بەرگریکاری مافی مرۆڤ
بەرگریکاری مافی مرۆڤ یان چالاکوانی مافی مرۆڤ ئەو کەسەیە کە بە تاک یان لەگەڵ کەسانی دیکەدا بۆ پێشخستنی مافەکانی مرۆڤ یان پاراستنی مافەکانی مرۆڤ کاردەکات. دەتوانن ڕۆژنامەنووس، ژینگەپارێز، زانیاریدەر، سەندیکاکان، پارێزەر، مامۆستا، ھەڵمەتی نیشتەجێبوون، بەشداربووان لە کردەی ڕاستەوخۆ ببن، یان تەنھا تاکەکان کە بە تەنیا مامەڵە دەکەن. دەتوانن وەک بەشێک لە کارەکانیان یان بە شێوەیەکی خۆبەخشانە بەرگری لە مافەکان بکەن. لە ئەنجامی چالاکییەکانیاندا، زۆرجار بەرگریکارانی مافی مرۆڤ (HRDs) تووشی تۆڵەسەندنەوە دەبن لەوانە چەواشەکاری، چاودێری، ھەراسانکردن، تۆمەتی درۆ، دەستبەسەرکردنی ئارەزوومەندانە، سنووردارکردنی مافی ئازادی کۆبوونەوە، ھێرشی جەستەیی و تەنانەت کوشتن.[١] لە ساڵی ٢٠٢٠دا لانیکەم ٣٣١ کەسی HRD لە ٢٥ وڵاتدا کوژراون. کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و ھەندێک لە حکوومەتە نیشتمانییەکان ھەوڵیان داوە لە ڕێگەی پاراستنی جۆراوجۆرەوە وەڵامی ئەم توندوتیژییە بدەنەوە، بەڵام توندوتیژییەکان دژی ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ بەردەوامە لە بەرزبوونەوە. ژنانی داکۆکیکارانی مافی مرۆڤ و پارێزەرانی مافی مرۆڤی ژینگەیی (کە زۆرجار خەڵکی ڕەسەنن) ڕووبەڕووی سەرکوت و مەترسیی گەورەتر دەبنەوە لە چاو ئەو داکۆکیکارانەی مافی مرۆڤ کە کار لەسەر پرسەکانی تر دەکەن.
| بەرگریکاری مافی مرۆڤ | |
|---|---|
| لقی | political activist |
| بواری پیشە | human rights activism، human rights protection |
لە ساڵی ١٩٩٨ نەتەوە یەکگرتووەکان بەیاننامەی خۆیان سەبارەت بە داکۆکیکارانی مافی مرۆڤ دەرکرد بۆ شەرعییەتدان بە کاری داکۆکیکارانی مافی مرۆڤ و درێژکردنەوەی پاراستن بۆ چالاکییەکانی مافی مرۆڤ. دوای ئەم بەیاننامەیە، ژمارەیەکی زیاتر لە چالاکوانان ناوی HRD یان گرتووەتەبەر؛ ئەمە بە تایبەتی بۆ کارمەندانی پیشەیی مافی مرۆڤ ڕاستە.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Amnesty International (2017). Human rights defenders under threat – A shrinking space for civil society.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە بەرگریکاری مافی مرۆڤ تێدایە. |