بێدار بەخت
بێردار بەکێرت(بە ئینگلیزی: Bedaar Bakht)دوا پیاوسالاری بێ جێگەی مشتومڕی بنەماڵەی شاھانەی ئیمپراتۆرییەتی موغەکان بوو، بنەماڵەی تیمورید.
بێردار بەکێرت | |
---|---|
بیست و دووھەمین سەرۆکی شانشینی تیمورییەکانی ھیندستان | |
پێشوو | جەمشید بەخت |
جێگر | دۆسیەی مشتومڕاوی زیائەدین تووسی (نێر)، کچەکانی |
ھاوسەر | سوڵتانا بەگم |
منداڵ(ەکان) | کەمالی فاتیمە |
خێزان | شانشینی تیمورید |
باوک | جەمشید بەخت |
دایک | سوڵتانا نادر بەگم |
لەدایکبوون | ٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٢٠ یانگون، میانمار، بۆرمای بەریتانی. |
مردن | ١٩٨٠ (٥٩−٦٠ ساڵ ژیاوە) ڕۆژاوای بەنگال کۆلکەتا ھیندستان |
ژیان
دەستکاریبەردار بەکت لە ٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٢٠ لەدایک بووە. دوای مردنی باوکی بەخت جەمشید بەخت لە ساڵی ١٩٢١، حکوومەتی بەریتانیا وازی لە پێدانی خانەنشینی شاھانەی ئیمپراتۆریەتی موغەکان ھێنا لە بەرژەوەندی یارمەتییەکی بچووکی ١٦ پاوەند لە مانگێکدا بۆ بەیدار. دوای دوو ساڵ، مامی بەدال بەکت بەخت و خوشکە بچووکەکەی بەکت، عومەر ئاڵا بیگم، بردە دەھلی بۆ ئەوەی داوای لە حکوومەت بکات مووچەی خانەنشینی بگەڕێنێتەوە، بەڵام دەزگای ھەواڵگری بەریتانیا مامی بەختی دەستگیرکرد و ڕەوانەی دەھلی کرد، مەرجێکی پێشکەش کرد بۆ ئازادکردنی کە… لەگەڵ سەرکردەکانی کۆنگرێس کۆدەبووەوە و ناسنامەی بەکتۆر ئاشکرا نەدەکرد، مامی بەکتۆر ناچار بوو ئەو مەرجە قبوڵ بکات لە بەرامبەر ئازادکردنیدا. لەسەر ئامۆژگاری سەرکردەی موسڵمانانی ناوچەکە، ھێواجا حەسەن نیزامی، پوورە بەکت خۆی و خوشکەکەی ھێنایە کۆلکەتا و ڕووی لە شاھی ئیمام بالای مێژوویی کرد. لەو کاتەوە باکێت دەستی کرد بە وەرگرتنی خانەنشینی بە بڕی ٥٠ پاوەند لە حکوومەتی بەریتانیا تا ھیندستان سەربەخۆیی بەدەست ھێنا و حکوومەت گۆڕا بۆ خانەنشینی ٤٠٠ پاوەند لە مانگێکدا. بەڵام بۆ باکێت، ئەو بڕە پارەیە بەزەحمەت بەس بوو بۆ ئەوەی بتوانێت بتوانێت ژیانی ھاوسەر و منداڵەکانی بژی. بە درێژایی ژیانی لە خەمۆکیدا نوقم بوو، ناوبەناو چێژی لە ئاوازدانانی شیعر وەرگرت.[١] بەکت لە ساڵی ١٩٨٠ کۆچی دوایی کرد بەبێ ئەوەی ھیچ میراتگرێکی نێر بەجێبھێڵێت و پرسی پیاوسالاری بنەماڵەی تیمورید لەو کاتەوە تووشی مشتومڕ بووە. لە نێو نەوەکانی بنەماڵەی تەیمورید کە تا ئێستا لە ژیاندا ماون، بەناوبانگترینیان جاکۆب زیۆدین توسییە. (بە ئینگلیزی: Yaqoob Ziauddin Tucy[٢]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «Surviving Mughals live an unenviable legacy of their past imperial glory». India Today (بە ئینگلیزی). لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی ئازاری ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠١٨ ھێنراوە.
{{cite web}}
:|ڕەوشی ناونیشان=no
نادروستە (یارمەتی) - ^ «Royal descendant struggles for survival». THE TIMES OF INDIA (بە ئینگلیزی). ٢٧ی نیسانی ٢٠١٠.