تاجی ئەراگۆن یان تاجی ئاڕاگۆن پاشایەتییەکی پێکھاتوو بوو کە لەلایەن یەک پاشاوە فەرمانڕەوایی دەکرا، سەرچاوەکەی یەکێتی خانەدانی شانشینی ئەراگۆن و بەڕێوەبەرایەتی بارسێلۆنای کەتەلۆنیا بوو. لە لووتکەی دەسەڵاتی خۆیدا لە سەدەی ١٤ و ١٥، تاجی ئەراگۆن تالاسۆکراسییەک بوو کە بەشێکی زۆری ڕۆژھەڵاتی ئیسپانیای ئێستای کۆنترۆڵ کرد، بەشێک لە ئەو شوێنەی کە ئێستا باشووری فەرەنسایە، و ئیمپراتۆرییەتێکی دەریای ناوەڕاست کە دوورگەکانی بالیار، سیسیلیای لەخۆ گرتبوو، ھەروەھا کورسیکا، سەردینیا، ماڵتا، باشووری ئیتاڵیا (لە ساڵی ١٤٤٢) و بەشێک لە یۆنان (تا ساڵی ١٣٨٨).[١][٢]

تاجی ئەراگۆن
ئەراگۆنی Corona d'Aragón
کەتەلۆنی Corona d'Aragó
ئیسپانی Corona de Aragón
لاتینی Corona Aragonum
شوێنی تاجی ئەراگۆن
دەوڵەت پاشایەتی دەرەبەگ (فیوداڵی)
یاسادانەر سەرکردایەتی ئەراگۆن
سەرۆکایەتی کەتەلۆنیا
سەرۆکایەتی ڤالێنسیا

کایەی پێکھاتەکانی تاج لە ڕووی سیاسییەوە یەکگرتوو نەبوون، بێجگە لە ئاستی پاشایەتی،[٣] کە بەپێی یاساکانی خۆی حوکمڕانی بەسەر ھەر سیاسەتێکی سەربەخۆدا دەکرد، لەژێر ھەر پێکھاتەیەکی باجدا پارەی کۆ دەکردەوە، بە جیا مامەڵەی لەگەڵ ھەر کۆرتسێکدا (سەرۆکایەتی) دەکرد، بەتایبەتی شانشینی ئەراگۆن، میرنشینی کەتەلۆنیا، شانشینی مایۆرکا و شانشینی ڤالێنسیا.[٤][٥][٦]

بەستەرە دەرەکییەکان

دەستکاری

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «Crown of Aragon». www.ukclimbing.com (بە ئینگلیزی). لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.[بەستەری مردوو]
  2. ^ «The Mediterranean Empire of the Crown of Aragon». explorethemed.com. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  3. ^ Ryder, Alan (2007). The Wreck of Catalonia. Civil War in the Fifteenth Century. Oxford University Press. p. v. ISBN 978-0-19-920736-7. This group of states comprised the kingdoms of Aragon, Valencia, and Majorca, the principality of Catalonia, and the counties of Roussillon and Cerdagne; further afield it embraced the kingdoms of Sicily and Sardinia. These states had no common institutions or bonds save allegiance to a common sovereign
  4. ^ academic.oup.com https://academic.oup.com/book/26955/chapter-abstract/196100847?redirectedFrom=fulltext. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: پارامەتری |title= ونە یانیش واڵایە (یارمەتی)
  5. ^ «The Archive of the Crown of Aragon». en.www.mcu.es (بە ئینگلیزی). لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
  6. ^ «Crown of Aragon». Roblox Rise of Nations Wiki (بە ئینگلیزی). لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.