ئیمامەت (شیعە)
(لە ئیمامەتی شێعەەوە ڕەوانە کراوە)
ئیمامەت بۆ شیعە یەکێکە لە بنەماکانی ئیمان. ئیمام بۆ ئەوان بە واتای کەسێکە لە بنەماڵەی عەلی کوڕی ئەبووتالیب کە زاوای پیغەمبەری ئیسلام بوو ، ئەم کەسانە بە گوێرەی حەدیسەکان لە لایەن خوداوە بۆ جێگری پێغەمبەر و ڕێنوێنی خەڵک ھەڵبژێردراون. شیعەکان لەمبارەوە حەدیسێک لە پێغەمبەر محمدﷺ دەگێڕنەوە: "ھەرکەس بمرێت و ئیمامی سەردەمی خۆی نەناسێت، وەکوو ئەوە وایە کە لە جاھیلییەتدا مردبێت." لە ناو شیعەکاندا چەندین بڕوای جیاواز ھەیە سەبارەت بەو کەسانەی کە بە ئیمام بوون و ھەر ئەمەش بووەتە ھۆی ھەبوونی چەندین ڕێباز لە ناو شیعەکاندا. شیعەکان، ئیمام بە "مەعسووم" (واتە پاک لە گوناح) دەزانن.
ئیمامەکان
دەستکاریشیعە دوازدە ئیمامییەکان ئەم دوازدە کەسە بە ئیمامی ڕاستەقینەی دوای پێغەمبەر دەزانن:
- عەلی کوڕی ئەبووتالیب
- حەسەن کوڕی عەلی (موجتەبا)
- حسەین کوڕی عەلی (سەیدولشوھەدا)
- عەلی کوڕی حسەین (زەینولعابدین)
- محەممەد کوڕی عەلی (باقر)
- جەعفەر کوڕی محەممەد (سادق)
- مووسا کوڕی جەعفەر (کازم)
- عەلی کوڕی مووسا (ڕەزا)
- محەممەد کوڕی عەلی (جەواد)
- عەلی کوڕی محەممەد (ھادی)
- حەسەن کوڕی عەلی (عەسکەری)
- حوججەت کوڕی حەسەن (مەھدی)
پێڕستی ناوی ئەم ئیمامانە لە ناو ڕێبازەکانی دیکەی شیعە جیاوازە.