ئیمپراتۆر سوانگزۆنگی تانگ
ئیمپراتۆر سوانزۆنگی تانگ (لەدایکبووی ٨ی ئەیلوولی ٦٨٥[٨] بۆ ٣ی ئایاری ٧٦٢) بە زۆری وەک ئیمپراتۆر مینگی تانگ یان ڕێزلێگیراوی ئاب ناسراوە، ناوی فەرمی لی لۆنگجی[٩] یازدەم ئیمپراتۆری ئیمپراتۆرییەتی تانگ بوو لە چین، فەرمانرەوایەتییەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ٧١٣ بۆ ٧٥٦ی زایینی، کە دەکاتە ٤٣ ساڵ و بە درێژترین ماوەی فەرمانڕەوایییەتی دادەنرێت لە سەردەمی ئیمپراتۆرییەتەکە لە سەرەتای ناوەندی فەرمانڕەوایییەتییەکەی فەرمانڕەوایییەکی ماندوونەناس و تێگەیشتوو بوو و لەلایەن چانسلەرە بەتواناکانی وەک یاوۆ چۆنگ، سۆنگ جینگ و ژانگ یویێ یاوەری کراوە، بەھۆی سەرکەوتنەکانی لە بەرەو پێشبردن و بەھێزکردنی ئیمپراتۆرەکە ستایشکراوە بەڵام ڕەخنەی لێگراوە بەھۆی زۆر متمانەپێکردن بە چانسلەرەکانی وەک لی لینفو، یانگ گوۆژۆنگ و ئان لوشان لەسەردەمی خۆیدا، کە سەردەمی زێڕینی ئیمپراتۆرییەتەکە لەگەڵ کودەتای چانسلەر ئان لووشان بە کۆتایی دێت.[١٠]
| ئیمپراتۆر سوانزۆنگی تانگ 唐玄宗 | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||
| Emperor of the Tang dynasty | |||||||||||||||||||||
| فەرمانڕەوایی | August 713[١][٢] – 12 August 756[٣][٤] | ||||||||||||||||||||
| پێشوو | ئیمپراتۆر ڕوویزۆنگ | ||||||||||||||||||||
| جێگر | ئیمپراتۆر سوزۆنگ | ||||||||||||||||||||
| Consorts | Empress Wang (m. 693; died 725) Empress Zhenshun (died 737) Empress Yuanxian (m. 710; died 729) | ||||||||||||||||||||
| منداڵ(ەکان) | See § Family | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| خێزان | خێزانی لی | ||||||||||||||||||||
| باوک | ئیمپراتۆر ڕوویزۆنگ | ||||||||||||||||||||
| دایک | ئیمپراتۆر ژاوۆچێنگ | ||||||||||||||||||||
| لەدایکبوون | 8 September 685[٦] لوۆیانگ | ||||||||||||||||||||
| مردن | ٣ی ئایاری ٧٦٢ (٧٦ ساڵ ژیاوە)[٧] چانگان | ||||||||||||||||||||
| واژوو | [[File:.jpg) |125px|alt=|واژووی ئیمپراتۆر سوانگزۆنگی تانگ]] | ||||||||||||||||||||
شیعر
دەستکاریسوانزۆنگ یەکێک لە شیعرەکانی لە تۆماری سێ سەد شیعرەکانی تانگک کۆکراوەتەوە
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ He ascended the throne following the abdication of his father Emperor Ruizong, who received the title Taishang Huang (retired emperor) but continued to wield actual imperial power until 713.
- ^ Volume 210 of Zizhi Tongjian recorded that Tang Ruizong (by then the Taishang Huang) released an edict, declaring that Emperor Xuanzong was to be solely in charge of the empire's affairs. This edict was released on the yichou day of the 7th month of the 1st year of the Kaiyuan era of Tang Xuanzong's reign. This date corresponds to 30 Jul 713 in the Gregorian calendar. Three days later, on the wuchen day of the same month, which corresponds to 2 August 713 on the Gregorian calendar, Princess Taiping was forced to commit suicide. With Taiping's death, the last major obstacle to Xuanzong's control was removed. [(开元元年七月)乙丑，上皇诰：...太平公主逃入山寺，三日乃出，赐死于家,...]
- ^ Following the rebellion of An Lushan, Xuanzong's son Emperor Suzong was proclaimed emperor by the army on 12 August 756, but Emperor Xuanzong and his retinue, who had escaped to Sichuan, only heard the news on 10 September 756, that date marking the end of Xuanzong's reign in practice. Until Emperor Xuanzong received the news of Emperor Suzong's ascension, he continued to issue imperial edicts as emperor.
- ^ According to Tang Suzong's biography in the Old Book of Tang, he assumed the throne at Lingwu on the jiazi day in the 7th month of the 15th year of the Tianbao era of Tang Xuanzong's reign. This date corresponds to 12 Aug 756 in the Gregorian calendar.(「(天宝十五载七月)是月甲子，上即皇帝位于灵武。」) Old Book of Tang, vol. 10.
- ^ This is the name under which Emperor Xuanzong is most known in the Chinese-speaking world. See, e.g. , this article ٢٣ی نیسانی ٢٠٠٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. from Wen Wei Po.
- ^ According to Xuanzong's biography in the Old Book of Tang, he was born on the wuyin day in the 8th month of the 1st year of the Chuigong era of Tang Ruizong's reign. This date corresponds to 8 Sep 685 in the Gregorian calendar. 「(垂拱元年秋八月戊寅，生于东都。」 Old Book of Tang, vol. 8
- ^ According to Xuanzong's biography in volume 9 of Old Book of Tang, he died, aged 78 (by East Asian reckoning), on the jiayin day of the 4th month of the 2nd year of the Shangyuan era of Tang Suzong's reign. This date corresponds to 3 May 762 on the Gregorian calendar. (上元二年四月甲寅，崩于神龙殿，时年七十八)
- ^ General note: Dates given here are in the Julian calendar. They are not in the proleptic Gregorian calendar.
- ^ Dong Naibin (董乃斌) (1992). Zi Jianhong (紫劍虹) (ed.). 中國歷史寶庫 [Treasury of Chinese History]. Vol. 4：流金歲月－唐代卷. Hong Kong: Zhonghua Publishing. p. 16. ISBN 9622316670.
- ^ See, e.g. , Bo Yang Edition of the Zizhi Tongjian, vol. 52, preface.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئیمپراتۆر سوانگزۆنگی تانگ تێدایە. |