گەردوون: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
بNo edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:NASA-HS201427a-HubbleUltraDeepField2014-20140603.jpg|وێنۆک|وێنیەکی گووزارشتکراوەی پر لە گەلەستێرەی گەردوون]]
'''گەردوون''' پێک ھاتووە لە ھەموو ئەو شتانەی کە بە شێوەی فیزیکی بوونیان ھەیە، گشت [[بۆشایی]] و [[کات]]، گشت فۆرمەکانی [[ماددە]] و [[وزە]]، و ھەموو ئەو [[یاسای فیزیکی|یاسا]] و [[نەگۆڕێ فیزیکی|نەگۆڕ]]ە فیزیکییانەی زاڵن بە سەریاندا.
ڕاڤەکانی ئێستای ئەستێرەناسەکانفەلەکناسەکان نیشان دەدەن کە تەمەنی گەردوون (± ٠.١٢) ١٣.٧٣ میلیارد ساڵە و [[تیرە|تیرەی]] گەردوونی بینراو لانیکەم ٩٣ میلیارد [[ساڵی تیشکی]] یان ٨.٨٠ × ١٠٢٦ مەترە.
 
==بنچینەی ووشەی Universe==
ووشەی Universe ووشەکی [[فەڕەنسی]] کەونە univers، ووشەی univers لەلای فەیەسوفەکنی یۆنانی کەون و لەلایەن فیساگورس ئاماژەی کردیە بە τὸ πᾶν tò pân ، واتا ''هەموو'' مانای گەیاندنی هەموو کەل و پەلەک و هەموو گەردوون، وە هەروەها ئاماژەی کردیە بە ووشەی ὁ κόσμος ho kósmos ، ئەوەیان واتای جیهان و گەردوون،
 
== تەقینەوە گەورەکە ==