ڕێواس
ڕێواس، تۆلەترش، ربێز، ربێس، رمبێز، رمێز، رێواو، ڕێواوی، ریڤاس، ڕێوج یان ریس، گیایەکی سروشتی و خۆڕسکی چەند ساڵەی باڵا بەرزی کوێستانەکانی کوردستانە. لە سەرەتای بەهار و تاکوو هاوین لە کوێستانە ساردەکان و بناری چیاکاندا لەو شوێنانەی بەفری لێیە، دەمێنێتەوە. بەرزیی تاکوو یەک مەتر هەڵدەچێ، گەڵای پان و گەورە و پەنجە پەنجە و ددانەدارە. لە نێوەڕاستی گەڵاکانیدا نێرتکێ قیت دەبێتەوە کە جاری واهەیە تاکو ٣ مەتر بەرز دەبێ و لە سەرەکەیەوە گوڵێکی سەوزی مەیلەو زەرد و مەیلەو سوور دەەگرێ. تامی ترشە و لە تیرەی حەوت گرێکان (Polygonacées) و لە جنسی ڕێواسەکانە (Rheums).
سوودەکانی
دەستکاریڕێواس کۆمەڵێک سوودی هەیە کە بریتین لە :
دەبێتە هۆی لەناوبردنی کرم و ڕەوانکەرە.
دەبێتە هۆی دەردانی ئەنسۆلین لە پەنکەریاسدا و ڕێژەی شەکری خوێن کەم دەکاتەوە
شەکرە و چەوری و پەستانی خوێن کەم دەکاتەوە.
بۆ لەناوبردنی زیبکە و پەڵەی ڕووخسار بەسوودە.
ئازاری گەدە ناهێڵێت و بۆ نەخۆشییەکانی جگەر بەسوودە.
گەدە و ڕیخۆڵە بەهێز دەکات و ڕێژینەکانی گەدە ڕێکدەخات.
دەبێتە هۆی زیادکردنی ئیشیها و دەرمانێکی باشە بۆ قەبزی.
چارەسەری هەناسەبڕکێ دەکات.
دەبێتە هۆی پاڵاوتنی خوێن و پاککردنەوەی.
سەرچاوەیەکی باشی کالیسیۆمە و ڕێژەیەکی زۆر کالیسیۆم بەلەش دەبەخسێت.
دەوایی
دەستکاریڕێواس فیبری زۆی تێدایە،ڤیتامینەکانی A,B,C و کالسیۆمی زۆری تێدایە. هەربۆیە لە مێژە لە کوردەواریدا بۆ دەرمانی زۆر دەرد و نەخۆشیە، بەڵام بە پێچەوانە گەڵاکانی باش نین و هێندێکیشیان ژەهراوین. رێواس بەتایبەتی بۆ دژی کرمی نێو ڕیخۆڵە. رێواس شەکر و چەوری خوێن دادەبەزێنێ و خوێن خاوێن دەکاتەوە، زیپکە و جۆشی لەش لادەبا، بۆ گەدە و ریخۆڵە دەرمانی باشە، ئەشتەها هێنەرە. خواردنی رێواس وەک کورد دەڵین خەفەت بەر و شادی هێنەرە. لە هێندیک وڵات و لەوانە بریتانیا رێواس لە خواردنی دابەزاندنی کێشی لەش و لاوازبووندا بەکار دێنن.
سەرچاوە
دەستکاریگوڵنامەی کوردی ٢٢ی نیسانی ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
http://www.nrttv.com/nrt2/Detail.aspx?Jimare=11951[بەستەری مردوو]
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ڕێواس تێدایە. |