ھیۆ جون
ھیۆ جون (허준, لەدایکبووی ١٥٤٦ تا ٩ی تشرینی یەکەمی ١٦١٥) پزیشکێکی کۆری بوو. پزیشکێکی دادگای شاھانەی جۆسۆن لە سەردەمی پاشا سیۆنجۆی جۆسۆنی شانشینی مێژوویی کۆریا.[١]
پێشینە
دەستکاریلە تەمەنی ٢٩ ساڵی دەبێت بە پزیشکی شاھانە. چەندین دەقی پزیشکی نووسیوە، بەڵام لە نێوان گرنگترین و باشترین کارەکانی کتێبی پزیشکی دۆنگی بۆگام بوو (واتا "ئاوێنەی پزیشکیی ڕۆژھەڵات") کە بە زۆری وەک پزیشکیی دێرینی کۆری ئاماژەی پێدەکرێت. کارەکەی دکتۆر ھۆرجۆن لە وڵاتانی ئاسیا بڵاو بوویەوە لەناویان چین، ژاپۆن، ڤیێتنام کە تا ئێستاش و ئەمڕۆش وەک یەکێک لە کتێبەکە گرنگی خۆی ھەیە ئەگەرچیش ھیۆ جون بۆ خێزانی شاھانە کاری دەکرد، ھەوڵێکی گەورەی دا بۆ ئەوەی کارەکانی و چارەسەرییەکانی لە نێوان خەڵکیش بڵاوە بسەنێت و ئەوانیش بتوانن دەستیان پێی بگات. لەو شوێنەی دکتۆر ھۆرجۆن کاری تێدا دەکرد (کۆشکی شاھانە) کە دەتوانرا کەلوپەلە و ڕووەکە گرانبەھاکان بدۆزرێنەوە، بەڵام لەجیاتی ئەوە دکتۆر تیشکی خستە سەر ڕێگای چارەسەری ئەو ڕووەکانەی کە بە ئاسانی خەڵکی کۆریا دەیان توانی دابینی بکەن و بەدەستیان بگات و چارەسەرییەکانیشی کاریگەر بوون. لە کاتی تۆمارکردنی ناوی ڕووەکەکان پیتی ھانگولی سادەی بەکارھێنا لە نووسینەوەیان لە جیاتی بەکارھێنانی ھانجا (پیتی چینی) کە ئەستەم بوو و خەڵک نەیان دەتوانی لێی تێبگەن.[٢][٣]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ 허준 許浚 (1539 ~ 1615) [Heo Jun] (بە Korean). Doosan Encyclopedia. لە ١٨ی ئەیلوولی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
{{cite web}}
: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر) - ^ Han، Sang-hee (٣١ی تەممووزی ٢٠٠٩). «Mirror of Eastern Medicine Becomes UNESCO Heritage». The Korea Times. لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی ئازاری ٢٠١٣ ھێنراوە.
- ^ Chung، Ah-young (٧ی ئابی ٢٠٠٩). «Korean of Dongui Bogam Unveiled». The Korea Times. لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی ئازاری ٢٠١٣ ھێنراوە.