بەڕێوەبەری: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب Calak پەڕەی به‌ڕێوه‌به‌ریی گواستەوە بۆ بەڕێوەبەری
No edit summary
ھێڵی ١:
'''به‌ڕێوه‌به‌ری'''، '''ڕێڤه‌به‌ری'''ڕێڤه‌به‌ری، ، ''( به‌ لاتین management )، ( به‌ عه‌ره‌بی: الإدارة ) و ( به‌ فارسی: مدیریت )''''
 
بریتییه‌ له‌ : کاروڕه‌وتی به‌کارهێنانی کاریگه‌ر و کارامه‌ی سه‌رچاوه‌کانی مادی و مه‌عنه‌وی له‌ [[به‌رنامه‌رێژی]]، [[ڕێکخستن]] ، به‌رهه‌ڤ کردنی ده‌رفه‌ته‌کان، به‌ڕێ کردن و چاودێری؛ به‌ مه‌به‌ستی گه‌یشتن به‌ ئامانجه ڕێکخراوه‌ییه‌کان به‌ شێوه‌ی په‌سه‌ند.
ھێڵی ١٨:
*به‌ڕێوه‌به‌ری خێ ده‌داته‌ دۆز و کاری ئامانجدار.
 
==گه‌شتی هزره‌کانیڕێبازه‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری==
===ڕێبازی کلاسیک ( کۆن )===
==='''بیروڕا سه‌ره‌تاییه‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری==='''
 
هه‌موو بابه‌تێکی به‌ڕێوه‌به‌ری له‌ سه‌ره‌تای مێژووی مرۆڤه‌وه‌ تا ساڵی 1910ز. له‌ خۆ ده‌گرێت؛ وه‌ک ڕێکخراوه‌ی سوومێرییه‌کان، میسرییه‌کان، ئێرانی که‌ونارا و شتی وه‌ک کردنه‌وه‌ی هیره‌مه‌ سیانییه‌کانی میسر و دیواری چین له‌م پۆله‌دا جێ ده‌گرن.
===مه‌کته‌بیڕێبازی نۆکلاسیک ( پێوه‌ندییه‌کانی مرۆڤ )===
له‌ ساڵی 1920ز. که‌ ڕۆژاوا تووشی شکستی ئابووری بوو، بڕێ له‌ زانایانی زانسته‌ کۆمه‌لایه‌تییه‌کان به‌ ڕێبه‌ری [[ئه‌ڵتۆن مایۆ]] ده‌ستیان کرد به‌ لێکۆڵینه‌وه‌ له‌ سه‌ر چۆنیه‌تی کاردانه‌وه‌ی کارمه‌ندان له‌ به‌رامبه‌ر ڕێژه‌ی به‌رهه‌مهێنان له‌ ئه‌گه‌ری گۆڕانی هه‌لومه‌رجه‌کانی کار، داڕشتنه‌وه‌ی کار و هانده‌ره‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری. به‌شێکی زۆری ئه‌م کاره‌ له‌ کۆمپانیای ڤێستێرن ئه‌له‌کتریک له‌ شاری '''هاسۆرن''' ڕوویدا. دوایی ئه‌م لهێکۆڵینه‌وه‌یانلێکۆڵینه‌وه‌یان به‌ [[لێکۆڵینه‌وه‌ی هاسۆرن]] ناو نا. نۆکلاسیکه‌کان له‌ سه‌ر ئه‌و باوڕه‌ن که‌ به‌ڕێوه‌به‌ری ده‌بێ سه‌رنجی زۆرتر به‌ که‌سه‌کان بدات، به‌ واتایه‌کی تر بگۆڕه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان کاریگه‌رترن له‌ بگۆڕه‌ فیزیکییه‌کان.
===مه‌کته‌بیڕێبازی پێداویستی (اقتضایی )===
به‌ پێچه‌وانه‌ی دوو ڕێبازی پێشوو که‌ بۆچوونی خۆیان به‌ شتێکی نه‌گۆڕ و گونجاو بۆ هه‌موو کات و شوێنێک ده‌زانن، زانایانی ئه‌م ڕێبازه‌، به‌ڕێوه‌به‌ری به‌گوێره‌ی بارودۆخ و هه‌ل و مه‌رجه‌کان هه‌ڵده‌سه‌نگێنن. له‌م ڕێبازه‌دا شتێک به‌ ناوی باشترین نییه‌، به‌ڵکوو ئه‌مه‌ پێداویستییه‌کانه‌، بۆمان ده‌رده‌خا که‌ له‌م « بابه‌ته‌ تایبه‌تییه‌دا» چ شێوازێک له‌ به‌ڕێوه‌به‌ری باشترینه‌؛ به‌ جۆرێ که‌ له‌وانه‌یه‌ بۆ یه‌ک شت له‌ هه‌لومه‌رجێکدا [[به‌ڕێوه‌به‌ری میکانیکی]] باشترین بێ و له‌ هه‌لومه‌رجێکی تردا [[به‌ڕێوه‌به‌ری ئورگانیکی]].
===ڕێبازی سیسته‌مه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان===
روانگه‌ی سیسته‌می له‌ ساڵی 1960 به‌ملاوه‌ پێی نایه‌ دنیای به‌ڕێوه‌به‌ریه‌وه‌.لایه‌نگرانی ئه‌م ڕێبازه‌ له‌ سه‌ر ئه‌و باوڕه‌ن که‌ بۆچوونی سیسته‌می باشترین شێوه‌یه‌ بۆ یه‌کانگیر بوونی چه‌مک و شێوازه‌ جۆراوجۆره‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری و ڕێک که‌وتن له‌ سه‌ر ڕێبازێکی داگر و ته‌واو.
===ڕێبازی نوێخوازی===
ڕێبازی نوێخوازانه‌ی ئه‌مڕۆ له‌ تێکه‌ڵ بوونی ڕێبازی کلاسیک و نۆکلاسیک پێکهاتووه‌. لایه‌نگرانی تازه‌ی ئه‌م بزاڤه‌ زانستییه‌ له‌ سه‌ر به‌کارهێنانی که‌مپیوته‌ر و ئامێره‌ بڕیارده‌ره‌کان جه‌خت ده‌که‌نه‌وه‌.بیرۆکڤانانی ئه‌مڕۆی پێوه‌نده‌ مرۆییه‌کان، باس له‌ چاکسازی و داڕشتنه‌وه‌ی ڕێکخراوه‌کان ده‌که‌ن.
*بزاڤی تازه‌ی پێوه‌ندییه‌ مرۆییه‌کان، له‌ بیست ساڵی ڕابردوودا بیرۆکه‌ی زۆری له‌ بواری به‌ڕێوه‌به‌ری سه‌رده‌م به‌ ڕوانگه‌ی پێوه‌ندییه‌ مرۆییه‌کانه‌وه‌ پێشکه‌ش کردووه‌، بۆ وێنه‌: [[بیرۆکه‌ی Z]]
 
==ئه‌رکه‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری==
[[پیتێر دراکێر]] گرنگترین ئه‌رکی به‌ڕێوه‌به‌ران به‌ [[بازاڕدۆزی]] و [[داهێنان]] ده‌زانێ. ده‌قه‌ تازه‌کان گه‌وره‌ترین ئه‌رکی به‌رێوه‌به‌ران له‌ [[به‌رنامه‌ڕێژی]] ، [[ڕێکخستن]] ، [[ڕێبه‌ری]] ، دامه‌زراندن و چاودێریدا ده‌بینن.
===به‌رنامه‌ڕێژی===
به‌رنامه‌ڕێژی یان پلان داڕشتن یانی: بیرکردنه‌وه‌ی پێشوه‌خت. پسپۆڕان ڕوانگه‌ی جۆراوجۆریان له‌م بابه‌ته‌دا هه‌بووه‌، بڕێک له‌م بۆچوونانه‌ بریتیین له‌:
*ده‌سنیشان کردنی ئامانج و دۆزینه‌وه‌ و خۆش کردنی ڕێگاکانی.
*بڕیاردان له‌ سه‌ر ئه‌وه‌، چ کارێک ده‌بێ بکرێت.
*هێنانه‌ به‌رچاوی ئه‌و بارودۆخه‌باشه‌ی به‌ره‌ولای ده‌چین و دابین کردنی هه‌موو پێداویستییه‌کانی.
 
===ڕێکخستن===
ڕێکخستن بریتییه‌ له‌ ڕه‌وتێک بۆ دابه‌ش کردنی ئیش و کاره‌کان له‌ نێو ئه‌ندامه‌کان و پێکه‌وه‌ هه‌ماهه‌نگ کردنیان به‌ مه‌به‌ستی گه‌یشتن به‌ ئامانج.
===بزواندن===
ڕێبه‌ری واته‌: هه‌وڵی به‌ڕێوه‌به‌ر بۆ بزواندن و هێنانه‌ سه‌ر شه‌وقی کارمه‌ندان به‌ مه‌به‌ستی گه‌یشتن به‌ ئامانج.
 
 
===هه‌ڵسه‌نگاندن===
کۆنترۆڵ، هه‌وڵێکی به‌رده‌وامه‌ بۆ گه‌یشتن به‌ ئامانجه‌ ستاندارده‌کان.
 
==ئاسته‌کانی به‌ڕێوه‌به‌ری==
به‌ڕێوه‌به‌ری له‌ ڕێکخراوه‌ گه‌وره‌کاندا، سێ ئاست له‌ خۆ ده‌گرێت:
*به‌ڕێوه‌به‌ری کاری ( سه‌رپه‌رشتی )
*به‌ڕێوه‌به‌ری نێوانی
*به‌ڕێوه‌به‌ری باڵا
 
 
[[بەکارھێنەر:Aminijian|Aminijian]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aminijian|لێدوان]])