ھایپۆسێرمیا

پۆلێنکردن	D ICD-10: T68, T88.5{{{2}}}, P80{{{2}}}, R68.0{{{2}}}; ICD-9-CM: 991.6; MeSH: D007035; DiseasesDB: 6542;
بەستەرە دەرەکییەکان	MedlinePlus: 000038; eMedicine: med/1144; Patient UK: ھایپۆسێرمیا;

ھایپۆسێرمیا
ھایپۆسێرمیا
	لە کاتی ھێرشەکەی ناپۆلیۆن بۆناپارت بۆ سەر ڕووسیا لە ١٨١٢، ناپلیۆن سوپاکەی پاشەکشە پێکرد بەھۆی زۆری تووشبوان بە حالەتی ھایپۆسێرمیا، '.
تایبەتمەندی	Critical care medicine
نیشانەکان	Mild: Shivering, mental confusion; Moderate: No shivering, increased confusion; Severe: Paradoxical undressing, cardiac arrest;
ھۆکارەکان	بە زۆری لە کەش و ھەوای سارد و ئاوی سارد بەدەر دەکەوێت.
Risk factors	ژەھراوی بوون بە ئەلکحول، دابەزینی ڕێژەی شەکر، anorexia, advanced age
ڕێگای دەستنیشانکردن	بەگوێرەی نیشانەکان یان پلەی گەرمی لاشە below ٣٥٫٠ °C (٩٥٫٠ °F)
ڕێگەگرتن	لەبەرگرتنی جلوبەرگی گونجاو بۆ کەشوھەواکە، بەگەرمی خۆت بھێلیتەوە
چارەسەرکردن	Mild: Warm drinks, warm clothing, physical activity; Moderate: Heating blankets, warmed intravenous fluid; Severe: Cardiopulmonary resuscitation, extracorporeal membrane oxygenation, cardiopulmonary bypass;
مردنەکان	١٬٥٠٠ ھەر ساڵێک (ئەمریکا)

ھایپۆسێرمیا حاڵەتێکە کاتێک مرۆڤ پلەی گەرمی لەدەست دەدات و دەچێتە خوار ٣٥٫٠ سیلیزی^[٢] ھایپۆسێرمیا کە ڕوودەدات مرۆڤەکە زیاتر پلەی گەرمی لەدەست دەدات لەوەی بەرھەمی بھێنێت^[٣] لە ئاستی ناوەند کەسەکە تووشی لەرزین و گێژبوون دەبێت، لە ئاستی بەرز کەسەکە تووشی حاڵەتێکی نائاسایی دەبێت ئەویش بە ھەستکردن بە گەرما لە کەش و ھەوای سارد و لابردنی جلەکانی ئەمەش مەترسی وەستانی دڵ و مردن زیاد دەکات^[٢]^[٤]^[٥]

ھایپۆسێرمیا بە شێوەیەکی سەرەکی بۆ دوو جۆر جیاکراوەتەوە تا ئێستا یەکیان بەھۆی چوونەناو کەش و ھەوای سارد و بەرکەوتنی ساردییەکی زۆر و یان ھەر شتێکی تر کە وادەکات لاشە پلەی گەرمی زیاتر لەدەست بدات لەوەنەی بەرھەمی بھێنێت^[١] بەشێوەیەکی دووبارەیانە دەکرێت بەھۆی ژەھراوی بوون بەھۆی ئەلکحولەوە، دابەزینی شەکر لەخوێن ڕووبدات و بەتەمەن داچوون لایەنێکی نەرێنییە بۆ ھایپۆسێرمیا.

دەکرێت نەخۆشییەکە بەھۆی نیشانەکانییەوە لە کەسێک بناسرێتەوە، بۆ ڕێگەگرتن لە ھایپۆسێرمیا پێویستە جلی گونجاو بە کەش وھەوای سارد بپۆشرێت و دووربیت لەھەر شتێک کە پلەی گەرما نزم دەکاتەوە.^[٦]^[٢] چارەسەری ھایپۆسێرمیا بریتییە لە خواردن و خواردنەوەی گەرم، پۆشینی پۆشاکی گەرم و کردنی چالاکی فیزیکی،

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا ^ب Marx J (2010). Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition. Philadelphia, PA: Mosby/Elsevier. p. 1870. ISBN 978-0-323-05472-0.
^ ^ئ ^ا ^ب ^پ ^ت ^ج ^چ ^ح ^خ ^د ^ر ^ڕ Brown DJ، Brugger H، Boyd J، Paal P (November 2012). «Accidental hypothermia». The New England Journal of Medicine. 367 (20): 1930–8. doi:10.1056/NEJMra1114208. PMID 23150960. S2CID 205116341.
^ «Hypothermia|Winter Weather». www.cdc.gov. لە ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ Wedin، B. (1979-07). «"Paradoxical undressing" in fatal hypothermia». Journal of Forensic Sciences. 24 (3): 543–553. ISSN 0022-1198. PMID 541627. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
^ Descloux، Emilienne (2017-09). «Paradoxical undressing associated with subarachnoid hemorrhage in a non-hypothermia case?». International Journal of Legal Medicine. 131 (5): 1341–1345. doi:10.1007/s00414-017-1597-3. ISSN 1437-1596. PMID 28444440. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
^ Primer on the autonomic nervous system (3rd ed.). Amsterdam: Elsevier/AP. 2012. p. 288. ISBN 978-0-12-386525-0. لە 2017-09-08 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە.

بەستەرە دەرەکییەکان

دەروازەی پزیشکی

[Rosen2010-1] ئ ^ا ^ب Marx J (2010). Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition. Philadelphia, PA: Mosby/Elsevier. p. 1870. ISBN 978-0-323-05472-0.

[NEJM2012-2] ئ ^ا ^ب ^پ ^ت ^ج ^چ ^ح ^خ ^د ^ر ^ڕ Brown DJ، Brugger H، Boyd J، Paal P (November 2012). «Accidental hypothermia». The New England Journal of Medicine. 367 (20): 1930–8. doi:10.1056/NEJMra1114208. PMID 23150960. S2CID 205116341.

[3] «Hypothermia|Winter Weather». www.cdc.gov. لە ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[4] Wedin، B. (1979-07). «"Paradoxical undressing" in fatal hypothermia». Journal of Forensic Sciences. 24 (3): 543–553. ISSN 0022-1198. PMID 541627. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[5] Descloux، Emilienne (2017-09). «Paradoxical undressing associated with subarachnoid hemorrhage in a non-hypothermia case?». International Journal of Legal Medicine. 131 (5): 1341–1345. doi:10.1007/s00414-017-1597-3. ISSN 1437-1596. PMID 28444440. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[6] Primer on the autonomic nervous system (3rd ed.). Amsterdam: Elsevier/AP. 2012. p. 288. ISBN 978-0-12-386525-0. لە 2017-09-08 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە.

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[١]

[٦]

پۆلێنکردن	D ICD-10: T 68, T88.5 {{{2}}}, P80 {{{2}}}, R68.0 {{{2}}} ICD-9-CM: 991.6 MeSH: D007035 DiseasesDB: 6542
بەستەرە دەرەکییەکان	MedlinePlus: 000038 eMedicine: med/1144 Patient UK: ھایپۆسێرمیا