتا ٧٠٠ نانۆمەتر دایە و ئێمە بە ڕەنگەکان دەیان ناسین.
ڕووناکی سپی له‌لە هه‌مووھەموو درێژه‌شه‌پۆله‌کانیدرێژەشەپۆلەکانی [[رووناکی بینراو|ڕووناکی بینراو]] پێکهاتووه‌پێکھاتووە.
ڕەنگی مادده‌یه‌کیماددەیەکی دیاریکراو کاتێک ده‌رده‌که‌وێتدەردەکەوێت که‌کە ئه‌وئەو مادده‌یه‌ماددەیە هه‌مووھەموو شه‌پۆله‌کانیشەپۆلەکانی دیکه‌یدیکەی ڕووناکییه‌ڕووناکییە سپیه‌که‌سپییەکە ده‌مژێدەمژێ و ته‌نیاتەنیا ڕه‌نگیڕەنگی دیاریکراوی خۆی ده‌داته‌وه‌،دەداتەوە، بۆیه‌بۆیە ئێمه‌ئێمە به‌بە ڕه‌نگیڕەنگی دیاریکراو ده‌یدەی بینین.
 
== ڕەنگەکان لە فیزیادا ==
[[Image:Rendered Spectrum.png|thumb|400px|Continuous optical spectrum rendered into the [[sRGB]] color space.]]
 
{| class="wikitable" style="float:leftright; width:400px; margin:1em 0 1em 1em; clear:leftright;"
|+'''The colors of the visible light spectrum'''<ref>{{cite book | title = Fundamentals of Atmospheric Radiation: An Introduction with 400 Problems | author = Craig F. Bohren | publisher = Wiley-VCH | year = 2006 | isbn = 3-527-40503-8 | url = http://books.google.com/?id=1oDOWr_yueIC&pg=PA214&lpg=PA214&dq=indigo+spectra+blue+violet+date:1990-2007 }}</ref>
|-
!style="text-align: leftright"|ڕەنگ
! abbr="wavelength" | wavelength interval
! abbr="frequency" | frequency interval
|- style="background:سوورred; text-align:center; color:سپیwhite;"
!style="text-align: leftright"|[[سوور]]
|~ 700&ndash;635&nbsp;700–635 nm
|~ 430&ndash;480&nbsp;430–480 THz
|- style="background:#ff8000; text-align:center; color:white;"
!style="text-align: leftright"|[[پرتەقاڵی (colour)|پرتەقاڵی]]
|~ 635&ndash;590&nbsp;635–590 nm
|~ 480&ndash;510&nbsp;480–510 THz
|- style="background:#ff0; text-align:center; color:ڕەشblack;"
!style="text-align: leftright"|[[زەرد]]
|~ 590&ndash;560&nbsp;590–560 nm
|~ 510&ndash;540&nbsp;510–540 THz
|- style="background:#0f0; text-align:center; color:ڕەشblack;"
!style="text-align: leftright"|[[سەوز]]
|~ 560&ndash;490&nbsp;560–490 nm
|~ 540&ndash;610&nbsp;540–610 THz
|- style="background:#00f; text-align:center; color:سپیwhite;"
!style="text-align: leftright"|[[شین]]
|~ 490&ndash;450&nbsp;490–450 nm
|~ 610&ndash;670&nbsp;610–670 THz
|- style="background:#8000ff; text-align:center; color:white;"
!style="text-align: leftright"|[[وەنەوشەیی (color)|وەنەوشەیی]] یان [[مۆر]]
|~ 450&ndash;400&nbsp;450–400 nm
|~ 670&ndash;750&nbsp;670–750 THz
|}
{| class="wikitable" style="float:leftright; width:400px; margin:hem 0 1em 1em; clear:leftright;"
|+'''Color, wavelength, frequency and energy of light'''
|-
!style="text-align: leftright"|ڕەنگ
!<math>\lambda \,\!</math>
(nm)
Line ٤٧ ⟶ ٤٨:
(THz)
!<math>\nu_b \,\!</math>
(μm<sup>&minus;1−1</sup>)
!<math>E \,\!</math>
(eV)
!<math>E \,\!</math>
(kJ mol<sup>&minus;1−1</sup>)
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|[[Infrared]]
|>١٠٠٠
|>1000
|<300٣٠٠
|<١٫٠٠
|<1.00
|<١٫٢٤
|<1.24
|<120١٢٠
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Red
|٧٠٠
|700
|٤٢٨
|428
|١٫٤٣
|1.43
|١٫٧٧
|1.77
|١٧١
|171
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Orange
|٦٢٠
|620
|٤٨٤
|484
|١٫٦١
|1.61
|٢٫٠٠
|2.00
|١٩٣
|193
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Yellow
|٥٨٠
|580
|٥١٧
|517
|١٫٧٢
|1.72
|٢٫١٤
|2.14
|٢٠٦
|206
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Green
|٥٣٠
|530
|٥٦٦
|566
|١٫٨٩
|1.89
|٢٫٣٤
|2.34
|٢٢٦
|226
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Blue
|٤٧٠
|470
|٦٣٨
|638
|٢٫١٣
|2.13
|٢٫٦٤
|2.64
|٢٥٤
|254
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Violet or Purple
|٤٢٠
|420
|٧١٤
|714
|٢٫٣٨
|2.38
|٢٫٩٥
|2.95
|٢٨٥
|285
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Near [[ultraviolet]]
|٣٠٠
|300
|١٠٠٠
|1000
|٣٫٣٣
|3.33
|٤٫١٥
|4.15
|٤٠٠
|400
|- style="text-align:right;"
!style="text-align: leftright"|Far ultraviolet
|<200٢٠٠
|>١٥٠٠
|>1500
|>٥٫٠٠
|>5.00
|>٦٫٢٠
|>6.20
|>598٥٩٨
|}
<!--no empty line here-->
شەبەنگی ئەلیکترۆمەگنەتیک (Electromagnetic spectrum) بەپێی درێژەشەپلۆلەکانی بەپێی چەند بەشدا دابەش دەبێ، کە چاوی مرۆڤ توانای جیاکردنەوەی بەشێکی کەمی ئەو شەپۆلانەی ئەلیکترۆمەگنەتیکی ھەیە و بەشەکانی دیکە بە چاوی مرۆڤ نابینرێن، بەشی بینراویش بە ڕووناکی بینراو (visible light) ناسراوە کە مەودای درێژە شەپۆلەکەی لە نێوان ٣٩٠ ھەتا ٧٠٠ نانۆمەتر دایە (سور ھەتا بەنەوشەویی).
 
== پەراوێزەکان ==
{{پەراوێز}}
 
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان}}
 
[[پۆل:ڕەنگ| ]]
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/ڕەنگ»