ئێرتوگروول

ئێرتوگروول بەگ کوڕی سولەیمان شا قەیایۆ تورکمانی، یان بە کورتی ئێرتوگروول (بە تورکی عوسمانی: Ertugrul) (بە تورکی: Ertuğrul Gazi) و واتای ناوەکە: بە تورکی، «ER» بە واتای پیاو، سەرباز، یان پاڵەوان^[١] و «tuğrul» بە واتای «باڵندەی ھەڵۆ، و بە جەستەیەکی زەبەلاح و بەھێز ناسراوە باڵندەی نێچیر»^[٢] و بەمجۆرە ڕەنگە ناوەکە ئێرتوگروول بێت بە واتای: پیاوی ھەڵۆ، سەربازە ھەڵۆکە، یان باڵندەی نێچیری قارەمان،^[٣]) لە دەوروبەری ساڵی ١١٩١ی زایینی لەدایکبووە - و لە ساڵی ١٢٨١ی زایینی لە سکوود کۆچی دوایی کردووە لە ئەنادۆڵ. باوکی سوڵتان عوسمانی یەکەمە کە دامەزرێنەری ئیمپراتۆرییەتی عوسمانییە و ھەروەھا سەرۆکی ھۆزی کای تورکەکانی ئۆغوزە.

لە زانیارییە پشتڕاستکراوەکانەوە کە ئێرتوگروول لە یەکەم ھۆزی ھۆزەکانی ئۆغوز لە ٢٤ ھۆزەوە ھاتووە،^[٤] و لە بنەماڵەی خێڵی قەیی، کە بە شانشینی خاگاناتە دادەنرێت، و لە زانیارییە پشتڕاستکراوەکان کە باوکی و باوباپیرانی ھۆزەکانی ئەم خێڵەن، و بیروباوەڕی ھۆز و بنەماڵە حەنەفییە لە خەڵکی سوننەت و کۆمەڵگا.^[٥]

ھەرچەندە بوونی ئێرتوگروول لەڕووی مێژوویییەوە سەلمێنراوە لە ڕێگەی ئەو دراوانەی کە لەلایەن عوسمانی یەکەمی کوڕییەوە دروستکراون، کە ناوی باوکی بە «ئێرتوگروول» دەناسێنن، بەڵام ھیچ شتێکی دیکە بە دڵنیایییەوە سەبارەت بە ژیان و چالاکییەکانی نازانرێت.^[٦]

بەڵام بەپێی میراتی عوسمانی،^[٧] ئێرتوگروول کوڕی سلێمان شای تورکمانی بووە^[٨]سەرۆکی ھۆزی کای^[٩] تورکە ئۆغوزەکان کە لە ڕۆژھەڵاتی ئێرانەوە ھەڵھاتن بۆ ئەنادۆڵ بۆ ڕزگاربوون لە داگیرکاری مەغۆلەکان.^[١٠]^[١١]^[١٢] ڕەچەڵەکی گریمانەیی دیکە بۆ ئێرتوگروول ھەیە: ئێرتوگروول کوڕی کەندووز ئەلپ کوڕی قەیا ئەلپ کوڕی کوک ئەلپ کوڕی سەرقووق ئەلپ کوڕی قەیی ئەلپ، کە ھۆزەکە ناوی خۆی لێ وەرگرتووە.^[١٣]

سەرچاوەکان

^ «ترجمة ومعنی er بالعربی فی قاموس المعانی. قاموس عربی ترکی مصطلحات صفحة 1». لە ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ «ترجمة ومعنی tuğrul بالعربی فی قاموس المعانی. قاموس عربی ترکی مصطلحات صفحة 1». لە ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ V. L. Ménage: Artikel Ertoghrul. In: Encyclopaedia of Islam.
^ أطلس تاریخ الدولة العثمانیة (ملون)، المؤلف: سامی بن عبد اللە بن أحمد المغلوث 153577c. لە ڕەسەنەکە لە 2 یولیو 2019 ئەرشیڤ کراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |archive-date= (یارمەتی)
^ «کتاب الدولة العثمانیة / یلماز أوزتونا: — miqat-history». لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ Nomads and Ottomans in Medieval Anatolia. Bloomington: Indiana University Press. 1983. p. 21. No source provides a firm and factual recounting of the deeds of Osman's father.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوت و ساڵ (بەستەر)
^ «Osman I». Encyclopedia of the Ottoman Empire. 2009. p. 444. Reliable information regarding Osman is scarce. His birth date is unknown and his symbolic significance as the father of the dynasty has encouraged the development of mythic tales regarding the ruler's life and origins
^ «تاریخ الدولة العلیة العثمانیة) محمد فرید بک.pdf». Google Docs. لە 2017-04-26 ھێنراوە.
^ History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press. 1976. p. 13.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوت و ساڵ (بەستەر)
^ «الدولة العثمانیة المجھولة». لە ٢٧ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ «تحمیل کتاب الدولة العثمانیة المجھولة pdf ل د. أحمد آق کوندز ود. سعید أوزتورک». مکتبة طریق العلم. لە 2017-04-27 ھێنراوە. {{cite news}}: پارامەتری نەناسراوی |dead-url= چاوپۆشیی لێ کرا (|url-status= پێشنیار کراوە) (یارمەتی)
^ «الدولة العثمانیة المجھولة دکتور / أحمد آق کوندوز، دکتور / سعید أوزتورک». لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئابی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٧ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ «تحمیل کتاب تاریخ الدولة العثمانیة یلماز أوزتونا pdf». ٢٣ی نیسانی ٢٠١٤. لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو]}

[1] «ترجمة ومعنی er بالعربی فی قاموس المعانی. قاموس عربی ترکی مصطلحات صفحة 1». لە ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[2] «ترجمة ومعنی tuğrul بالعربی فی قاموس المعانی. قاموس عربی ترکی مصطلحات صفحة 1». لە ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[EI3-3] V. L. Ménage: Artikel Ertoghrul. In: Encyclopaedia of Islam.

[4] أطلس تاریخ الدولة العثمانیة (ملون)، المؤلف: سامی بن عبد اللە بن أحمد المغلوث 153577c. لە ڕەسەنەکە لە 2 یولیو 2019 ئەرشیڤ کراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |archive-date= (یارمەتی)

[:4-5] «کتاب الدولة العثمانیة / یلماز أوزتونا: — miqat-history». لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[6] Nomads and Ottomans in Medieval Anatolia. Bloomington: Indiana University Press. 1983. p. 21. No source provides a firm and factual recounting of the deeds of Osman's father.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوت و ساڵ (بەستەر)

[7] «Osman I». Encyclopedia of the Ottoman Empire. 2009. p. 444. Reliable information regarding Osman is scarce. His birth date is unknown and his symbolic significance as the father of the dynasty has encouraged the development of mythic tales regarding the ruler's life and origins

[:0-8] «تاریخ الدولة العلیة العثمانیة) محمد فرید بک.pdf». Google Docs. لە 2017-04-26 ھێنراوە.

[9] History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press. 1976. p. 13.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕێکەوت و ساڵ (بەستەر)

[:8-10] «الدولة العثمانیة المجھولة». لە ٢٧ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[:9-11] «تحمیل کتاب الدولة العثمانیة المجھولة pdf ل د. أحمد آق کوندز ود. سعید أوزتورک». مکتبة طریق العلم. لە 2017-04-27 ھێنراوە. {{cite news}}: پارامەتری نەناسراوی |dead-url= چاوپۆشیی لێ کرا (|url-status= پێشنیار کراوە) (یارمەتی)

[12] «الدولة العثمانیة المجھولة دکتور / أحمد آق کوندوز، دکتور / سعید أوزتورک». لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئابی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٧ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[:5-13] «تحمیل کتاب تاریخ الدولة العثمانیة یلماز أوزتونا pdf». ٢٣ی نیسانی ٢٠١٤. لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو]}

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]