ھەڵبژاردنەکانی پەرلەمان لە لیتوانیا (٢٠٢٤)

ھەڵبژاردنە پەرلەمانییەکان لە لیتوانیا لە ١٣ و ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ بەڕێوەچوو بۆ ھەڵبژاردنی ١٤١ ئەندامی سێیماس. ئەندامانی پەرلەمان لە ٧١ ناوچەی تاک-ئەندام بە سیستەمی دوو-خولی ھەڵبژێردران، و ٧٠ ئەندامەکەی تر لە یەک ناوچەی نیشتمانی بە نوێنەرایەتی ڕێژەیی. خولی یەکەم لە ١٣ی تشرینی یەکەم و خولی دووەم لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی بەڕێوەچوو.[١][٢][٣]

2024 Lithuanian parliamentary election
وڵاتلیتوانیا
دەسەڵاتی دادوەری دەگرێتەوەلیتوانیا
لە پێش2020 Lithuanian parliamentary election
کاتی ڕوودان١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤

ھەڵبژاردنەکان لەلایەن پارتی سۆشیال دیموکراتی لیتوانیاوە (LSDP) برانەوە،[٤] کە ١٩٫٣٢٪ی دەنگەکان و ٥٢ کورسی بەدەستھێنا، بەراورد بە ٩٫٥٨٪ و ١٣ کورسی لە ھەڵبژاردنەکانی پێشوو لە ٢٠٢٠. یەکێتی نیشتمان (TS-LKD)، گەورەترین پارتی لە ھاوپەیمانی ناوەند-ڕاستی فەرمانڕەوا لە سێیماسی پێشوو، لە پلەی دووەمی دوور کۆتایی پێھات و ٢٨ کورسی بەدەستھێنا، دابەزین لە ٥٠ کورسی پێشووی.

دوای ھەڵبژاردنەکە، سۆشیال دیموکراتەکان دەستیان بە دانوستانی ھاوپەیمانێتی کرد لەگەڵ یەکێتی جووتیاران و سەوزەکانی لیتوانیا (LVŽS) و پارتی نوێی یەکێتی دیموکراتەکان «بۆ لیتوانیا» (DSVL)، کە لە دووەمیان جیابووەوە. بزووتنەوەی لیبراڵەکان (LS)، کە بەشێک بوو لە ھاوپەیمانی پێشووی کۆنزەرڤاتیڤەکان، و بەرەبەیانی نێموناس (PPNA)، پارتێکی نوێی نەتەوەیی کە لە پلەی سێیەم کۆتایی پێھات، داکۆکیان لە شوێنی پۆتێنشیاڵی خۆیان لە ھاوپەیمانێتی نوێی ناوەند-چەپدا کردووە.[٥]

پێشینە

دەستکاری

ھەڵبژاردنی ٢٠٢٠ لەلایەن یەکێتی نیشتمانەوە برایەوە، کە ھاوپەیمانێتی لەگەڵ بزووتنەوەی لیبراڵ و پارتی ئازادی پێکھێنا. کابینەی شیمۆنیتێ لەلایەن سەرۆک گیتاناس ناوسێدا لە ٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ دەستنیشان کرا، دوای ئەوەی سێیماس ئینگریدا شیمۆنیتێی وەک سەرۆک وەزیران پەسەند کرد.[٦] لە ١١ی کانوونی یەکەم، بەرنامەی حکوومەت پەسەند کرا، بەمەش کابینەکە بە فەرمی دەستی بەکار بوو.[٧] ڕووداوە گرنگەکانی ناوخۆیی و دەرەکی لە ماوەی دەسەڵاتەکەیدا بریتی بوون لە پەتای کۆڤید-١٩ لە لیتوانیا، ناڕەزایەتییەکانی بیلاڕوس ٢٠٢٠–٢٠٢١ و قەیرانی سنووری بیلاڕوس-یەکێتی ئەورووپا و داگیرکردنی ئوکراینا لەلایەن ڕووسیاوە.

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ «The forthcoming elections». www.vrk.lt. لە ڕەسەنەکە لە 29 February 2024 ئەرشیڤ کراوە. لە 29 February 2024 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  2. ^ «Lithuania starts registering voters abroad for next year's elections». lrt.lt (بە ئینگلیزی). LRT. 28 November 2023. لە 29 February 2024 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  3. ^ «Lithuania's general elections: 19 parties, 18 unaffiliated politicians register to run». lrt.lt (بە ئینگلیزی). 23 July 2024. لە 27 July 2024 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  4. ^ «Lithuanian Social Democratic leader hails 'historic' election victory». lrt.lt (بە ئینگلیزی). 28 October 2024. لە 28 October 2024 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  5. ^ «Lithuania's parliament elections: key takeaways». lrt.lt (بە ئینگلیزی). 28 October 2024. لە 28 October 2024 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  6. ^ «Lietuvos Respublikos Prezidentas» (PDF). www.lrp.lt. 2020. لە 1 August 2024 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  7. ^ «Lietuva turi naują Vyriausybę – Seimas pritarė programai, prisiekė ministrai». 11 December 2020. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)