بەخشینی زەوی بە مەردوخ

بەردی سنووری زەوی کە دراوە بە مەردوک-ئەپلا-ئیدینا یەکەم بەردی سنووری زەوی کە دراوە بە پاشای بابلی مێلی-شیپاک (١١٧٢–١١٨٦ پێش زایین) بە مەردوک-ئاپلا-ئیدینا یەکەم بەردێکی لیمۆی خۆڵەمێشییە و درێژییەکەی ٠٫٧ م، پەیکەرێکی بەرد لە میزۆپۆتامیا کۆن (نارو)، کە بە دیاری چوار زەوی کشتوکاڵی نووسراوە کە نیشتەجێبوونیان کۆی گشتی ٨٤ جور ١٦٠ کایە، بۆ کەسێک کە وەک خزمەتکارەکەی وەسف کراوە، کە لەوانەیە کوڕ یان جێنشینی بێت یان بە شێوەیەکی جێگرەوە کەسێکی ھاوشێوەی بێت. بڕی زۆری زەوی بەخشین لەگەڵ بەخشندەیی لێخۆشبوون لە ھەموو ئەو پابەندبوونانەی کە بەسەر زەوییەکاندا سەپێنراون (باج، کۆرڤێ بۆ تاج، خزمەتکردنی سەربازی، عەلوە) وای کردووە مێژوونووسان وا بزانن کە ئەو شازادە بووە. ٣٦ بەردی سنووری (کۆدورە) ھەیە کە لەسەر بنەمای ھونەری مێژوویی سەردەمی مێلی شیباک دامەزراون و ھەشتیان بە تایبەتی بۆ ئەو دیاری کراون. ئەم بەردە سنوورییە لە ھەموو بەردی سنووری پارێزراو باشترە.

بەخشینی زەوی بە مەردوک-ئاپلا-ئیدینا لە مۆزەخانەی لۆڤەر.

پەیکەری بەرد

کۆدۆرۆ لەلایەن شوێنەوارناسە فەرەنسییەکانەوە لە گەشتەکەیاندا لە ساڵی ١٨٩٩ لە سۆسەوە دۆزرایەوە - ئاماژەی ھەڵکەندنی SB22 - لەسەر بنەمای قسە و باسەکانی جاک دی مۆرگان، و ھێنرایە مۆزەخانەی لۆڤەر کە تا ئێستاش لەوێ ماوەتەوە. لەسەر بەردەکە لە سێ لاوە لە حەوت خانەی ڕاست و ٣٨٧ ھێڵدا ھەڵکەندراوە. وەک زۆربەی کودوروەکان، خوداوەندەکانی بابلییەکان لە بەشەکانیدا وێنا کراون کە لە بەرددا نەخشێنراون. لەم حاڵەتەدا ژمارەی ئایکۆنە ئیلاھییەکان ٢٤ ئایکۆنە بە پێنج ژمارە کە زیاترە لە ئاسایی. وەسیەتنامەکە لەسەر زەوییە ھاوبەشەکانی شاری ئەکاد بووە کە دەکەوێتە دەوروبەری نیشتەجێبوونی تاماکۆ لە نزیک کەناڵی شاھانە لە بیت-پیری'-ئەمورو، پارێزگایەک لە باکووری بابل، لە بڕگەیەکدا کە لێخۆشبوون لە خزمەتگوزاری و باج بۆ نیشتەجێکەری خاکە گواستراوەکە لەخۆدەگرێت، ھەروەھا لیستی ئەو کارمەندانەی دەوڵەت کە قەدەغەکراون زەوی وەربگرن بەبێ مۆڵەت یان سەپاندنی کار بە سنووردارکردنێکەوە کە بۆیان دانراوە. دەقەکە بە زنجیرەیەک بانگەواز و جادووی نائاسایی کۆتایی دێت، لەنێویاندا جادوویەکی تاڕادەیەک نائاسایی ھەروەک نووسرایە (با ناخۆشییەکەی بخاتە ناو جەستەیەوە، کوڵانێک کە بەبێ دەربازبوون دەمێنێتەوە، تا ئەو بە خوێن خۆی بشوات و وەک ئاو پووک بکات تا ئەو کاتەی لە ژیاندایە)، کە پێدەچێت لەسەر مۆنۆمێنتی مێلی چاپک بەرھەم ھێنرابێتەوە." ھیچ شایەتحاڵێک لەسەر بەردەکە نەنووسراوە بۆ بڕوانامەدان بە وەسیەتنامەکە، ئەمەش بەڵگەی زیاترە بۆ ئەو گریمانەیەی کە دیارییەک بووە لە نێوان شاھانەدا.

دەستەی کەسایەتییەکان

- میلی چاپاک، کینگ، بەخشەر

- مردوک-ئاپلا-ئیدینا، خزمەتکارەکەی، خێرخوازی

تیمی ڕووپێوی زەوی

- کوڕی مەردوک، کوڕ-نەوەی ئارادا، لەوانەیە زەوی ڕوپێو بێت، وەک لە بەخشینی زەوی کودورو بە خەسیردودا دەردەکەوێت.

- شەمشا نادین شومی کوڕی ئاراد نۆباتی و شا ڕیش شاری بەرپرسی دادگا.

- شەمشا-شوم لیشیر، کوڕی یۆلتویلۆ، سەرۆکی شارەوانی قەزای پێترا ئەمورو.

ھێما ئیلاھییەکان

نوێنەرایەتییە ئایکۆنییەکانی خوداوەندەکان، وەک ناسراون، بە ڕێککەوت لە چەپەوە بۆ ڕاست، سەرەوە بۆ خوارەوە دەدرێن:

باری سەرەوە:

1. گوناە - ھیلال
2. ئوتو - شەماش - دیسکی خۆر
3. ئیشتار - ئینانا - ڤینۆس
4. ئانو - مەزارگەیەک کە تاجی لەسەرە
5. ئێنلیل - مەزارگەیەک کە تاجی لەسەرە
6. ئێنکی - ئێا - ماسی بزنی بەردەم مەزارگەیەک
7. مەزارگەیەک کە بزمار یان خەنجەری تێدابێت

ستوونی دووەم:

1. نینورتا - ھێمایەک کە دوو سەری شێری ھەیە
2. زاپاپا - ھێمای سەری ھەڵۆ
3. بتی کاشین - باڵندەیەک کە ئاوڕێک لە دواوە دەداتەوە
4. نێرگال - ھێمای سەری شێر
5. ئەژدیھایەکی چەقۆکێش و باڵی ھەیە

مەیدانی سێیەم:

1. مەردوک / نەمرود - مشماچاخو بە شۆفڵەوە لەبەردەم مەزارگەیەکدا چەقۆی لێداوە.
2. نابو- ئەژدیھایەکی قۆچدارە لەبەردەم مەزارگەیەکی خشت کە دارێکی لەسەرە.
3. گۆلە - سەگێک لە بەردەم مەزارگەیەکدا و سنگی ژنێکە

ستوونی چوارەم:

1. ھەڕەشەکردن - پاڵکەوتنی تۆر لەژێر ڕەشەبایەکدا.
2. بەرخێک کە بە چەقۆ لەسەر مەزارگەیەک دانیشتووە.
3. نۆسکۆ- بەرخ
4. کۆترێکی دوو قۆڵی
5. نینتونوگا - باڵندەیەکی پیاسە
6. شوقامۆنا و شومالیا - باڵندەیەک لەسەر جەمسەرێک

ستوونی پێنجەم:

1. مەزارگە بە توێکڵی دەریایی
2. ئیشتەران - مارێکی کۆیل
3. نیشانەیەک - عەقارەبێک

بەستەرە دەرەکییەکان

• وێنەی لۆڤەر sb22، و نووسینی بەرفراوان، و شوێنی مێژوویی کاسیتس (لۆڤەر) ٧ی شوباتی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
• وێنەی کودورو